تهدیدهای صادرات فرش ماشینی

عضو هیات‌مدیره اتحادیه فرش ماشینی در گفت‌وگو با اگزیم نیوز اعلام کرد: سهم قابل قبولی از صادرات غیرنفتی ایران به فرش ماشینی مربوط است که این رقم در محدوده 300 تا 400 میلیون دلار در سال است و نشان می‌دهد این صنعت پتانسیل بزرگی برای اقتصاد ایران محسوب می‌شود که می‌تواند در حوزه‌هایی مانند اشتغال و بهبود رشد اقتصادی کمک شایانی کند.

محمدرضا محسن شیرازی تصریح کرد: قطعا بواسطه بالا رفتن نرخ ارز صادرات فرش ماشینی ایران نیز افزایش داشته به‌طوری‌که می‌توان گفت سال گذشته در مجموع ۳۶۵ میلیون دلار صادرات داشته‌ایم که رقم قابل توجهی است.

با این حال نوسان شدید قیمت ارز باعث می‌شود تا صادرکنندگان نتوانند برنامه‌ریزی بلندمدت برای کار خود داشته باشند. به گفته وی در ایران حدود ۹۰۰ کارخانه و کارگاه فرش ماشینی (شامل تک ماشینی و چند ماشینی) وجود دارد که منجر به تولید ۱۶۰ الی ۱۷۰ میلیون مترمربع فرش ماشینی شده است. از رقم ۱۷۰ میلیون مترمربع فرش ماشینی، ۹۰ میلیون مترمربع مربوط به مصرف داخلی و ۶۰ میلیون مترمربع مختص صادرات به خارج از کشور است که رقم قابل توجهی از ارز را وارد کشور می‌کند. شیرازی با بیان اینکه ایران رتبه پنجم صادرکننده فرش در جهان است تاکید کرد: اگر حمایت‌های دستگاه‌های دولتی و از میان برداشتن مشکلات این صنعت به یاری ما بیاید قطعا با پتانسیلی که در صنعت فرش ایران وجود دارد می‌توانیم جای ترکیه را به عنوان اولین صادرکننده فرش ماشینی بگیریم چرا که آن جایگاه به حق از آن کشور ماست. در این ارتباط رییس اتحادیه فروشندگان فرش ماشینی و موکت می‌گوید بیشتر صادرات فرش ماشینی ایرانی به کشور‌هایی همچون چین، کانادا، افغانستان، عراق و اروپا است. کمالیان با اشاره به مشکلاتی که سال گذشته در تامین مواد اولیه برای این صنعت وجود داشت به اگزیم نیوز گفت اکنون تحریم‌ها نیز می‌توانند مشکلاتی را در این مسیر ایجاد کنند. کمالیان ادامه داد تهدیدهای صادراتی در شرایطی است که در نتیجه افت ارزش ریال قدرت خرید داخل نیز برای فرش کاهش یافته و باعث شده تقاضا در مجموع کاهش یابد با این حال امسال احتمالا شرایط بهبود یابد. کمالیان افزود: فرش ماشینی در دو دهه اخیر چه در بخش تولید فرش‌های ماشینی با کیفیت و همراه با تکنولوژی و خلاقیت و چه در بخش فروش و صادرات همواره سیر صعودی داشته است و از آنجایی که اکثر این کارخانه‌ها از دستگاه‌های مدرن و به روز دنیا بهره مندند، امکان دو برابر شدن تولید وجود دارد. وی با اشاره به اینکه باید جلوی واردات فرش به کشور را گرفت و به همین دلیل باید در زمینه بهبود نقش فرش در جهت تامین ذائقه مشتری‌ها اقدام کرد. وی درباره مشکلات صادرات فرش گفت: رابطه مالی ما با کشورهای دیگر به شکل صرافی است که این مشکل بزرگی برای ماست و همچنین برخلاف کشورهای دیگر از تولیدکنندگان فرش ماشینی در کشور حمایت نمی‌شود. در این ارتباط یونس ژائله، رییس اتاق بازرگانی تبریز با اشاره به جایگاه کشورهای برتر در زمینه صادرات فرش دستباف در سال ۲۰۱۷ اظهار داشت: ایران با میزان صادرات ۴۲۶ میلیون دلار و سهم ۲۷.۹ درصدی از صادرات جهانی، کشور هند با میزان صادرات ۳۸۵ میلیون دلار و سهم ۲۵.۲ درصدی از صادرات جهانی، پاکستان با میزان صادرات ۶۹ میلیون دلار و سهم۴.۵ درصدی از صادرات جهانی، نپال با میزان صادرات ۶۷ میلیون دلار و سهم ۴.۴ درصدی از صادرات جهانی، چین با میزان صادرات ۵۹ میلیون دلار و سهم ۳.۹ درصدی از صادرات جهانی و ترکیه با میزان صادرات ۴۵ میلیون دلار و سهم ۲.۹ درصدی از صادرات جهانی را به خود اختصاص داده است. ژائله حجم کل صادرات فرش دستباف در جهان در سال ۲۰۱۷ را برابر با ۱ میلیارد و ۵۲۴ میلیون دلار ذکر و خاطرنشان کرد: در سال ۱۳۹۶ مقصد صادرات اصلی فرش دستباف ایران، امریکا بوده است که حدود ۳۰ درصد از حجم صادرات را به خود اختصاص داده است.

 وی با اشاره به مهم‌ترین مقاصد صادراتی فرش دستباف ایران بر اساس آمار و اطلاعات ارایه شده از سوی مرکز ملی فرش ایران گفت: مهم‌ترین مقاصد صادرات فرش ایران، امریکا با حجم صادرات به میزان ۱۲۶ میلیون دلار، آلمان با حجم صادرات به میزان ۵۸ میلیون دلار، لبنان با حجم صادرات به میزان ۳۰ میلیون دلار، انگلستان با حجم صادرات به میزان ۲۳ میلیون دلار، ژاپن با حجم صادرات به میزان ۲۳ میلیون دلار، امارات متحده عربی با حجم صادرات به میزان ۲۳ میلیون دلار، پاکستان با حجم صادرات به میزان ۲۰ میلیون دلار، آفریقای جنوبی با حجم صادرات به میزان ۱۵ میلیون دلار، ایتالیا با حجم صادرات به میزان ۱۲ میلیون دلار، استرالیا با حجم صادرات به میزان ۱۱ میلیون دلار، کانادا با حجم صادرات به میزان ۱۰ میلیون دلار بوده است.

رییس اتاق تبریز گفت: متاسفانه در سال‌های اخیر، دو بازار بزرگ فرش دستباف در دنیا، یعنی امریکا و آلمان، از آن کشور هند بوده است. هند در سال ۲۰۱۷ به میزان ۲۵۶ میلیون دلار به امریکا و به میزان ۱۰۹ میلیون دلار به آلمان صادرات فرش دستباف داشته است که در حدود ۲ برابر ایران بوده است.