پیام بغدادی: آغاز جنگ فرسایشی
گروه جهان|
انتشار پیامی ویدیویی ابوبکر بغدادی رهبر داعش، واکنشهای بسیاری را برانگیخت. برخی تحلیلگران با اشاره به این ویدیوی 18 دقیقهای از شباهتهای آشکار بغدادی و اسامه بنلادن گفتهاند. خبرگزاری فرانسه نوشته: «پیام ابوبکر بغدادی به رهبران کشورهای جهان نیز این است که با از میان بردن سرزمین خلافتش، خلیفهگریاش از میان نرفته است و او همواره میتواند پیروان خود را برای انتقامجویی بسیج کند. او به آنان هشدار میدهد که یک نبرد درازمدت در پیش است.»
ویدیوی سرکرده داعش که دوشنبه منتشر شد نخستین نمایش تصویری از او پس از پنج سال گذشته بود. ابوبکر بغدادی پس از نخستین ویدیو که او را در حال سخنرانی در مسجد نور موصل به تصویر کشیده بود عمدتا با ارسال پیامهای صوتی اقدام به پیامرسانی کرده است. در طول سالها و پس از انتشار اولین ویدیوی بغدادی، اخباری مبنی بر کشته یا زخمی شدن او منتشر شد. انتشار این پیام جدید اما نشان از این دارد که بغدادی زنده است.
ابوبکر بغدادی در این پیام با اشاره به انفجارهای مرگبار هفته گذشته در سریلانکا از این حملات به عنوان انتقام عملیات کشورهای غربی ضد نیروهای این گروه در منطقه باغوز واقع در شمال سوریه یاد کرد. با این حال، هنگامی که او از این حملات سخن میگوید، تصویری از او دیده نمیشود و تنها صدای او در این زمینه به گوش میرسد. این حملات ٢١ آوریل صورت گرفت. بنابراین، چنین به نظر میرسد که این ویدیو پس از ١١ آوریل و پیش از ٢١ آوریل ضبط شده و روزآمد کردن آن با اشاره به رویدادهای سریلانکا، تنها با افزودن صدای او انجام گرفته است.
ابوبکر بغدادی در این ویدیو همچنین به تظاهرات در الجزایر و نیز کنار رفتن عُمر البشیر در سودان نیز پرداخته است. عُمرالبشیر ١١ آوریل از سوی نظامیان سودان کنارگذاشته شد. ایالات متحده امریکا در پی انتشار این ویدیو که به سرعت به کانون خبری رسانههای جهان تبدیل شد، تاکید کرده به تلاش برای پیگرد و دستگیری رهبران این گروه تروریستی خشونتطلب ادامه خواهد داد. سخنگوی وزارت خارجه امریکا ساعاتی پس از انتشار این ویدیو گفت ائتلاف بینالمللی ضد داعش به رهبری واشنگتن همچنان مصمم به ادامه ماموریت برای شکست کامل این تروریستهاست و تلاش دارد کلیه رهبران این گروه را دستگیر کند و به دست عدالت بسپرد.
پنتاگون نیز به انتشار ویدیوی رهبر داعش واکنش نشان داده است. شون رابرتسون سخنگوی پنتاگون، گفته ماموریت شکست کامل داعش با حمایت و پشتیبانی شرکای امریکا ادامه خواهد یافت. گرچه سازمان سیا بهطور رسمی به این ویدیو واکنش نشان نداده، نادا باکوس کارشاس سابق سیا که پیش از ظهور داعش، روی گروه القاعده در عراق متمرکز بود، معتقد است که ابوبکر بغدادی در حال تبدیل شدن به رهبر پنهان یک شبکه مخفی است. به اعتقاد کارشناس سابق سیا انتشار ویدیوی سرکرده داعش نشان میدهد که او بسیار فرصتطلب است زیرا با توجه به ظرفیت و توانایی محدودی که برای جابهجایی و برقراری ارتباط دارد از کمترین فرصتها برای هماهنگی و جهتدهی به عملیات استفاده میکند.
دیمیتری پسکوف سخنگوی کرملین، نیز در واکنش به انتشار این ویدیو، ضمن تاکید بر نداشتن هیچگونه اطلاعاتی درباره زنده بودن یا نبودن بغدادی، گفته است: «مرکز اطلاعات روسیه ویدیویی که برای اولینبار در طول پنج سال اخیر منتشر شده را در اختیار ندارد.»
این ویدیو از سوی موسسه انتشارات «الفرقان» که واحد تولید فیلمهای داعش محسوب میشود، منتشر شده است. ابوبکر بغدادی که اینک ٤٧ سال دارد، برای نخستین و آخرین بار پنجم جولای ٢٠١٤ در مسجد نور در موصل در ملاءعام ظاهر شد و اعلام خلافت کرد. امریکا برای اطلاعاتی که بتواند منجر به دستگیری او شود ٢۵میلیون دلار جایزه تعیین کرده است.
تغییر رویکرد داعش
رهبر داعش در این ویدیوی 18دقیقهای بر فرشی که روی زمین پهن شده نشسته و به دیوار تکیه داده است. او چنانکه همواره در تصاویر اسامه بنلادن نیز دیده میشد یک قبضه کلاشنیکف لوله کوتاه در کنار خود دارد و با سه نفر که صورت آنان برای ناشناس ماندن در ویدیو تار شده، گفتوگو میکند. او تاکید کرده عملیات ضد غرب یک نبرد طولانی است و انتقام خون اعضای این گروه که در سوریه و عراق کشته شدند، گرفته خواهد شد. الخلیج آنلاین نوشته: «در نوار جدید ویدیویی بغدادی پرونده ایالتهایی در دستش است که مدعی است داعش در آنجا فعالیت دارد و این نشاندهنده آن است که داعش به جنگ فرسایشی روی آورده است. این نوار ویدیویی با نمونههایی که اوایل پیدایش داعش منتشر میشد فرق دارد چراکه بغدادی در آن زمان بیشتر درباره نتایج جنگها و اعدامهایی که این گروه انجام میداد، صحبت میکرد. اما حالا بغدادی از طرفدارانش در کشورهای مالی و بورکینافاسو میخواهد انتقام کشتههای این گروه در سوریه و عراق را با هدف قرار دادن فرانسه بگیرند.»
عبدالوهاب بدرخان تحلیلگر سیاسی، میگوید: «به نظر میرسد بغدادی وارد مرحله بنلادن شده چرا که او به همان شیوهای که بنلادن در نوارهای ویدیویی ظاهر میشد، نمایان شد به جای اینکه پیام صوتی یا اظهارات مکتوب منتشر کند. بنلادن پیش از مرگش در ماه مه ۲۰۰۱ در چند مخفیگاه بین افغانستان و پاکستان مخفی میشد که اکنون بغدادی همین رویه را در پیش گرفته و هر از چند گاهی با صدور پیامهایی طرفدارانش را به ارتکاب اقدامات تروریستی تحریک میکند. او در واقع میخواهد نیروهای خود را از کشورهای مختلف از عراق و مصر تا کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و نیز تا سرحدات اروپا یعنی فرانسه، بلژیک و در عین حال استرالیا و چچن جذب کند. بدون شک اشاره بغدادی به تابعیت افراد داعش در جهت خدمت به استراتژی این گروه در مرحله آینده است. به نظر میرسد داعش تلاش داشته جنگجویان سوری آن از درگیریهای الباغوز فرار کنند تا طبق تاکتیک «گرگهای تنها» عمل کنند و در عین حال گروههای زیرزمینی داعش در سوریه دوباره احیا شوند.»