چالش‌های جدی پیش روی مدارس غیردولتی

این روزها هزینه‌های سنگین اداره مدارس چالش‌های جدی برای مدارس غیردولتی ایجاد کرده است که اگر دولت به کمک نیاید مطمئناً در سال تحصیلی آینده مشکلاتی خواهیم داشت.

همانطور که پیش‌بینی می‌شد سال تحصیلی پیش رو مدارس غیردولتی با چالش‌های زیادی رو‌به‌رو هستند. در صدر این لیست چالش‌ها بحث اجاره‌بهای املاک این مدارس قرار می‌گیرد که کار را برای این مدارس سخت کرده است. از آنجایی که بیشتر مدارس غیردولتی توسط موسسین اجاره شده است و با توجه به تورم و بالا رفتن اجاره‌بهای ملک خصوصاً در تهران، این گمانه مطرح است که ممکن است برخی از این مدارس تعطیل شوند. مدارس غیردولتی صفر تا صد هزینه‌های مدرسه را باید از محل اخذ شهریه پرداخت کنند. از سویی به نظر می‌رسد با وجود مشکلات تورمی در جامعه از شمار متقاضیان مدارس غیردولتی کاسته شده باشد و از سوی دیگر با توجه به تعیین الگوی شهریه توسط آموزش و پرورش این مدارس باید در یک چهارچوب مشخصی شهریه دریافت کنند.

امسال الگوی شهریه منطقه‌ای تعیین می‌شود. در واقع بنا به اقتضائات منطقه و توانایی مردم در هر منطقه و همچنین هزینه‌های تمام شده برای مدارس یک الگوی تعیین شهریه تعیین و میزان شهریه به مدارس اعلام می‌شود. هر چند ممکن است این الگو بتواند دست برخی مدارس را برای دریافت شهریه باز بگذارد اما در نهایت این توانایی هزینه کردن مردم است که ضامن ادامه حیات این مدارس است. فارغ از اینکه تعیین الگوی شهریه چه فواید و نقاط ضعفی می‌تواند داشته باشد، در هر صورت این اولین سالی است که باید مدارس خود را با این الگو تطبیق دهند و خود این تطبیق می‌تواند چالش آفرین باشد؛ خصوصاً اگر این الگو در تعیین مصادیق نظارتی نتواند واضح عمل کند. از همین حالا خبرهایی در فضای مجازی مبنی بر سختی ادامه یافتن فعالیت برخی مدارس غیردولتی به گوش می‌رسد و باز این در حالی است که در این سال‌ها با افزایش شمار مدارس غیردولتی و از سوی دیگر تراکم دانش‌آموزی در مدارس دولتی، تعطیلی هر واحد مدرسه غیردولتی و سر ریز شدن شمار دانش‌آموزان به مدارس دولتی بحران را به مدارس دولتی منتقل می‌کند. مجتبی زینی‌وند رییس مدارس و مراکز غیردولتی درباره این موضوع به مهر گفت: هیچ مدرسه غیردولتی تعطیل نشده است. البته این روزها عرصه بر این مدارس سخت شده است چون شرایط پرداخت اجاره‌بها و هزینه‌های سنگین اداره مدارس از پرداخت حقوق معلمان تا حق بیمه آنها و… چالش‌های جدی ایجاد کرده است که اگر در این شرایط دولت به کمک نیاید مطمئناً در سال تحصیلی آینده مشکلاتی خواهیم داشت.

او ادامه داد: منتقدان همیشه از زوایای دیگری به مدارس غیردولتی نگاه می‌کنند اما واقعیت این است که این مدارس بار سنگینی را از دوش آموزش و پرورش برداشته است. امروز ۲۰۰ هزار معلم در مدارس غیردولتی مشغول به تدریس هستند. اما نیاز است که دولت در اجرایی کردن ماده قانون‌هایی که در حمایت از مدارس دولتی آمده است پا پیش بگذارد. چون در صورت عدم حمایت دولت از این مدارس ادامه فعالیت برای برخی از آنها سخت خواهد بود. فقط اجاره‌بها در برخی مناطق دو برابر شده است. زینی وند بیان کرد: ماده ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۳، ۲۷ و ۲۸ را قانون‌گذار مشخص کرده است تا به مدارس غیردولتی در چهارچوب قواعد کمک شود و تمام کمک‌ها نیز به صورت تسهیلات است و نه کمک‌های بلاعوض. مثلاً در تبصره ذیل ماده ۲۵ گفته شده که دولت باید بخشی از بیمه همکاران شاغل در مدارس غیردولتی را پرداخت کند. تا به امروز ریالی پرداخت نشده است. سال گذشته قرار بود ۳۰ میلیارد تومان را سازمان برنامه و بودجه به صندوق حمایت برای بیمه بدهد که ابلاغ هم شد اما خزانه ریالی را به ما نداد.

وی در پایان بیان کرد: راه کمک به مدارس غیردولتی استفاده از ظرفیت‌های قانونی در بحث موارد حمایتی است. در مناطق کمتر برخوردار گفته شده است که باید برای کمک به توانمندسازی معلمان کمک کند یا برای تحقق عدالت آموزشی باید بخشی از شهریه فرزندان فرهنگیان، طرح پوشش کمیته امداد، ایثارگران و… را دولت پرداخت کند اما تا به حال این موارد اجرا نشده است.

در هر صورت به نظر می‌رسد در این شرایط اگر کمک‌های قانونی دولت برای این مدارس مهیا نشود، باید منتظر این بود که این مدارس راه‌های خلاقانه خود را برای ادامه حیات پیش بگیرند که لزوماً این راه‌های خلاقانه به نفع آموزش و پرورش و دانش‌آموزان نخواهد بود. از میان این راه‌ها می‌توان به کاهش کیفیت آموزش، تعدیل معلمان باسابقه و به کار گرفتن معلمانی که تجربه‌ای کمتر دارند و با سخت‌گیری کمتری نیز جذب می‌شوند یا تخلفات گسترده در اخذ شهریه اشاره کرد.