بازار سرمایه، بستری مناسب برای رونق تولید

تامین مالی بنگاه‌‌های اقتصادی در بازار سرمایه از طریق پذیرش و عرضه سهام شرکت‌های جدید، افزایش سرمایه و تأمین مالی از طریق انتشار انواع اوراق بدهی تحقق می‌یابد؛ از این رو در سال‌های اخیر با هدایت نقدینگی به سمت بازار سرمایه، بستر مناسبی جهت تامین مالی شرکت‌‌ها فراهم شده است.» مائده پوربهرامی ضمن بیان مطلب بالا در گفت‌وگو با سنا، بازار سرمایه را یکی از مناسب‌ترین ابزارها برای رونق تولید و افزایش بهره‌وری شرکت‌ها دانست و گفت: توسعه و تعمیق بازار بدهی می‌تواند باعث افزایش شفافیت مالی، تعیین غیردستوری نرخ بهره در بازار، تسهیل فرآیند تأمین مالی شرکت‌ها و به دنبال آن رونق تولید شود.

وی ادامه داد: در سال‌های اخیر یکی از راه‌کارهای دولت نیز به منظور جبران کسری منابع و تأمین منابع مالی مورد نیاز انتشار انواع «اوراق بدهی» بوده که حجم قابل توجهی از این اوراق، با هدف تسویه بدهی‌های دولت بابت طرح‌های تملک دارایی‌‌های سرمایه‌‌ای و استمرار جریان پرداخت‌های خزانه‌داری کل کشور منتشر شده است. این کارشناس بازار سرمایه در توضیح روش‌های موجود برای تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی توضیح داد: بنگاه‌های اقتصادی به منظور تأمین مالی از طریق بازار سرمایه می‌توانند از اوراق مبتنی بر مالکیت یا اوراق مبتنی بر بدهی استفاده کنند. پوربهرامی، مدیر تامین مالی تامین سرمایه سپهر یکی از گزینه‌های تأمین مالی طرح‌های سرمایه‌گذاری و تأمین سرمایه در گردش را استفاده از منابع سهامداران از طریق افزایش سرمایه عنوان کرد و افزود: از این طریق شرکت‌‌ها می‌توانند با جذب منابع مالی جدید یا جلوگیری از خروج منابع فعلی، نقدینگی مورد نیاز خود را تأمین کنند. افزایش سرمایه از طریق انتشار سهام جدید می‌تواند با منابع سهامداران موجود یا با افزودن شرکای جدید به مجموعه سهامداری و سلب حق تقدم از سهامداران فعلی انجام شود.

وی تصریح کرد: از سوی دیگر، برخی شرکت‌ها تمایل دارند، به ‌جای به‌کارگیری از اوراق سرمایه‌ای از طریق استقراض نیازهای خود را تأمین کنند، این در حالی است که اگر بنگاه‌های اقتصادی از اعتبار و اندازه مناسبی برخوردار باشند، می‌توانند به‌ جای استفاده از تسهیلات بانکی، با انتشار انواع اوراق بدهی از قبیل اوراق مشارکت، انواع اوراق صکوک مانند اجاره، مرابحه، منفعت، استصناع، خرید دین، رهنی و سلف موازی استاندارد یا سایر ابزارهای نوین تأمین مالی، نسبت به تجهیز منابع مالی مورد نیاز خود اقدام کنند.

این کارشناس بازار سرمایه در خصوص توجه به سرمایه در گردش در شرکت‌­ها اظهار کرد: سرمایه در گردش در حفظ نقدینگی، پرداخت بدهی‌‌ها و سودآوری هر کسب و کاری اهمیت بسزایی دارد؛ از این رو، مدیریت سرمایه در گردش، یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که در دستور کار مدیران شرکت‌ها قرار داشته و شامل مدیریت انواع دارایی‌ها و بدهی‌های جاری می‌شود. وی مدیریت بهینه سرمایه در گردش را برای شرکت‌ها یک مزیت رقابتی مهم برشمرد و گفت: چرا که عدم توجه به وضعیت سرمایه در گردش، چرخه عملیاتی شرکت را دچار مشکل کرده و منجر به ایجاد بدهی به بانک‌ها و سایر بنگاه‌‌های اقتصادی می‌شود.

پور‌بهرامی، یکی از رایج‌ترین ابزارهای بدهی که شرکت‌‌ها می‌توانند برای تأمین سرمایه در گردش مورد نیاز از آن استفاده کنند را اوراق مرابحه معرفی و تاکید کرد: این اوراق با هدف تأمین مواد و کالا توسط شرکت‌‌ها منتشر می‌شود.

وی توضیح داد: از سوی دیگر، شرکت‌‌ها می‌‌توانند با مبنا قرار دادن دارایی‌‌های موجود خود شامل زمین، ساختمان و تأسیسات، ماشین‌آلات و تجهیزات، وسایل حمل و نقل و سهام شرکت‌ها پذیرفته شده در بورس/ فرابورس، در صورت احراز شرایط و الزامات سازمان بورس و اوراق بهادار نسبت به تأمین منابع مالی مورد نیاز از محل انتشار اوراق اجاره اقدام کنند و منابع ناشی از آن را در تأمین سرمایه در گردش یا اجرای پروژه‌های مورد نظر مصرف کنند.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه یکی دیگر از ابزارهای تأمین سرمایه در گردش را «اوراق منفعت» عنوان کرد و گفت: شرکت‌ها با استفاده از این اوراق می‌توانند از محل منافع آتی حاصل از به‌کارگیری دارایی‌‌ها یا ارایه خدمات معین برای یک دوره زمانی مشخص، منابع مورد نیاز خود را تأمین کنند. مدیر تامین مالی تامین سرمایه سپهر اوراق سلف موازی استاندارد را اغلب برای استفاده تأمین مالی کوتاه‌مدت بنگاه‌های اقتصادی دانست و افزود: براساس ساز وکار اوراق سلف، متقاضی تأمین مالی، مقدار معینی از یک کالای مشخص را در ازای دریافت نقدی وجه معامله به فروش رسانده و کالا را در سررسید مشخصی در آینده، تحویل خریدار می‌دهد. پوربهرامی در پایان دیگر مزایای تأمین مالی از طریق انواع اوراق بدهی را بلندمدت بودن ماهیت تأمین مالی از طریق بازار سرمایه، امکان پرداخت اصل اوراق در سررسید، معافیت مالیاتی و شفافیت این نوع تأمین مالی به علت حضور نهاد نظارتی سازمان بورس و اوراق بهادار مطرح کرد.