توقف کاهش تولید نفت اوپک

گروه انرژی| فرداد احمدی|

چهارمین گزارش ماهانه اوپک در سال 2019 میلادی که حاوی اطلاعات و داده‌های تولید، تقاضا و عرضه نفت خام در ماه آوریل است عصر روز سه‌شنبه منتشر شد. این گزارش حاکی از توقف کاهش تولید نفت توسط اوپک است و تولید نفت این سازمان همانند ماه گذشته میلادی معادل 30 میلیون بشکه در روز بوده است. اما تولید نفت خام ایران در این ماه 164 هزار بشکه در روز کاهش یافته است.

به گزارش «تعادل» به نقل از اوپک، در ماه آوریل 2019 سبد مرجع اوپک (ORB) با 4 دلار و 41 سنت یا 6.6 درصد رشد قیمت ماهانه، به قیمت 70 دلار و 78 سنت در هر بشکه رسید. در این ماه قیمت سبد مرجع اوپک به دنبال تمایل مداوم بازار نفت به صعود قیمت‌ها به بالاترین سطح در 6 ماه گذشته رسید. تمایل بازار به صعود قیمت‌های نفت از آن رو مستمر بود که نگرانی‌ها در مورد اختلال‌های اضافی در عرضه نفت در پی افزایش تنش‌های ژئوپلیتیک در مناطق کلیدی تولیدکننده نفت قیمت‌ها را تقویت می‌کردند. معاملات آتی نفت خام نیز در این ماه به بالاترین سطح خود از ماه اکتبر سال گذشته رسید که نتیجه اجرای موافقتنامه کاهش تولید نفت توسط اوپک پلاس و تقویت بازار بود.

در ماه آوریل، شاخص جهانی نفت خام، برنت به‌طور میانگین 4 دلار و 60 سنت یا 6.9 درصد بالاتر از ماه پیش از آن بود و با 71 دلار و 63 سنت در هر بشکه معامله شد. در حالی که شاخص نفت امریکا (WTI) نیز 5 دلار و 70 سنت یا 9.8 درصد به نسبت ماه مارس رشد کرد و به 63 دلار و 87 سنت در هر بشکه رسید. همچنین معاملات آتی شاخص نفت خام عمان (DME) با 4 دلار و 25 سنت یا 6.4 درصد رشد به نسبت ماه قبلی، با 71 دلار و 20 سنت در هر بشکه معامله شد. وضعیت بک‌واردیشن قیمتی شاخص نفت برنت و شاخص دبی در این ماه تشدید شد، درحالی که وضعیت بهره دیر‌کرد قیمت شاخص دبلیوتی‌آی تخفیف پیدا کرد. صندوق‌های سرمایه‌گذاری و دیگر مدیران مالی در ماه آوریل برای هر دو شاخص برنت و دبلیوتی‌آی وضعیت صعودی خود را تقویت کردند.

   اقتصاد جهانی

پیش‌بینی رشد اقتصادی جهان بر تخمین 3.6 درصد برای سال 2018 باقی ماند و برای سال 2019 نیز بدون تغییر نسبت به ارزیابی ماه گذشته، 3.2 درصد تخمین زده شد. روند بهبود رشد در برخی نقاط اقتصادی باثبات‌تر جهان و در سطح جهانی ملاحظه شد، اما خطر رکود همچنان چیرگی خود را حفظ کرده است.

در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)، رشد اقتصادی ایالات متحده امریکا در مقایسه با رشد 2.9 درصدی سال 2018، با 0.2 درصد افزایش در سال 2019 به 2.6 درصد رسید. اما رشد جی‌دی‌پی ژاپن که در سال 2018 رشد 0.8 درصدی را تجربه کرده بود، تخمین‌ها برای سال 2019 با تجدیدنظر 0.2 درصدی از 0.6 درصد به 0.4 درصد رسید. رشد اقتصادی سال 2019 منطقه اروپا همان 1.2 درصد باقی ماند که کمتر از رشد 1.8 درصدی سال 2018 بود. در کشورهای غیرعضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)، پیش‌بینی رشد اقتصادی سال 2019 چین 0.1 درصد به نسبت پیش‌بینی ماه قبل بهبود یافت و بر 6.2 درصد ایستاد. چین در سال 2018، 6.6 درصد رشد اقتصادی داشت. پیش‌بینی رشد اقتصادی هند نیز به دنبال رشد 7.3 درصدی در سال 2018، برای سال 2019 بر 7.1 درصد باقی ماند.

اقتصاد برزیل پس از 1.1 درصد رشد در سال 2018، برای سال 2019 از تخمین 1.8 درصد به تخمین 1.7 کاهش یافت، درحالی که جی‌دی‌پی روسیه در سال 2019 بدون تغییر نسبت به پیش‌بینی ماه قبل، همان 1.6 درصد برآورد شد و برای سال 2018 نیز 2.3 درصد تخمین زده شد.

   تقاضای جهانی نفت خام

برآورد از رشد تقاضای جهانی نفت خام در سال 2018 نسبت به گزارش پیشین تفاوتی نداشت و پیش‌بینی می‌شود جهان با رشد تقاضای نفت روزانه یک میلیون و 410 هزار بشکه‌ای روبه‌رو شود. کشورهای امریکایی عضو OECD و سایر کشورهای آسیایی با افزایش کلی حدود 900 هزار بشکه در روز، تقاضای جهانی نفت برای سال 2018 را نمایندگی کردند. در حال حاضر، پیش‌بینی‌ها از رشد تقاضا برای سال 2019 حدود یک میلیون و210 هزار بشکه در روز است که به نسبت ارزیابی ماه قبل تغییری نکرده است و پیش‌بینی می‌شود مصرف نفت خام کل جهان به 99 میلیون و 940 هزار بشکه در روز برسد. در سراسر مناطق تجدیدنظرهایی در پیش‌بینی‌ها وجود دارد که احتمالا همدیگر را خنثی می‌کنند. برخی تجدیدنظرها در چین و کشورهای امریکایی عضو OECD با توجه به پیش‌بینی بهبود اقتصادیشان به نسبت پیش‌بینی ماه قبل، رو به بالا بوده است. از سوی دیگر، برخی تجدیدنظرها با توجه به داده‌های تقاضای نفت در امریکای لاتین و خاورمیانه طی دوره سه ماهه اول سال 2019 و همچنین برخی اصلاحات در ارزیابی‌های سالانه درباره کشورهای اروپایی عضو OECD و نیز کشورهای امریکای لاتین و خاورمیانه رو به پایین بوده‌اند.

   عرضه جهانی نفت خام

برآورد ماه پیشین اوپک از رشد عرضه نفت خام کشورهای غیر اوپک در سال 2018 در گزارش این ماه تغییر کرده و با افزودن روزانه کمتر از 10 هزار بشکه در روز به برآورد پیشین همراه شده است که عمدتأ به دلیل افزایش پیش‌بینی عرضه کانادا در سه ماهه چهارم سال 2018 است.

به این ترتیب رشد عرضه نفت خام غیر اوپکی‌ها در سال قبل میلادی معادل 2 میلیون و 910 هزار بشکه در روز بوده است که کل تولید این کشورها را به‌طور متوسط به 62 میلیون و 370 هزار بشکه در روز در سال 2018 رسانده است.

در مقابل آمار رشد تولید نفت خام غیر اوپکی‌ها برای 2019، کاهش روزانه 30 هزار بشکه‌ای را نشان داده و بدین‌ترتیب این رشد را به‌طور میانگین 2 میلیون و 140 هزار بشکه پیش‌بینی می‌کند. این کاهش در تخمین‌ها به دلیل کاهش انتظارات در تولید نفت خام ایالات متحده، برزیل و بریتانیا در سه ماهه اول سال 2019 بود. وضعیت تولید نفت این سه کشور تا حدی افزایش پیش‌بینی‌نشده تولید نفت چین را در برآوردها خنثی کرد. در حال حاضر عرضه کل برای سال 2019 به‌طور میانگین 64 میلیون و 520 هزار بشکه در روز پیش‌بینی می‌شود.

ایالات متحده، برزیل، روسیه، استرالیا و انگلستان هدایتگران اصلی برای رشد عرضه این سال هستند، در حالی که به نظر می‌رسد مکزیک، قزاقستان، نروژ و اندونزی بزرگ‌ترین کاهش عرضه را خواهند داشت. عرضه گاز طبیعی مایع و میعانات غیرمتعارف اوپک طی سال‌های 2016 تا 2018 در تجدیدنظر این ماه کاهش یافت.

 به علاوه، ارزیابی‌ها درباره رشد عرضه گاز طبیعی مایع و میعانات غیرمتعارف اوپک در سال 2018، 83 هزار بشکه در روز به نسبت مدت مشابه سال قبل از آن افزایش یافت و به 4 میلیون و 760 هزار بشکه در روز رسید که نشان‌دهنده رشد حدود 130 هزار بشکه در روز به نسبت سال قبل از آن است. برای سال 2019 پیش‌بینی می‌شود که عرضه گاز طبیعی مایع و میعانات غیرمتعارف اوپک 80 هزار بشکه در روز رشد کند و به حدود 4 میلیون و 840 هزار بشکه در روز برسد که کمتر از 10 هزار بشکه کمتر از برآوردهای پیشین است.

در ماه آوریل سال 2019، تولید نفت خام اوپک به میزان قابل توجهی تغییر نکرد و بر اساس آمار منابع ثانویه، به‌طور میانگین 30 میلیون و 30 هزار بشکه در روز بوده است.

تقاضای نفت خام اوپک در سال 2018 حدود 31 میلیون و 600 هزار بشکه در روز تخمین زده می‌شود که یک میلیون و 600 هزار بشکه پایین‌تر از سطح تقاضای سال 2017 است. تقاضای نفت خام اوپک در سال 2019 نیز پیش‌بینی می‌شود که 30 میلیون و 600 هزار بشکه در روز باشد که حدود یک میلیون بشکه در روز کمتر از تخمین‌های تقاضا برای سال 2018 است.  طبق بررسی «تعادل» منابع ثانویه اوپک گزارش کرده‌اند که تولید نفت خام ایران در ماه آوریل با کاهش روزانه 164 هزار بشکه‌ای نسبت به ماه پیشین روبه‌رو شده است. ایران خود در این ماه و دو ماه قبل از آن از ارایه آمار رسمی تولید نفت خام خود اجتناب کرده است.

بیژن زنگنه وزیر نفت ایران تاکنون چند بار به صورت رسمی اعلام کرده است که ایران به دلیل اینکه نمی‌خواهد امریکا از اطلاعاتش برای تحریم استفاده کند فعلا آمار تولید نفت خام خود را اعلام نخواهد کرد. در ماه آوریل، تولید نفت خام تغییر محسوسی نکرد و تنها 3 هزار بشکه در روز کمتر از ماه پیش عرضه شد. بیشترین رشد تولید متعلق به کشور عراق با 113 هزار بشکه در روز افزایش بود و پس از آن کشورهای نیجریه با 92 هزار بشکه در روز و لیبی با 71 هزار بشکه در روز رشد تولید قرار داشتند. تولید نفت خام ایران نیز روزانه 164 هزار بشکه کاهش یافت و پس از آن، کشورهای عربستان سعودی با کاهش تولید روزانه 45 هزار بشکه و آنگولا با کاهش تولید روزانه 41 هزار بشکه قرار داشتند.