رونمایی از سپر امنیتی شبکه ملی اطلاعات کشور

گروه دانش و فن    مرجان محمدی |

پروژه سپر امنیتی شبکه ملی اطلاعات (دژفا) برای جلوگیری از حملات سایبری شبکه، زیرساخت و اپلیکیشن‌های بومی با سرمایه‌گذاری ۲۰۰ میلیارد ریالی و به عنوان تله افزاری برای شناسایی برنامه‌های ویروسی و جلوگیری از حمله به زیرساخت‌های شبکه ملی اطلاعات به بهره‌برداری رسید.

محمد جواد آذری جهرمی با اشاره به بهره‌برداری از پروژه دژفا، به عنوان سپر امنیتی شبکه ملی اطلاعات، تأکید کرد: امروز با راه‌اندازی ۱۰ زیر پروژه در قالب این پروژه شاهد تأمین امنیت زیرساخت‌های حیاتی کشور در شبکه ملی اطلاعات هستیم و ۷ زیرپروژه دیگر نیز در قالب این پروژه به بهره‌برداری می‌رسد.

وی با بیان اینکه طرح دژفا با اعتبار ۵۰0 میلیارد ریالی با هدف شناسایی با حملات سایبری به بهره‌برداری رسیده است، افزود: دو سال گذشته میزان شناسایی حملات سایبری که به کشور شده است، کمتر از یک میلیون حمله بوده است اما سال گذشته و با اقدامات امنیتی و سامانه دفاعی طراحی شده موفق شدیم میزان شناسایی حملات سایبری را به ۳۰ برابر قبل برسانیم. به بیان دیگر در سال ۹۷ بیش از ۳۳ میلیون حمله در شبکه سایبری کشور شناسایی شد.

وزیر ارتباطات در خصوص موفقیت کشور در تولید سیستم فایروال صنعتی (دیواره آتش) با هدف خودکفایی کشور در مقابله با تهاجمات سایبری گفت: فایروال بومی یک سیستم مقابله با تهاجمات سایبری روی سیستم‌های کنترل صنعتی است که هم‌اکنون روی تمام سیستم‌های کنترل صنعتی برند زیمنس در کشور نصب و راه‌اندازی شده است. وی تاکید کرد: به زودی این سیستم بومی برای سایر برندهای کنترل صنعتی نیز توسعه داده خواهد شد.

وزیر ارتباطات گفت: ویروس استاکس نت از طریق کامپیوترهایی که متصل به سیستم‌های صنعتی بود نفوذ کرد و از این رو فایروال بومی می‌تواند روی شبکه‌های کنترل و مدیریت صنعتی نصب شود و دستورات صادر شده را تشخیص دهد. این فایروال بومی ارتباطی با شبکه‌های اتوماسیون اداری ندارد.

وی به شبکه ملی اطلاعات اشاره کرد و گفت: ۱۴۲ آزمایش برای راستی‌آزمایی استقلال شبکه ملی اطلاعات در صورت قطع اینترنت انجام شد که این آزمایش‌ها موفق بود و ما برآورد می‌کنیم که در برابر تهدیدات می‌توانیم مقابله کنیم.وی با بیان اینکه ظرفیت امنیت شبکه ملی اطلاعات ۳۰ برابر افزایش پیدا کرده است، تصریح کرد: مصرف اینترنت داخلی از طریق شبکه ملی اطلاعات افزایش پیدا کرده است و ما شاهد ۸۰ برابر شدن کیفیت دسترسی به ارتباطات داخلی نسبت به سایت‌های خارجی هستیم.

در ادامه وزیر ارتباطات با بیان اینکه نباید مردم را از تکنولوژی محروم کرد‌، افزود: ما تلاش خود را برای توسعه زیر ساخت‌ها به کار گرفته‌ایم، کسانی که متولی حوزه محتوا هستند باید تلاش بیشتری برای ارایه خدمات و محتوا برای شبکه ملی اطلاعات انجام دهند و نمی‌توان به مطالبه علما و مردم نسبت به محتوای فضای مجازی بی‌تفاوت بود.

وزیر ارتباطات با اشاره به اینکه مسوولیت حوزه محتوا برعهده وزارت ارتباطات نیست، تصریح کرد: ما دستاوردمان مربوط به زیرساخت ارتباطی است و استقلال شبکه ارتباطی کشور را در دستور کار داریم.

وزیر ارتباطات یادآور شد: به صورت آتش به اختیار در حوزه فضای مجازی کودک وارد شدیم چرا که این حوزه بسیار حساس بود و هم‌اکنون آمارها نشان می‌دهد که یک میلیون و ۳۰۰ هزار کودک وارد اکوسیستم فضای مجازی کودک شدند و مخاطرات فضای مجازی از طریق این اکوسیستم برای آنها به حداقل رسیده است.

جهرمی همچنین با تأکید بر لزوم توانمندسازی قدرت انتظامی کشور در برخورد با تخلفات در فضای مجازی و ایجاد امنیت در این بخش، خاطرنشان کرد: تا هفته آینده تفاهم نامه‌ای با پلیس ناجا امضا خواهیم کرد تا بتوانیم با اخلالگران فضای مجازی برخورد درست و قاطعی داشته باشیم.

وی با تأکید بر اینکه باید به جای سیاه نمایی و مطالبه یک جانبه با حرکت جمعی و همدلی با استفاده از ظرفیت‌های شبکه ملی اطلاعات در برابر مشکلات ایستادگی کنیم و شاهد رونق این بخش باشیم، تأکید کرد: رشد تکنولوژی منتظر ما نمی‌ماند و باید بتوانیم از فرصت‌ها در زمان تحریم استفاده کنیم. هم‌اکنون نیز شاهد هستیم که با وجود رکودهای اقتصادی و تحریم‌ها، تعداد اپلیکیشن‌های بومی طی یک سال رشد دوبرابری داشته است.

   حاکم اینترنت تنها امریکا نخواهد بود

در ادامه این مراسم دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اینکه یکی از فعالیت‌هایی که برای استقرار جامعه اسلامی انجام شده، راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات بود، گفت: کارکرد شبکه ملی اطلاعات تأمین استقلال و حفاظت از داده‌های جمهوری اسلامی و تسهیل زندگی مردم است.سعید رضا عاملی با اشاره به شعار «پر کردن فاصله استانداردسازی» اتحادیه جهانی مخابرات برای سال ۲۰۱۹ گفت: استانداردسازی به معنای ایجاد قالب‌های مشخص و دایمی برای همیشه است.

وی با اشاره به اینکه یکی از فعالیت‌هایی که برای تحکیم جامعه اسلامی انجام شده است، راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات بود، تصریح کرد: کارکرد شبکه ملی اطلاعات تأمین استقلال و حفاظت از داده‌های جمهوری اسلامی و تسهیل زندگی مردم است.عاملی با اعلام اینکه شبکه ملی اطلاعات به خودی خودی کاری انجام نمی‌دهد، گفت: این شبکه از جنس تراکنش خدمات ارایه می‌کند و در این شبکه ارتباطات دستگاه‌ها مهم است.

عضو هیات علمی دانشگاه مطالعات جهان اظهار کرد: شبکه ملی اطلاعات تاکنون ۸۰ درصد پیشرفت داشته است و دولت بیش از ۱۲ هزار میلیارد تومان و بخش خصوصی ۷ هزار میلیارد تومان در این پروژه سرمایه‌گذاری کرده‌اند و هدف دولت برای کوچک کردن نقش خود و فعال کردن بخش خصوصی در این پروژه محقق شد.دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اینکه اگر به این شبکه به صورت دانش یکپارچه نگاه کنیم، وزارت ارتباطات به وظیفه خود که تأمین زیرساخت‌ها بوده عمل کرده است، گفت: هنوز زنجیره کامل نشده زیرا تأمین محتوی و خدمات محقق نشده و این حلقه مفقوده این زنجیره است.

وی تصریح کرد: دولت الکترونیکی دولت فیزیکی را کوچک می‌کند و دولت به سمت هوشمندتر شدن می‌رود.عاملی با بیان اینکه دولت آینده را دولت بانک می‌گویند، خاطرنشان کرد: همه پدیده‌ها در آینده تبدیل به دارایی می‌شود و دولت الکترونیک دولتی است که از این دارایی‌ها حفاظت می‌کند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه در آینده نزدیک اینترنت به دو بخش تقسیم می‌شود و حاکم اینترنت تنها امریکا نخواهد بود و چین نیز با داشتن جمعیت زیاد بر اینترنت حکمرانی می‌کند، گفت: اگر در آینده امکان داشتن دو حاکمیت بر اینترنت وجود دارد، پس امکان ایجاد اینترنت سوم وجود خواهد داشت.

وی افزود: مقام معظم رهبری تاکید دارند که قدرت سایبری ایران باید در تراز قدرت جهانی باشد یا در کنار آن و باید در این زمینه به اینترنت سه هم فکر کنیم.عاملی با اشاره به اینکه فضای مجازی به مرور جغرافیای فیزیکی را دریافت می‌کند، گفت: برای آینده باید با مدیریت ایرانی از داده‌های ایرانی حفاظت کنیم و شبکه ملی اطلاعات و متخصصان ایرانی این ظرفیت را ایجاد کرده‌اند.

   کلید حل مشکل بازار تلفن همراه

دست وزارت ارتباطات نیست

در حاشیه این مراسم وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در جمع خبرنگاران به وضعیت بازار تلفن همراه اشاره کرد و گفت: وضعیت گوشی در بازار ما خوب نیست، چرخه واردات امروز معیوب است که در بازار مصرف اثر می‌گذارد و این چرخه باید درست شود.  وی به مشکلات سامانه همتا در موضوع گوشی مسافری پرداخت و افزود: سامانه همتا اختلال ندارد، بحث این است که بر اساس قانون، بار مسافری در گمرک تعریف دارد. عده‌ای چون کانال رسمی درست نیست از طریق مسافری گوشی می‌آورند، در صورتی که اگر این کانال تسهیل شود، این واردات به صوت رسمی انجام می‌گیرد و تخلفی هم رخ نمی‌دهد.

وی ادامه داد: گمرک می‌گوید بر اساس قانون، مسافر یعنی کسی که رفته سفر و اطلاعاتش باید چک شود؛ حرف گمرک هم درست است، اما چرخه واردات معیوب است و اکوسیستم باید درست شود. البته عده‌ای هم به دنبال سودجویی هستند، تحت عنوان فروشنده خود را جا می‌زنند و همان قاچاق را انجام می‌دهند. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه اقتصاد بازار تلفن همراه برعهده وزارت ارتباطات نیست، گفت: ما سامانه فنی را راه‌اندازی کردیم اما واردکنندگان رسمی اکنون برای تأمین ارز و ثبت سفارش دچار مشکل هستند که هیچکدام بر عهده ما نیست.

آذری‌جهرمی افزود: ما مشکل تأمین گوشی‌های مورد نیاز بازار را به وزیر صمت و رییس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز گزارش کرده و اطلاع دادیم که بازار گوشی خوب نیست. باید برای اینکه چرخه سالم واردات گوشی به کشور تسهیل شود، چاره‌ای اندیشه کرد. واردکنندگان باید به وزارت صمت ثبت سفارش کنند و تأمین ارز را باید فراهم کرد.وی با بیان اینکه مشکلات واردات گوشی به اکوسیستم ما هم ضربه می‌زند، گفت: چرخه واردات گوشی امروز معیوب است و در بازار مصرف اثر می‌گذارد. البته کلید حل این مشکلات دست ما نیست اما این چرخه باید درست شود. وی ادامه داد: وزارت ارتباطات برای یک تخلف ۳۳میلیاردی پرونده تشکیل داده است و پول مردم را هم بر اساس قانون برگرداندیم. برای ۵۰۰ اپلیکیشن هم تخلف دیگری بود که پرونده‌اش در پلیس فتا مطرح است و به محض اعلام شدن رقم نهایی، این پول را به مردم برمی‌گردانیم. همچنین ستاره ۸۰۰ مربع را راه انداختیم و بخت‌آزمایی توسط اپراتورها را هم ممنوع کردیم. این خدمات روی سیم‌کارت‌های جدید هم به صورت پیش‌فرض غیرفعال است و اکنون تخلفات به‌شدت کاهش پیدا کرده است. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره مشکلات شرکت‌های اینترنت ثابت گفت: رشد و توسعه شبکه ثابت با سرمایه‌گذاری محقق می‌شود. شرکت مخابرات حرکت سرمایه‌گذاری را آغاز کرده و پروژه تانوما را توسعه می‌دهد؛ برخی از شرکت‌های اینترنت ثابت هم سرمایه‌گذاری را شروع کردند. این شرکت‌ها به دلیل مسائل تحریم نمی‌توانند منابع خارجی جذب کنند، در بورس هم به مشکل برخوردند، در نهایت ۱۷ شرکت ثابت نمی‌توانند ۱۷ شبکه را توسعه دهند و باید ادغام شوند.

آذری‌جهرمی با بیان اینکه نمی‌توان توسعه کشور را معطل کرد، گفت: گزارش سازمان تنظیم مقررات ارتباطات شاید برای ارایه پروانه جدید به کمیسیون تنظیم تهیه شده، در کمیسیون‌های تخصصی بررسی و درباره آن تصمیم‌گیری می‌شود. اگر لازم باشد به اپراتوری دیگر که در سرمایه‌گذاری توانمند باشد، مجوز دهیم این کار را می‌کنیم. وی ادامه داد: نمی‌شود مخابرات ایران توسعه دهد و سایر شرکت‌ها روی این سرویس‌ها برای خودشان ثروت ایجاد کنند. امروز عمر ADSL در کشور به پایان رسیده و نیاز به سرمایه‌گذاری برای توسعه VDSL است. باید توجیه سرمایه‌گذاری وجود داشته باشد و کار پیش رود.وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره اختلال در برخی از خدمات اینترنت ثابت گفت: این اختلال ربطی به کمبود پهنای باند نداشت و به دلیل مشکل در تمدید قرارداد شرکت ارتباطات زیرساخت با تأمین‌کننده پهنای باند خارجی بود که برای بالا بردن قیمت و فشار به شرکت زیرساخت، ۲۰۰ گیگ اینترنت این شرکت را قطع کرد. البته این موضوع خلاف مقررات است و زیرساخت باید ۱.۵ برابر ظرفیت فروخته‌شده پهنای باند خود ظرفیت موجود داشته باشد و از سازمان تنظیم مقررات رادیویی خواسته‌ام با این شرکت به دلیل مشکل ایجادشده برخورد کند.

آذری‌جهرمی در ادامه نفوذ به سامانه دفاتر پیشخوان خدمات دولت را تایید کرد وگفت: این اتفاق برای شبکه دولت الکترونیک استانی بود که ظاهراً در سه یا چهار استان نفوذ شده بود. سازمان فناوری اطلاعات ایران از دولت قبل تصمیم گرفته بود PIX استانی برای مرکز تبادل اطلاعات استانی راه‌اندازی کند و پرتالی برای راهنمایی آن به وجود آمده بود. با وجود این، نه این پرتال‌ها به‌روزرسانی و نه PIXهای استانی راه‌اندازی شده بود؛ چون آن پروژه متوقف شده بود و این سیستم‌ها در دسترس بودند، به‌روزسانی امنیتی هم انجام نشده بود، در نتیجه نفوذ انجام شد اما اطلاعات کشور، دولت و مردم را تهدیدی نکرد.

گفتنی است، در روزجهانی ارتباطات علاوه بر پروژه سپر امنیتی شبکه ملی اطلاعات (دژفا)، ‌از پروژه «سروا» به عنوان درگاهی برای دسترسی به داده‌های ملی نیز رونمایی شد. این پروژه درگاهی برای کسب و کارهای فضای مجازی محسوب می‌شود که بتواند از داده‌های دولتی استفاده کند.گفته می‌شود این پروژه‌ها سکویی برای شبکه دولتی و شبکه اینترنت و استفاده از داده‌های دولتی در فضای عمومی خواهد بود که می‌تواند در اختیار استارت آپ‌ها قرار گیرد.این پروژه به عنوان بازگشایی قفل‌های دولتی در داده‌های ملی به بهره‌برداری رسید.