گلایه از طولانی شدن فاینانس متروی تهران

گروه راه و شهرسازی|

اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس‌جمهور روز گذشته با حضور در کارخانه واگن‌سازی تهران از بخش‌های مختلف این مجموعه صنعتی بازدید کرد و با توضیحات مسوولان شهرداری تهران و مدیران کارخانه، از جزییات فعالیت‌های این کارخانه مطلع شد. رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت؛ انوشیروان محسنی بندپی، استاندار تهران؛ محسن هاشمی، رییس شورای‌ اسلامی شهر و پیروز حناچی، شهردار تهران در این بازدید حضور داشتند. این بازدید به منظور بررسی نوع کمک دولت به شهرداری برای توسعه مترو و کارخانه واگن‌سازی صورت گرفت.

به گزارش «تعادل»، شرکت واگن‌سازی تهران با سرمایه‌گذاری ۳۱ درصدی شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه، سهم ۲۹ درصدی شرکت بین‌المللی نورینکو، سهم ۲۰ درصدی شرکت حمل‌ونقل ریلی چانگ‌چون و سهم ۲۰ درصدی گروه صنعتی پلور سبز (متعلق به سازمان گسترش و نوسازی و صندوق ذخیره فرهنگیان) در آبان‌ماه سال ۱۳۸۲ تأسیس شد تا هم‌زمان با روشن‌شدن موتور متروسازی، واگن برای تردد و سرویس‌دهی به این مسیر وجود داشته باشد. اما در ادامه فعالیت، این شرکت با مشکلاتی مواجه شد و چند روز پیش مجتبی گلشنی مدیرعامل شرکت واگن‌سازی تهران نسبت به تعطیلی کارخانه واگن‌سازی به دلیل عدم تزریق منابع مالی در نیمه دوم سال جاری هشدار داد.

به گفته گلشنی، بسیاری از تجهیزات از گمرک ترخیص نشده است. او دلایل این امر را نبود منابع مالی برای پرداخت تعرفه گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده دانسته و اضافه کرده بود: «در صورتی که شهرداری منابع مالی تزریق نکند و دولت حمایتی نداشته باشد، ساخت واگن نخواهیم داشت و این به معنای تعطیلی کارخانه است. البته تعطیلی به معنای ورشکستگی نیست بلکه کمبود کار سبب بروز این مساله خواهد شد که این موضوع را طی جلسه‌ای با اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس‌جمهور ارایه خواهیم داد تا اهمیت تزریق منابع مالی به شرکت واگن‌سازی بیان شود.»

 روز گذشته نیز جهانگیری از کارخانه واگن‌سازی تهران بازدید کرد و بعد از آن در جلسه‌ای به بررسی راه‌های کمک دولت به توسعه فعالیت‌های این کارخانه و توسعه قطار شهری، پرداخت. او با اشاره به شرایط تحریم گفت: هنر مدیریت این است که از دل محدودیت‌ها فرصت خلق کند. اکنون فرصت‌های زیادی در کشور وجود دارد که اگر به درستی از آنها استفاده کنیم می‌توانیم از دل همین شرایط سخت کارهای ماندگاری برای کشور انجام دهیم. امروز توانمندی‌های خوبی در کشور شکل گرفته است و شاهکارهای مهندسی در گوشه و کنار این سرزمین قابل مشاهده است و کوچک انگاشتن یا نادیده گرفتن آنها ظلم به کشور است. به گفته جهانگیری، در شرایط جنگ اقتصادی و فشار همه‌جانبه دشمن نباید مسوولانی را که به دنبال بهره‌گیری حداکثری از توانمندی‌های داخل کشور هستند. علاوه بر مقابله با دشمن خارجی، در جبهه‌های مختلف داخلی نیز درگیر کنیم و فضا را برای ابتکار عمل آنان محدود کرده و ناامنی کاری برایشان ایجاد کنیم.

معاون اول رییس‌جمهور با بیان اینکه باید فضا را برای فعالیت‌های سازنده در مسیر مقابله با تحریم‌ها آرام و امن کنیم، تصریح کرد: یا باید در برابر مردم و ملت ایران سر تعظیم فرود بیاوریم تا همه ظرفیت‌ها را در جبهه مقابله با جنگ اقتصادی پای کار بیاوریم یا اینکه در برابر دشمنان سر تعظیم فرود بیاوریم. هر عقل سلیمی تأیید می‌کند که کار منطقی تعظیم و تکریم در برابر مردم خودمان است. توانمندی‌های عبور از شرایط سخت اقتصادی در کشور قابل توجه است و امروز باید عبور از این شرایط دغدغه همه ما باشد .حرف زدن صرف کمکی به کشور نمی‌کند. اینکه بگوییم 900 هزار میلیارد تومان یارانه پنهان در کشور داریم کافی نیست و باید در عمل چاره‌ای بیندیشیم تا یارانه‌هایی که بیشتر طبقات مرفه از آن بهره‌مند می‌شود، نصیب طبقات محروم جامعه شود. امروز هر تصمیمی برای مقابله با شرایط سخت اقتصادی گرفته می‌شود باید با حمایت همگانی اجرا شود نه اینکه در مسیر اجرای آن اخلال شود یا حتی همانطور که بعضاً مشاهده کرده‌ایم در مسیر اتخاذ این تصمیمات اخلال ایجاد شود یا مشکل‌تراشی شود.

جهانگیری با بیان اینکه تولید و اشتغال دو مساله اصلی و اساسی امروز کشور هستند، گفت: برنامه‌هایی برای رونق تولید از سوی بخش‌های مختلف ارایه شده است اما آنچه تعیین‌کننده است تمرکز روی حوزه‌هایی است که پیشران تولید هستند و یکی از مهم‌ترین این حوزه‌ها عرصه تولیدات و صادرات غیرنفتی است. باید به جای مانع تراشی بر سر راه صادرات غیرنفتی موانع را برطرف کرده و به شناسایی و ورود به بازارها از سوی تولید‌کنندگان کشورمان کمک کنیم.علاوه بر این شورای عالی صادرات باید فعال شود و وزیر صمت بر موضوع تسهیل صادرات غیرنفتی تمرکز کند تا موانع پیش روی صادرات غیرنفتی برطرف شود. مسکن نیز یکی دیگر از حوزه‌های پیشران تولید است که مزیت بزرگ آن این است که هیچ وابستگی و نیازی به خارج از کشور ندارد و از سوی دیگر حداقل 120 رشته صنعتی با رونق ساخت و ساز مسکن فعال می‌شوند.  جهانگیری حمل و نقل عمومی را از دیگر حوزه‌های پیشران تولید دانست که نوسازی و توسعه آن ده‌ها مشکل کشور از جمله مصرف بالای سوخت و آلودگی هوا را حل می‌کند. به گفته او اگر کامیون‌های فرسوده فعلی کشور نوسازی شوند می‌توانیم حدود نیمی از تولید فعلی بنزین و گازوئیل کشور را صادر کنیم.

او با بیان اینکه یکی دیگر از محورهای مهم مورد توجه دولت‌های یازدهم و دوازدهم درعرصه حمل و نقل عمومی توسعه ریلی بوده که پیشرفت خوبی هم داشته است، گفت: امروز تعداد زیادی از استان‌های کشور به شبکه ریلی سراسری متصل شده‌اند. حمل و نقل عمومی حومه‌ای نیز مورد توجه جدی دولت قرار دارد و توسعه قطار شهری در تهران و هشت کلان‌شهر دیگر نیز از موضوعات مورد توجه در دولت‌های یازدهم و دوازدهم بوده که در حد توان به حل مشکلات و توسعه آنها کمک شده است. جهانگیری با اشاره به اینکه جمعیت 10 میلیونی تهران موضوعی است که حتی در صورت جدی شدن موضوع انتقال پایتخت نمی‌توان از آن چشم پوشی کرد، گفت: توسعه قطار شهری در کلان‌شهرها و به خصوص تهران بطورخاص مورد توجه دولت بوده است و پس از برجام یکی از موضوعات اولویت‌دار برای جذب منابع خارجی قلمداد شد.استفاده کامل نکردن از ظرفیت متروی تهران جفا به تهران و کشور است، بنده نسبت به اینکه روند استفاده از 2 میلیارد یورو فاینانس تخصیص داده شده برای متروی تهران طولانی شده است گلایه دارم و این گلایه وقتی جدی‌تر می‌شود که می‌بینیم امروز فضا برای استفاده از این ظرفیت فاینانس محدودتر هم شده است.  او با خطاب قرار دادن مدیران کارخانه واگن‌سازی تهران گفت: برنامه جامعی تهیه و ارایه کنید که در آن مشخص شده باشد برای استفاده حداکثری از ظرفیت خطوط فعلی مترو تهران چه میزان سرمایه‌گذاری لازم است و پیشنهادات اجرایی را نیز در آن لحاظ کنید. دولت مجوزی صادر کرده که بر اساس آن شهرداری می‌تواند به میزان 50 میلیارد تومان از بدهی سازمان‌های مختلف به دولت برای پیشبرد برنامه‌های خود استفاده کند که می‌توانید این موضوع را نیز در آن برنامه جامع مورد توجه قرار دهید. مجموعه‌هایی مثل کارخانه واگن‌سازی تهران برای آینده بلندمدت می‌تواند مورد استفاده قرار گیرند، با توجه به ظرفیت‌های بزرگ توسعه قطارهای شهری و حمل و نقل ریلی در کشورمان و نیز بازار بزرگ کشورهای همسایه آینده روشنی پیش روی این صنعت قرار دارد و باید با توجه بیش از پیش به توان داخل، این صنعت را توسعه دهیم.

او با بیان اینکه دولت به سهم خود به ترخیص واگن‌های مترو و نیز دریافت سفارش‌های جدید در کارخانه‌هایی مثل واگن‌سازی تهران کمک خواهد کرد و از توسعه قطار شهری در سیستم‌های حمل و نقل عمومی تهران و کلان‌شهرها نیز حمایت می‌کند، ‌عنوان کرد: وزارت صمت نیز باید از این فعالیت‌ها حمایت کند و پیشنهاد می‌کنم گزارش تلاش‌های خودتان را به مردم ارایه کنید و مطمئن باشید که دولت حتماً شهرداری تهران و دیگر شهرها را در مسیر خدمت رسانی به مردم تنها نخواهد گذاشت.  رضا رحمانی وزیر صمت نیز در این جلسه با بیان اینکه تا سال 1400 حداقل به 40 هزار دستگاه واگن جدید نیاز داریم گفت: باید نظام بانکی بطور کامل پای کار آمده و همه ظرفیت‌های کشور بسیج شوند تا از عرصه‌هایی مثل صنعت ساخت واگن برای رونق تولید بیشترین بهره را ببریم.

  حمایت دولت از مترو قطع نشود

پیروز حناچی، شهردار تهران نیز در حاشیه بازدید معاون اول رییس‌جمهور از کارخانه واگن‌سازی تهران، بر ضرورت ادامه حمایت دولت از متروی پایتخت تأکید کرد و گفت: کارخانه ٧٠ درصد واگن‌های متروی تهران را تأمین می‌کند، ٣۶ تا ۴٠ درصد از این تعداد واگن، داخلی است و تلاش می‌شود میزان تولیدات داخلی افزایش یابد. امروز نیز به مناسبت ترخیص ٧٠ واگنی که در گمرک مانده بود، ٣ قطار آماده به ناوگان شبکه شهری پایتخت الحاق می‌شود. حناچی با بیان اینکه برنامه ما این است که هر ماه یک قطار به ناوگان حمل و نقل عمومی اضافه کنیم، گفت: نقطه بحرانی ما تعداد قطارهاست. برای افزایش راندمان و رسیدن به ٧ میلیون سفر روزانه با مترو باید سرفاصله قطارها را کم و تعداد آنها را بیشتر کنیم. این همان هدف اصلی است که در حوزه مترو پیگیری می‌کنیم. همچنین برای رساندن سرفاصله قطارها به ٢ دقیقه به ٢ هزار واگن نیاز داریم. میزان تولید داخل نیز حدود ٣٠ تا ۴٠ درصد است و تلاش می‌کنیم این میزان افزایش یابد. در حال حاضر، ظرفیت کارخانه واگن‌سازی تهران کمتر از ٣٠ درصد است که امیدواریم توسعه یابد. حناچی در پایان وجود کارخانه واگن‌سازی تهران را یکی از مزیت‌های متروی تهران دانست و تصریح کرد: شرکت واگن‌سازی تهران یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های تولیدکننده واگن به شمار می‌رود و یکی از اهداف بازدید معاون‌اول محترم رییس‌جمهور از کارخانه این است که این مجموعه را به ظرفیت حداکثری‌اش برسانیم و حمایت‌های دولت از پروژه مترو تهران نباید قطع شود.

  قطارهای مترو در همین دولت تامین شود

محسن هاشمی، رییس شورای شهر تهران نیز که در این مراسم حضور داشت، توضیحاتی درباره فعالیت کارخانه واگن‌سازی ارایه کرد و گفت: از سال ۱۳۸۲ تاکنون، این کارخانه توانسته ۱۱۰۰ دستگاه واگن تولید کند، علاوه بر متروی تهران برای مشهد نیز واگن تولید کرده است، البته در سال‌های اخیر به دلیل عدم تأمین اعتبارات ارزی از ظرفیت این کارخانه که اتفاقاً کارکرد ویژه و موثری در رونق و تولید اقتصاد مقاومتی، صرفه جویی ارزی و کاهش مصرف سوخت دارد، استفاده نشده است.از نظر مقررات بانک مرکزی ۱۵ مرحله برای تخصیص اعتبارات فاینانس ارزی به بخش دولتی و عمومی وجود دارد که در هریک از این بخش‌ها از چند روز تا چند ماه زمان می‌برد و برخی مراحل هم که به گلوگاه تبدیل شده است و چند سال است که ادامه دارد. رییس شورای شهر تهران عمده مشکل مترو تهران و سایر کلان‌شهرها را در اختصاص سهمیه ارزی در سه بخش دانست و گفت: بخش اول صدورنامه تخصیص یا مسدود کردن سهمیه ارزی توسط بانک مرکزی، بخش دوم اعلام تاییدیه معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور مبنی بر تأمین و پیش بینی اصل و فرع اقساط بازپرداخت تسهیلات در بودجه سنواتی و بخش سوم تأمین ۱۵ درصد پیش پرداخت ریالی اعتبارات ارزی است که متأسفانه بدلیل بروکراسی سیستم بانکی وضعف پیگیری در شهرداری تهران و وزارت کشور تاکنون بر زمین مانده است. او خطاب به معاون اول رییس‌جمهور، گفت: درخواست ما این است که به صورت ویژه حل این معضل را پیگیری کنید و در مدت باقیمانده از مسوولیت همین دولت مساله تأمین قطار برای متروی تهران به نتیجه برسد. این موضوع از سال ۱۳۹۵ که دو میلیارد یورو توسط دولت آقای روحانی از صندوق ذخیره ارزی تخصیص داده ادامه دارد و باید دانست تنها برنده تجهیز مترو مردم، محیط زیست، بیت‌المال و نظام است.