خیز شهرداری برای عبور از ساختار «هزینه ساز»
گروه راه و شهرسازی|آزاده کاری|
این هفته قرار است در شورای شهر تهران دو لایحه مهم مورد بررسی قرار گیرد. پیروز حناچی شهردار تهران هفته گذشته وعده داد که هفته جاری لایحه دو فوریتی و اصلاح شده عوارض شهری به شورای شهر تقدیم می‌کند. با توجه به کمبودمنابع مالی در شهرداری و بدهی 52 هزار میلیارد تومانی این نهاد که عملا شهرداری را در تنگنای مالی قرارداده است شهرداری در نظر دارد این لایحه را به شورای شهر ارایه کند.
همچنین لایحه اصلاح «ساختار شهرداری تهران»نیز قرار است هفته جاری در شورای شهر تهران بررسی شود. آنچه از وضعیت شهر تهران برمی‌آید، موید این نکته است که ساختار شهرداری تهران تاکنون نتوانسته به خوبی پاسخگوی نیاز شهروندان باشد و بیشتر یک ساختار هزینه‌ساز تلقی می‌شود که اکنون حتی برای پرداخت حقوق کارمندان خود با مشکل مواجه است. به همین دلیل است که شهردار جدید با پذیرش اشکالات ساختار شهرداری به دنبال رفع این اشکالات است. یکی از اشکالات ساختار شهرداری تهران گستردگی بیش از حد آن است. به‌گونه‌‌ای که برای این شهر نباید این‌قدر از نظر تعداد مدیریت‌ها، ساختار گسترده‌ای طراحی می‌شد. تداخل و استهلاک بین بخش‌های مختلف شهرداری به وفور دیده می‌شود به گونه‌ای که موردی داریم که یک موضوع واحد در چند دفتر در شهرداری دنبال می‌شود .
اعضای شورای شهر تهران در بررسی‌های خود به این نتیجه رسیدند که ساختار عریض و طویل شهرداری نیاز به اصلاح دارد و باید نسبت به ادغام برخی معاونت‌ها و زیرمجموعه‌های شهرداری اقدام شود.
بر این اساس شورای شهر تهران در دی ماه سال گذشته مصوبه‌ای تعیین و شهرداری تهران را ملزم به ارایه لایحه«اصلاح ساختار شهرداری» کرد.حالا با گذشت 5 ماه از تعیین این مصوبه و منقضی شدن مهلت مقرر و وعده وعیدهای شهرداری، این لایحه مراحل پایانی خود را برای ارایه به شورای شهر طی می‌کند.
حسن رسولی، نایب‌رییس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران گفت:طبق پیگیری‌های صورت گرفته این لایحه تا هفته آینده در شورای شهر تهران بررسی خواهد شد.او از بیان جزییات این لایحه خودداری و تصریح کرد: بهتر است جزییات آن یک باره در صحن شورا و در فضایی آرام مطرح شود.
۵۵ کارخانه آسفالت تعطیل شد
سال‌ها است که از ادغام و حذف سازمان‌ها و شرکت‌های تابعه شهرداری فقط سخن گفته می‌شود؛ سازمان‌ها و شرکت‌هایی که حیاط خلوت شهرداری لقب گرفته‌اند و هزینه سنگینی را بر دوش آن تحمیل می‌کنند، ۴۴ سازمان، شرکت و موسسه تابعه آن هم در شرایطی که بعضی از این شرکت‌ها و سازمان‌ها، در ذیل خود سازمان‌ها و شرکت‌های نسل دومی دارند و همه اینها بر هزینه‌های شهرداری می‌افزاید. گاه این سازمان‌ها نه فقط برای شهرداری هزینه زا هستند بلکه حضور آنها در عرصه اقتصادی کشور برای اصناف مختلف نیز دردسر ساز شده است. برای مثال روز گذشته رییس انجمن آسفالت از تعطیلی 55 کارخانه آسفالت خبر داد و دلیل آن را هم راه‌اندازی کارخانه آسفالت توسط شهرداری عنوان کرد. به گفته جلیل طباطبایی اکنون 80درصد کارخانه‌های تولید آسفالت در دو استان تهران و البرز تعطیل شده‌اند و از 65 کارخانه فعال در صنعت آسفالت کمتر از 10 کارخانه فعال است و بقیه کارخانه‌ها بیش از دوسال است که هیچ فعالیتی ندارند.
رییس انجمن آسفالت، مشکل اصلی کارخانه‌های آسفالت‌سازی را ورود شهرداری‌ها به تولید آسفالت عنوان کرد و گفت: چند سالی است شهرداری‌ها به ویژه شهرداری تهران خودش کارخانه تولیدآسفالت احداث کرده و نیازشان به آسفالت را خودشان تولید می‌کنند. این مساله جدا از اینکه هزینه‌های تولید را برای شهرداری‌ها افزایش داده و قیمت تمام شده را چند برابر کرده، باعث شده تا بخش خصوصی نیز به حاشیه رانده شود و عملا بسیاری از کارخانه‌های تولید آسفالت بخش خصوصی را به تعطیلی کشانده است.طباطبایی با بیان اینکه مطالبات کارخانه‌های آسفالت از شهرداری تهران حدود 400 میلیارد تومان تخمین زده می‌شود، گفت: متاسفانه شهرداری تهران مطالبات ما را یکسال است که نداده، اما برای کارخانه‌های وابسته به خودش، به صورت نقد قیر و دیگر مواد اولیه خریداری می‌کند.
او بابیان اینکه هرسال به‌طور متوسط 7 کارخانه از چرخه تولید خارج می‌شود، افزود: این کارخانه‌ها با سرمایه‌گذاری بیش از 10 هزار میلیارد تومانی و به همت بخش خصوصی راه‌اندازی شده‌اند، اما بیش از دوسال است که متاسفانه این سرمایه‌گذاری کلان هیچ منفعتی برای صاحبان سرمایه نداشته است.
این فعال صنعت آسفالت، افراد شاغل در این صنعت را به‌طور مستقیم بیش از 20 هزار نفر اعلام کرد و گفت: اگر روند تعطیلی کارخانه‌ها با همین روند پیش برود سال آینده 15 هزار نفر از شاغلان این صنعت قطعا کار خود را از دست خواهند داد.
هم‌اکنون نیز بسیاری از فعالان این صنعت با چنگ و دندان تلاش دارند تا کارگران خود را حفظ کنند و بسیاری از آنها با فروش تجهیزات نظیر کامیون، لودر و ماشین آلات سعی دارند حقوق و مزایای پرسنل و هزینه‌های جاری کارخانه را پرداخت کنند، اما این روند نمی‌تواند بیش از این ادامه پیداکند و بالاخره صاحبان کارخانه‌ها ناچار می‌شوند به تعدیل نیرو، تن دهند.
رییس انجمن آسفالت تاکید کرد: ما انتظار هیچ حمایت خاصی نداریم فقط می‌خواهیم قانون و بخشنامه‌های دولت اجرایی شود و ارگان‌های دولتی و شهرداری‌ها به رقیبی برای بخش خصوصی
بدل نشوند.
شهرداری 3 کارخانه تولیدآسفالت دارد
محمود میرلوحی عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر در گفت گو با «تعادل» در این باره توضیح داد: شهرداری 3 کارخانه تولیدآسفالت دارد که تقریبا متروک شده و فعال نیستند. امسال طی برنامه‌ریزی‌های انجام شده در معاونت فنی و عمرانی قرار شد یک میلیون تن آسفالت در خیابان‌های تهران استفاده شود.
در مجموع میزان حجم آسفالت خیابان‌های تهران 10 میلیون تن در 700 کیلومتر مربع است واگر دوره تعمیر آسفالت را 10 ساله در نظر بگیریم باید سالی یک میلیون تن آسفالت در خیابان‌ها بریزیم تا چاله و پستی و بلندی در خیابان‌ها وجود نداشته باشد. در نتیجه این سه کارخانه راه‌اندازی و قیر هم به اندازه کافی خریداری شد و تا امروز 200 هزار تن آسفالت در خیابان‌های شهر ریخته شد.
همان‌طور که گفتم تا پایان شهریور قراراست یک میلیون تن آسفالت تولید و جهت آسفالت معابر و خیابان‌ها استفاده شود.
او در پاسخ به اینکه چرا شهرداری مستقیما وارد تولید آسفالت شده است نیز پاسخ داد: این یک کار موقتی است و کم کم به این سمت می‌رویم کارخانه‌های موجود را با مشارکت بخش خصوصی اداره کنیم. اما به هر حال برای امسال این تصمیم گرفته شد.طبیعی است وقتی شهرداری خودش کارخانه تولید دارد بایدآنها را فعال کند و خوشبختانه دراین مدت حجم کار و کیفیت کار بهتر شده است. البته پخش آسفالت با شرکت‌های خصوصی است.
سیاست ایجاد رقابت
او با تاکید بر اینکه اکنون سیاست شهرداری و شورای شهر فعال کردن بخش خصوصی و ایجاد رقابت و برون‌سپاری کارهاست، تاکید کرد: در مجموع به دنبال برون‌سپاری امور هستیم البته در مواردی که خودمان امکانات آن را نداشته باشیم .
وقتی در شهرداری 136 هزار نفر حقوق می‌گیرند نمی‌توان هم به کارمندان حقوق بدهیم و هم برون‌سپاری کنیم.باید به موازات اینکه ساختار را چابک می‌کنیم برون‌سپاری هم انجام شود. هدف این است اما به دلیل مسیر اشتباهی که در دوره‌های گذشته سپری شده به راحتی نمی‌توان به هدف مان برسیم. در این سه کارخانه آسفالت چندصد نفر نیروی انسانی فعالیت می‌کنند اما تا سال گذشته آسفالت مورد نیاز را از بیرون تهیه می‌کردند.
ساختاری حجیم و موازی کار
میرلوحی درباره لزوم اصلاح ساختار شهرداری نیز توضیحاتی ارایه کرد و گفت: از ابتدای حضور در شورای پنجم این موضوع را مطرح کرده‌ایم .متاسفانه ساختار شهرداری تهران ازحیث مالی یک ساختار بسیار حجیم است و هیچ دلیلی برای این تعداد نیروی مستقر در شهرداری وجود ندارد. در ابتدا تعداد نیروهای شهرداری 68 هزار نفر بود و با تلاش‌هایی که انجام شد به 66 هزار نفر رسید. واضح است که با این تعداد نیرو سهم هزینه‌های جاری و پرسنلی به‌شدت بالاست و از 17 هزار و 800 میلیارد تومان بودجه امسال حدود 11 هزار میلیارد تومان بودجه جاری است که با هیچ منطقی همخوانی ندارد.او ادامه داد: میزان موازی‌کاری‌ها در شهرداری در تمام بخش‌ها و حوزه‌ها بسیار بالاست. برای مثال هم سازمان فراهنگی وهنری داریم وهم معاونت فرهنگی.
از برنامه سوم شعار این بوده است که ساختارهای اداری پر هزینه، رانت ساز و فساد آور است و باید حتما اصلاح شود.به همین منظور در مصوبه‌ای شهردار را الزام کردیم تا هر چه سریع ترلایحه اصلاح ساختار شهرداری را به شورای شهر بیاورد.در این زمینه دو دیدگاه وجوددارد .برخی معتقدند اصلاح ساختار باید از بالا و از معاونت‌ها شروع شود. اکنون در شهرداری 9 معاونت وجود دارد .برخی نیزمعتقدند اصلاحات باید از لایه‌های پایینی شهرداری شروع شود. به هر حال مهم این است که باید هرچه زودتر شهرداری تهران چابک شود.
او با تاکید بر اینکه موازی‌کاری در شهرداری کارها را بسیار سخت کرده است، توضیح داد: باید به سمت بهبود کیفیت کارها و انجام کارهای کارشناسی شده گام‌برداریم .اکنون کارها در شهرداری بسیار گران انجام می‌شود و باید به دنبال صرفه جویی در امور باشیم.
سازمان فناوری اعلام کرده است که 2800 کانون فعالیت در شهرداری تهران وجود داردکه واقعا توجیهی ندارد. در سطح تهران 123 ناحیه وجود دارد و باید هر ناحیه یک ساختمان متمرکز و ایمن داشته باشد تا مردم مجبور نباشند برای یک کار به چند نقطه مختلف مراجعه کنند. امیدواریم بتوانیم دراین زمینه گام‌های مهمی‌برداریم.
