«آتش» نشانه‌های باستانی را دود می‌کند
«حرارت آتش در محوطه تاریخی با معماری سنگی مانند تخت جمشید، سنگ‌ها را فرسوده می‌کند و به مرور پودر می‌شود، از سوی دیگر با هر بارانِ بعد از آتش‌سوزی‌ها، خاکستر و زغال آتش به سطوح پایین‌تر محوطه کشیده می‌شود و روی نهشته‌های باستانی را می‌گیرد و در نهایت امکان هر نوع تاریخ‌نگاری از بین می‌رود.» احتمالاً وجین کردن علف‌های هرز و خشک شده در محوطه‌های تاریخی، کاری سخت‌تر از خاموش کردن آتشی است که می‌تواند نشانه‌های قابل تاریخ‌گذاری یک محوطه تاریخی کاوش نشده را بطور کامل از بین ببرد. شاید هم متولیان محوطه‌های تاریخی امروز دیگر درخواستِ مرحوم سید‌باقر آیت‌الله‌زاده شیرازی- یکی از بنیانگذاران سازمان میراث فرهنگی- را به فراموشی سپرده‌اندکه وقتی دید کارگران محوطه باستانی شوش از معمولی‌ترین وظیفه خود یعنی درو کردن علف‌های هرز سر باز می‌زنند، خود با دست شروع به کندن آنها کرد تا بالاخره کارگران نیز شروع به کار کردند. (نقل از یکی از استادان دانشگاه تهران که همراه با دکتر شیرازی در این محوطه تاریخی حضور داشت) . و حالا همه‌چیز را به باد و گرما و آتش سپرده‌اند؛ آتشی که تا امروز از هگمتانه، بافت تاریخی ده‌دشت در بلاد شاپور در استان کهگیلویه و بویراحمد، کرخه، شوش، قبرستان خالد نبی و قطعاً محوطه‌های تاریخی دیگری که به جز دود هیچ خبر دیگری از آنها بلند نشد، گذشته است تا این اتفاق طبیعی روند خود را سپری کند. کامیار عبدی، باستان‌شناس، اما نظری مخالف مسوولان میراثی دارد؛ نظری که هر نوع آتش‌سوزی در محوطه‌های تاریخی را غیرعمد و به دلیل گرمای هوا نمی‌داند مگر احتمال یک درصد از ۹۹ درصد! او به ایسنا می‌گوید: برای آتش گرفتن یک پوشش گیاهی که در تابستان خشک می‌شود، به گرمایی حداقل ۶۰ درجه و آفتاب شدید نیاز است، پس آتش‌گرفتن این محوطه‌ها در حالت طبیعی احتمالی یک درصد است و معمولاً ۹۹ درصد آن آتش‌سوزی‌های عمدی است که انسان عمداً یا سهواً باعث می‌شود. او آتش‌سوزی‌هایی را که گاها در کالیفرنیا رخ می‌دهد، نمونه‌ای از این اتفاقات می‌داند و ادامه می‌دهد: در این منطقه از هر صد صاعقه یکی باعث آتش‌سوزی می‌شود، آن هم معمولاً کار بشر است که با انداختن یک بطری در طبیعت، به واسطه آبِ کمی که معمولاً داخل آن باقی می‌ماند و نقش ذره‌بین را ایفا می‌کند، باعث آتش‌گرفتن علف‌ها می‌شود، بنابراین ۹۹ درصد آتش‌سوزی‌ها عمدی یا اشتباهی، یا به دلیل فراموشی برای خاموش کردن آتش رخ می‌دهند.
او با تاکید بر اینکه محوطه‌های باستانی، پارک جنگلی نیستند که مردم بخواهند اتراق کنند یا سیگارشان را بیندازند، احتمال بروز این نوع آتش‌سوزی‌ها را نیز ضعیف می‌داند و می‌گوید: به نظر می‌رسد این اتفاق در محوطه‌های تاریخی معمولاً عمدی و ناشی از تنبلی گردانندگان و کسانی که مسوول این محوطه‌های باستانی هستند، باشد. عبدی با اشاره به اینکه متولیان محوطه‌های تاریخی از یک سو قصد هزینه برای وجین کردن علف‌های هرز محوطه‌های باستانی را دارند، توضیح می‌دهد: اما از سوی دیگر به نظر می‌رسد ساده‌ترین راه‌حل یعنی آتش زدن محوطه باستانی را استفاده می‌کنند. اتفاقی که پیش‌زمینه آن یک کار وحشتناک از ترکیب آتش و محوطه باستانی است که فقط اثر مخرب به دنبال دارد. این باستان‌شناس با بیان اینکه حرارت آتش در محوطه تاریخی که از معماری سنگی مانند تخت‌جمشید برخوردار است، باعث فرسوده شدن سنگ‌ها می‌شود، اظهار می‌کند: آنها هزاران سال در معرض عوامل طبیعی مانند باد، باران، برف و آفتاب بوده‌اند، حالا اینکه آتش هم دما را به ۳۰۰ درجه می‌رساند شروع به ترک خوردن و پودر شدن می‌کند.
