از نخست‌وزیری تا بازداشت

چهارم تیر 1319، احمد متین‌دفتری که در سوم آبان 1318 خورشیدی کابینه خود را تشکیل داده بود به دستور رضا پهلوی برکنار و بازداشت شد. دوران نخست وزیری متین دفتری با مشکلاتی مواجه شد، از جمله مشکل بازرگانی بین ایران و آلمان که نتوانست کاری از پیش برد و بیش از هشت ماه به طول نینجامید و در شب چهارم تیرماه 1319 مغضوب رضاشاه شد و از کار برکنار شد و به دستور رضاشاه و توسط سرپاس مختار به شهربانی برده شد. فردای آن روز به دستور رضاشاه، دکتر مصدق پدرزن و عموی دکتر متین دفتری بازداشت و به زندان شهربانی منتقل شد و پس از یازده روز به بیرجند تبعید گردید. متین دفتری چندی در زندان باقی ماند، سپس به منزل خود انتقال یافت و تحت نظر قرار گرفت. برخی در علت برکناری می گویند که طراحی یک کودتا توسط متین دفتری با همکاری آلمانی ها و حمایت دکتر مصدق بوده است.  قانون تشکیلات دادگستری، قانون استخدام قضات، جلد دوم و سوم قانون مدنی، قانون آیین دادرسی مدنی، قانون امور حسبی، لایحه قانون کیفر و آیین دادرسی کیفری، قانون اجرای احکام و قانون تعدیل مال‌الاجاره و... قوانین مهمی بودند که احمد متین‌دفتری برای تسهیل در کارها و امور قضایی دادگاه‌های کشور، تدوین کرد. دانش‌آموخته دکترای حقوق از فرانسه، بعد از پایان تحصیل به ایران بازگشت و در خلال فعالیت‌های قضایی، این قوانین را هم تدوین کرد. او دومین وزیر دادگستری نوین ایران در سال‌های 1315 تا 1318 بود. قاضی دیوان داوری بین‌المللی لاهه، داور حقوقی و نماینده دولت در جامعه ملل، رییس هیات نمایندگی ایران در یازدهمین کنگره بین‌المللی جزایی و ششمین کنفرانس بین‌المللی حقوق جزایی و دومین کنفرانس بین‌المللی حقوق تطبیقی، استاد آکادمی حقوق بین‌المللی لاهه به مدت یک سال، دادرس دیوان داوری لاهه به مدت 6سال از ۱۹۳۹ که پس از پایان این دوره، دوباره به این سمت انتخاب شد، بخشی از عناوین متین‌دفتری بوده است. او بعدها وارد وزارت امور خارجه شد و از آنجا به وزارت دادگستری (در زمان علی‌اکبر داور) منتقل شد. در زمان وزارت صدرالاشراف معاون وزیر و در زمان نخست‌وزیری محمود جم وزیر دادگستری شد. در سال ۱۳۱۸ (۱۹۳۹) در اوج قدرت حزب نازی در آلمان به دستور رضاشاه پهلوی یک کابینه جوان به نخست‌وزیری احمد متین دفتری روی کار آمد. سیاست خارجی این کابینه نزدیک شدن به آلمان بود. در عمل هم روابط تجاری و صنعتی بین ایران و آلمان توسعه یافت. ولی این دوران 9 ماه بیشتر طول نکشید و متین‌دفتری مدتی را هم در زندان رضاشاه به‌سر برد. او سپس در کابینه احمد قوام وزیر مشاور شد. در سال ۱۳۲۶ نماینده مشکین‌شهر در مجلس شورای ملی و دو سال بعد سناتور انتخابی تهران شد و سال‌ها در کسوت سناتوری باقی ماند و در همین سمت درگذشت. او تیرماه ۱۳۵۰ در ۷۶ سالگی در تهران دارفانی را وداع گفت. پیکرش در قبرستان حضرت عبدالعظیم(س) در تهران، به خاک سپرده شده است. آرامگاه او در باغچه علیجان شاه عبدالعظیم قرار دارد.