برخورد مته حفاری فاضلاب به سنگ سخت بی‌پولی
گروه راه و شهرسازی|
اوایل سال جاری مدیرعامل شرکت آبفای تهران مهمان شورای شهر بود و گزارشی از وضعیت آب و فاضلاب شهر تهران ارایه کرد. در این جلسه کلیات اصلاحیه و تمدید مصوبه تأمین اعتبار مورد نیاز برای اجرای پروژه‌های آب و فاضلاب شهر تهران با 18 رأی موافق و یک رأی مخالف به تصویب رسید که بر اساس آن قرار است شهرداری 2هزار و 500 میلیارد تومان از کسری بودجه شرکت آب و فاضلاب را تامین کند. با وجود این، روز گذشته در جریان بازدید برخی اعضای شورای شهر تهران از تصفیه خانه فیروزبهرام در جنوب غرب تهران، محمدرضا بختیاری، مدیرعامل سازمان آب و فاضلاب استان تهران از شورای شهر خواست در راستای تکمیل شبکه آب و فاضلاب به آنها تخفیف ۵۰ درصد بدهد.
بختیاری طی این بازدید اظهار کرد: در سال ۱۴۱۰ تولیدی پساب به یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون مترمربع می‌رسد که ۸۰۰ میلیون مترمربع آن متعلق به شهر تهران است. هم‌اکنون 75 درصد شبکه فاضلاب تهران اجرایی شده است، یعنی از ۹هزار کیلومتر شبکه فاضلاب حدود ۷ هزار کیلومتر اجرایی شده و تنها ۲هزار کیلومتر آن هم در داخل شهر تهران باقی‌مانده و ۴۳ درصد تصفیه‌خانه نیز اجرایی شده است.
به گفته او، شهر تهران نیاز به ساخت ۱۲ تصفیه‌خانه به صورت محله‌ای – منطقه‌ای دارد و در این راستا باید جانمایی‌ها هرچه سریع‌تر انجام شود. اکنون نیز دو تصفیه‌خانه بزرگ یکی در غرب تهران (فیروزبهرام) و دیگری در جنوب تهران ایجاد شده است که البته فاز ۱ تا ۶ تصفیه‌خانه جنوب به سرانجام رسیده و فازهای دیگر آن با حضور رییس‌جمهور استارت خواهد خورد. تصفیه‌خانه غرب تهران 2 میلیون و ۷۰۰ هزار نفر جمعیت را پوشش می‌دهد، همچنین این تصفیه‌خانه ۷هزار لیتر بر ثانیه را پوشش می‌دهد. ۲۰ درصد آب شرب کل کشور در تهران مصرف می‌شود، به همین اندازه نیز فاضلاب ایجاد می‌شود و این در حالی است که ما برای تأمین آب شهر تهران ۳۰ درصد از آب چاه و ۷۰ درصد از آب معمول استفاده می‌کنیم.
زیر تهران را خالی می‌کنیم
بختیاری با هشدار درخصوص میزان برداشت از آب‌های زیرزمینی با بیان اینکه در تهران ۴۰ میلیون مترمربع بیشتر از حد ظرفیت از آب‌های زیرزمینی استفاده می‌شود، توضیح داد: در واقع برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی در تهران بدین معناست که ما زیر تهران را خالی می‌کنیم و باید شورای شهر از الان به فکر موضوع فرونشست و تزریق آب‌های برداشت شده باشد. با تکمیل شبکه فاضلاب در تهران عملاً دیگر آب سطحی دیگری باقی نمی‌ماند و شهرداری ملزم است که نسبت به جایگزینی آن اقدام کند چرا که بعد از اجرای طرح فاضلاب دیگر آبی در زیر سطح نیست.
او با بیان اینکه در صورت کمک شهرداری تهران و شورای شهر پرونده فاضلاب تهران ظرف مدت 5 تا 6 سال کلاً بسته می‌شود، اظهار کرد: یعنی ما ظرف مدت 5 تا 6 سال برای ۲۰ درصد فاضلاب کشور برنامه‌ریزی کرده و آن را تعیین تکلیف می‌کنیم.
افزایش 5 برابری هزینه حفاری
بختیاری با بیان اینکه لایحه‌ای را به شورای شهر آورده‌ایم که بر اساس آن خواهان تخفیف ۵۰ درصدی در هزینه حفاری هستیم، گفت: در گذشته هزینه هر مترمربع حفاری در تهران ۸۰ هزار تومان بود، اما حالا با افزایش تعرفه‌ها این رقم به ۵۰۰ هزار تومان رسیده و این در حالی است که ما هزینه‌ای که برای حفر، لوله‌گذاری و غیره انجام می‌دهیم، ۴۸۰ هزار تومان است و حالا با این تعرفه‌های جدید شهرداری ۵۰۰ هزار تومان نیز به این هزینه‌ها اضافه شده است که ما خواهان تخفیف ۵۰درصدی هستیم.در واقع هزینه حفاری در داخل شهر 5 برابر شده است و ما این تخفیف را فقط برای فاضلابی که برای بار اول به شبکه وصل می‌شود اعمال می‌کنیم. او با بیان اینکه باید به آب نگاه فرابخشی داشت، در پاسخ به برخی انتقادات مبنی بر اینکه سازمان آب و فاضلاب از شهرداری کمک‌های زیادی دریافت می‌کند اما پساب را به قیمت روز به شهرداری می‌فروشد، گفت: ما تعامل زیادی با شهرداری داریم و می‌بینید در شمال تهران، 7 رود دره وجود دارد و هر زمان که خواستند ما به آنها پساب دادیم.
کارنامه ممتاز
محمد سالاری، رییس کمیسیون معماری شهرسازی شورای شهر تهران نیز در حاشیه این بازدید با حضور در جمع خبرنگاران با بیان اینکه شرکت فاضلاب تهران در بین همه دستگاه‌های خدمت‌رسان در تهران کارنامه ممتازی دارد و حالا توانسته پروژه فاضلاب را که بزرگ‌ترین پروژه زیست محیطی تهران است به سرانجام برساند، گفت: باید همزمان با گسترش شبکه فاضلاب تصفیه‌خانه‌ها نیز تکمیل می‌شدند که تاکنون محقق نشده است، متاسفانه سال‌هاست که می‌گوییم طرح جامع پسماند نداریم و می‌بینیم که در طرح جامع تهران نیز این برنامه تنها به سطح ساخت‌وساز تنزل یافته و در طرح جامع و تفصیلی خبری از طرح جامع پسماند نیست. رییس کمیسیون معماری و شهرسازی با بیان اینکه اگر ما پولی از بابت حفاری از اداره فاضلاب نگیریم مجبور هستیم که از مردم بگیریم، گفت: براساس اسناد بالادستی شهرداری یکی از سهامداران فاضلاب است و هنگامی که ما در قراردادها دور یک میز می‌نشینیم آورده شهر تهران در حد یک زمین تقلیل می‌یابد و سازمان آبفا برای پسابی که می‌دهد از شهرداری پول می‌گیرد و آن را پای مدیریت شهری حساب می‌کند، اما حالا که می‌خواهیم عوارضی از آنها بگیریم می‌گویند که تخفیف می‌خواهند و اگر قرار است تخفیفی داده شود باید در مدل مالی فی‌مابین شهرداری و سازمان آب و فاضلاب به عنوان آورده شهرداری حساب شود. او با بیان اینکه هزینه‌های حفاری درآمد خوبی برای شهرداری هستند که می‌توان آنها را به عنوان آورده شهرداری در معاملات فی‌مابین مدیریت شهر و آب و فاضلاب محاسبه کرد، اظهار کرد: یکی از دلایلی که شهرداری‌های مناطق تمایلی به ایجاد تصفیه‌خانه‌های محلی ندارد این است که رقم پساب بسیار کم است و ما باید با کمک آب و فاضلاب فکری به حال آنها کنیم. همچنین زهرا نژادبهرام، عضو هیات رییسه شورای شهر تهران که در این بازدید حضور داشت، اظهار کرد: از زمانی که به یاد دارم پروژه فاضلاب تهران در حال انجام بود و باید حالا همه تدبیر و کمک کرده تا این پروژه که به پیشرفت خوبی رسیده تمام شود.
نژادبهرام با اشاره به اینکه ما با موضوع فرونشست در تهران مواجه هستیم به گونه‌ای که از منطقه 12 به پایین را درگیر خواهد کرد، گفت: بخش زیادی از این فرونشست‌ها به دلیل حفاری تونل مترو و فاضلاب رخ داده اما بخش زیادتری به دلیل کمبود آب در تهران رخ می‌دهد و حالا می‌گویید که با تکمیل شبکه فاضلاب تمام آب‌های زیرسطحی جمع می‌شود و ممکن است این مشکل تشدید شود و برای من سوال است که شما چه چاره‌ای برای حل این مشکل دارید. تامین آب در تهران یک مساله اصلی است و باید آب‌ها تصفیه و به شبکه برگردند، اما باید برای خالی شدن زیر تهران از آب هم چاره‌اندیشی شود.
شرط کمک به تکمیل شبکه فاضلاب
در ادامه صفا صبوری دیلمی، معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران شرط شهرداری برای تخفیف ۵۰ درصدی در حفاری فاضلاب را تشریح کرد. او با اشاره به جلسه‌اش با مدیرعامل آب و فاضلاب شهر تهران، اظهار کرد: به آنها اعلام کرده‌ایم که اگر ظرف مدت 4 سال، ۲هزار کیلومتر باقی‌مانده را تکمیل کنند به شرط آنکه دیگر در شهر تهران حفاری غیرضرور نداشته باشند، با آن به شرط پذیرش شورای شهر موافقت می‌کنیم. اگر سازمان آب، سالی ۵۰۰ کیلومتر حفاری کند، پس از گذشت 4 سال پرونده فاضلاب تهران بسته می‌شود، اما حالا مدیرعامل آبفای تهران می‌گوید 5 تا 6 سال زمان نیاز دارد که این برخلاف توافق است و باید چهار ساله تمام شود.
وی ادامه داد: پیشنهاد می‌شود به شرط آنکه در تبصره‌ها قید شود که باید ظرف مدت 4 سال کار را تمام کنند، به آنها تخفیف داده شود و اگر نتوانستند این مهم را محقق کنند، بعد از 4 سال هزینه‌های مابه‌التفاوت تخفیف را باید از آنها دریافت کنیم.حفاری‌ها در شهر زیاد است و لازم است هرچه زودتر شهر نجات یابد.
