ورود بهارستان به مساله تشکل‌های موازی؟
تعادل |
مجلس شورای اسلامی در ماده 5 قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار، ساماندهی تشکل‌های اقتصادی را وظیفه اتاق ایران تعیین کرده است. براساس این ماده قانونی، پارلمان بخش خصوصی باید طبق قانون تشکل‌های موازی را در هم ادغام، خلأهای احتمالی را جبران و در صورت نیاز تشکل‌های جدید ایجاد کند تا هماهنگی لازم حاصل شود. این در حالی است که رییس اتاق ایران، ایجاد تشکل‌های متعدد از سوی مراکز مختلف حتی وزارتخانه‌ها را مورد انتقاد قرار داده و این مساله را یکی از چالش‌های حوزه تشکل‌ها عنوان می‌کند. غلامحسین شافعی، با اشاره به پرشماری تشکل‌های اقتصاد و موازی‌کاری‌های احتمالی آنها، می‌گوید: وظیفه دولت ایجاد تشکل نیست و مجلس باید راه‌حلی برای این موضوع پیدا کند. رییس اتاق ایران در عین حال، از تکمیل فهرست تشکل‌های اقتصادی کشور خبر داد وگفت این فهرست تا دو ماه دیگر به مجلس ارایه خواهد شد تا مقدمات ادغام برخی تشکل‌های موازی و ایجاد برخی تشکل‌های جدید فراهم شود. حال باید منتظر ماند ودید که بهارستان به مساله ایجاد تشکل‌های موازی از سوی مراکز مختلف ورود خواهد کرد یا خیر.
انتقاد از پرشماری تشکل‌های موازی
غلامحسین شافعی، ایجاد تشکل‌های متعدد از سوی مراکز مختلف حتی وزارتخانه‌ها را یکی از مشکلات حوزه تشکل‌ه عنوان می‌کند و در این باره می‌گوید: مراکز متعددی در کشور هستند که تشکل ایجاد می‌کنند، حتی وزارتخانه‌هایی مثل «وزارت کشور، کار، صنعت و کشاورزی» هم در حال ایجاد تشکل هستند، درحالی که وظیفه دولت ایجاد تشکل نیست و مجلس باید راه‌حلی برای این موضوع پیدا کند. رییس اتاق ایران، در نشست کمیسیون کشاورزی و آب اتاق مشهد که با حضور رییس کمیسیون کشاورزی مجلس برگزار شد، هدف از ایجاد یک تشکل را گرد هم آمدن عده‌ای خاص در قالب یک گروه و پس از احساس نیاز دانست و افزود: اما از تشکل‌هایی که دولت ایجاد می‌کند، گاهی استفاده ابزاری صورت می‌گیرد. این امر تضادی را رقم می‌زند، درحالی که تأکید ما این است که تشکل‌های اقتصادی باید از بطن بخش خصوصی شکل بگیرند.
شافعی در بخش دیگری از اظهارات خود با اشاره به مشکلات فراوانی که پیش روی فعالان اقتصادی است، گفت: فعالان اقتصادی هر شب در حالی سر بر بالین می‌گذارند که می‌دانند فردا یک غافلگیری جدید انتظار آنها را می‌کشد. یک تصمیم، ابلاغیه یا دستورالعمل که مسیر فعالیت آنها را دستخوش تغییر می‌کند و در چنین شرایطی فعالیت اقتصادی بسیار دشوار است. او در ادامه از اعضای کمیسیون‌های اتاق‌های استانی خواست مشکلات و مسائل را به‌خوبی رصد کنند و با توجه به مسائل هر استان، به برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی اقدامات بپردازند.
رییس اتاق ایران همچنین با تاکید بر اینکه کمیسیون‌های تخصصی اتاق‌ها، نمی‌توانند همه مشکلات کشور را حل‌وفصل کنند، بیان کرد: برای افزایش بهره‌وری و ایجاد یک خروجی موثر، از آنها درخواست کرده‌ایم تا چند مشکل خاص را در اولویت قرار داده و راهکارهای رفع آن را تا مرحله تحقق پیش ببرند. این رویه، خروجی کارآمدتری را ایجاد خواهد کرد.
او در واکنش به بخشی از صحبت‌های رییس کمیسیون کشاورزی مجلس مبنی بر اینکه بخش کشاورزی وزن لازم را در اتاق بازرگانی پیدا نکرده، تصریح کرد: این را قبول دارم که اتاق در مورد بخش کشاورزی دچار ضعف‌هایی است چراکه سال‌های سال به مسوولیت خودش در این زمینه عمل نکرده و حال در جبران مافات باید سرعت عمل بیشتری داشته باشد.
مشکلات آیین‌نامه‌ای
رییس اتاق ایران یادآور شد: البته در حال حاضر در اتاق بازرگانی علاوه بر کمیسیون کشاورزی، دفتر تخصصی این حوزه نیز فعال شده تا پیشبرد سریع‌تر این بخش را دنبال کند. این در حالی است که سایر بخش‌ها دفتر تخصصی ندارند. در اتاق ایران نیز مرکز مطالعات راهبردی آب و کشاورزی را تشکیل دادیم تا در حوزه آب جبران مافات کرده باشیم. تأکید ما نیز سرعت دهی به امور در بخش کشاورزی اتاق است تا به نقطه مطلوب برسیم.
شافعی از فراهم کردن زمینه‌ای برای حضور کشاورزان واقعی در اتاق به عنوان یکی از مسائل مورد تأکید در پارلمان بخش خصوصی نام برد وگفت: در این زمینه دچار مشکل آیین‌نامه‌ای هستیم که باید آن را حل کنیم و آیین‌نامه ویژه‌ای برای حضور کشاورزان داشته باشیم و در واقع به دنبال تسهیل شرایط ورود و عضویت کشاورزان در اتاق هستیم.
رییس اتاق بازرگانی ایران با استقبال از پیشنهاد رییس کمیسیون کشاورزی مجلس مبنی بر تشکیل جلسه‌ای بین کمیسیون‌های کشاورزی اتاق‌های سراسر کشور با ساختار متناظر آن در مجلس، این پیشنهاد را معقول دانست وافزود: حداکثر ظرف دو ماه آینده این جلسه سراسری را با نظر آقای کیخا مطرح خواهیم کرد و اتاق مشهد هم آماده میزبانی این برنامه را دارد.
او در بخش دیگری از سخنانش بر لزوم جلوگیری از ورود به مسائل سیاسی توسط تشکل‌های اقتصادی تأکید و تصریح کرد: ما تشکل اقتصادی هستیم و ورود ما به مسائل سیاسی یعنی نابودی تشکل و اهداف مورد نظر آن. وظیفه اصلی اتاق مشورت دادن به قوای سه‌گانه است. شافعی در عین حال، بخش کشاورزی را یکی از مزیت‌های کشور برای ورود به رقابت جهانی خواند وگفت: هیچ بخشی به‌اندازه کشاورزی نمی‌تواند در اقتصاد مقاومتی موثر باشد، اما در بسیاری از مواقع این بخش مظلوم واقع شده و باید تلاش کنیم که این وضعیت تغییر کند.
تشکل‌های کشاورزی، مطالبه‌گر باشند
از سوی دیگر، رییس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط‌زیست مجلس شورای اسلامی نیز در این نشست با تأکید بر اهمیت مطالبه‌گری در بخش کشاورزی گفت: از انجمن‌ها، خانه‌ها و نظام‌های تخصصی در بخش کشاورزی انتظار داریم تا به معنای واقعی صدای کشاورز باشند و در موضوعات مرتبط با این حوزه در سطح ملی، اعلام موضع کرده و مطالبه‌گری کنند. این صدا در حال حاضر ضعیف است و این رویه جای گلایه دارد.
احمدعلی کیخا افزود: در مجلس هشتم عده‌ای از نمایندگان و برخی از بیرون مجلس با توجه به احساس نیاز در کشور به دنبال تأسیس اتاق کشاورزی به‌صورت مستقل بودند؛ اما ریاست وقت اتاق ایران در آن برهه پیشنهاد کرد تا به‌جای شکل‌گیری ساختار مستقل که نیازمند صرف زمان طولانی بود، بخش کشاورزی به ساختار اتاق بازرگانی اضافه شود که در آن مقطع، این مساله موردپذیرش قرار گرفت اما امروز می‌بینیم هنوز سهم و اثری که این بخش در سیاست‌گذاری‌های اتاق دارد، در نقطه مطلوب آن نیست. رییس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط‌زیست مجلس شورای اسلامی در ادامه تأکید کرد: یکی از اقدامات اتاق باید این باشد که کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط‌زیست به‌صورت یکپارچه در عنوان این کمیسیون پارلمان بخش خصوصی دیده شود؛ چون ساختار متناظر آن در مجلس فعال است.
آغاز فعالیت کمیسیون‌های کشاورزی
این نماینده مجلس، با تأکید بر اهمیت آغاز فعالیت کمیسیون‌های کشاورزی در دوره نهم اتاق‌های سراسر کشور، از اتاق ایران خواست تا با ایجاد دبیرخانه‌ای برای این کمیسیون‌ها، این دبیرخانه را با کمیسیون کشاورزی مجلس مرتبط کند.
او همچنین اعلام آمادگی کرد: نشستی میان روسای کمیسیون‌های کشاورزی اتاق ایران با کمیسیون متناظر آن در مجلس و حتی با حضور رییس قوه مقننه برگزار شود وعنوان کرد: به دنبال این هستیم که این موضوع در کشور جا بیفتد که در کنار مجلس، در پارلمان بخش خصوصی هم چنین کمیسیونی هست و حرف‌هایی برای گفتن دارد.
رییس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی هم با بیان اینکه رویکرد کشور در امر توسعه کشاورزی در سنوات گذشته اشتباه بوده، گفت: در سال‌های گذشته بدون آنکه در عرصه بازار، تبدیل و فرآوری محصولات کشاورزی اقدام موثر و بلندمدتی صورت بگیرد، بخش عمده مالی در بخش آب‌وخاک صرف شده و طبیعتاً امروز باید جبران مافات کنیم و به فکر بهبود بازار باشیم.
کیخا در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه برای قریب به 40 سال نرخ ارز به‌صورت تصنعی پایین نگه داشته شد و این امر عاملی بود که فعالیت‌های کشاورزی را از جنبه انتفاع و وجه اقتصادی بودن خارج کرد، اظهار کرد: امروز اتاق بازرگانی باید با تعریف بازارهای جدید و هدایت کشاورزان و تولیدکنندگان، این مسیر را به شکل بهتری راهبری کند.
او استخراج لیست اسامی اتاق‌های مشترک ایران با سایر کشورها برای بررسی اهداف آنها در بخش کشاورزی و اقداماتی که برای شناسایی بازارهای هدف بخش کشاورزی صورت می‌دهند را ضروری خواند وگفت: حاضر هستیم ظرفیت مجلس را در خدمت این تشکل‌ها قرار دهیم تا خروجی مطلوبی در این عرصه حاصل شود. رییس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: روسای کمیسیون‌های کشاورزی باید در سطح ملی با توجه به سند چشم‌انداز توسعه، اسناد بالادستی و برنامه ششم، مجموعه‌ای از سیاست‌ها و خط‌مشی اتاق را مشخص کنند تا همه کمیسیون‌های کشاورزی اتاق در سطح کشور در آن چارچوب کار کنند.
