عقبنشینی قیمتی با اوجگیری رکود مسکن
گروه راه و شهرسازی|زهره علامی|
بررسی تعداد معاملات مسکن از ابتدای سال جاری تاکنون حکایت از افت شدید تعداد قراردادهای خرید و فروش نسبت به مدت مشابه سال گذشته دارد، براساس آخرین آمار رسمی منتشرشده از سوی بانک مرکزی، تعداد قراردادهای خرید و فروش مسکن در خرداد ماه نسبت به مدت مشابه سال 97، 59.8 درصد کاهش یافته و قیمتها هم رشد 104.3 درصدی داشتهاند که با توجه به اظهارات رییس اتحادیه مشاوران املاک سیرکاهشی حجم معاملات در تیرماه هم ادامه داشته است.
البته در اردیبهشت ماه حجم معاملات خرید و فروش مسکن نسبت به ماههای قبل و بعد از آن افزایش داشت اما این رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل قابل توجه نبود و درحالی که تعداد قراردادهای خرید و فروش مسکن در اردیبهشت سال گذشته نزدیک به 20 هزار فقره بود در دومین ماه سال جاری به 12 هزار قرارداد رسید، درواقع جهش قیمت مسکن طی یکسال گذشته و تداوم این روند در ماههای گذشته موجب شده است که توان اقتصادی خانوارها کاهش قابل ملاحظهای داشته باشد و تعداد قراردادهای خرید و فروش مسکن هم به تبع آن سیری نزولی را طی کند. در این حال، با خروج متقاضیان مصرفی از بازار مسکن، عرصه برای سفته بازان نیز تنگ آمده و مجال خرید و فروش ملک در دورههای بسیار کوتاه از میان رفته است. به همین علت، به نظر میرسد، در تیرماه افت تعداد معاملات مسکن به اوج خود نزدیک شده و بازار مسکن در برزخ رکود تورمی گرفتار آمده است.
اگرچه گزارش دقیقی از حجم معاملات انجام شده طی 22 روز نخست تیرماه منتشرنشده است و تلاش «تعادل» برای کسب آمار از رییس اتحادیه مشاوران املاک تهران بینتیجه ماند و گزارش سامانه اطلاعات بازار املاک ایران هم به روزرسانی نشده است و فقط گویای آمار 43 معامله مسکن طی 22 روز نخست تیرماه است (این آمار با توجه به اینکه ماه گذشته 6 هزار واحد مسکونی خرید و فروش شده است، منطقی به نظر نمیرسد) اما با توجه به افزایش قیمت مسکن طی ماههای اخیر و روند کاهشی طی شده و رکود حاکم بر بازار مسکن پیش بینی میشود که حجم معاملات در تیر ماه هم روند کاهشی را سپری کرده باشد.رکود تورمی بازار مسکن که با جهش قیمت مسکن در اردیبهشت سال گذشته کلید خورد با افزایش قیمت مسکن و کاهش حجم معاملات در ماههای بعد عمیقتر شد، رکودی که به گفته کارشناسان بازار مسکن نسبت به سایر دورههای رکود بازار عمیقتر است و پیش بینی میشود که طولانیتر باشد چون در هیچ دورانی چنین رشدی در قیمتها نداشتیم، ضمن اینکه در این میان اقدامی هم برای افزایش توان متقاضیان خرید مسکن انجام نشده و سقف تسهیلات خرید مسکن افزایشی نداشته است و بارها وزیرراه و شهرسازی اعلام کرده که سقف وام مسکن رشد نمیکند، همچنین تولید مسکن هم طی ماههای اخیر به دلیل افزایش قیمت مصالح و نیروی انسانی افزایش داشته است و ... به عبارت دیگر مجموع این عوامل موجب شده است که امیدی برای افزایش توان خریداران مسکن و ساماندهی بازار وجود نداشته باشد.
بازار مسکن ظرفیت افزایش قیمت ندارد
نائب رییس اتحادیه مشاوران املاک تهران با اشاره به رکود تورمی بازار مسکن درماههای گذشته درباره روند انجام معاملات در تیرسال جاری، به «تعادل» میگوید: با توجه به افزایش 100 درصدی قیمت مسکن طی یکسال گذشته، تعداد قراردادهای خرید و فروش مسکن، بیش از 50 درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته است.
حسام عقبایی اظهار میکند: افت حجم معاملات به دلیل کاهش قدرت خرید مردم، متناسب نبودن تسهیلات خرید مسکن با رشد قیمت مسکن، افزایش نامتعارف قیمت مسکن و کاهش تولید مسکن رخ داده است و مجموع این عوامل موجب شده که بازار مسکن دررکودی عمیق تورمی فرو برود.
او با اشاره به ثبات نسبی قیمت مسکن تا پایان نیمه اول سال جاری ادامه میدهد: با توجه به رکود عمیق تورمی بازار مسکن پیش بینی میشود که تا اواخر شهریور 98، شاهد کاهش قیمت در واحدهای مسکونی بالای 150 متر خواهیم بود و از ابتدای نیمه دوم سال قیمت واحدهای مسکونی کوچکتر از 150 متر هم به مرور روندی کاهشی خواهند داشت البته این کاهشها وابسته به ثبات قیمت در قیمت ارز و حاملهای انرژی هستند.نائب رییس اتحادیه مشاوران املاک تهران بیان میکند: در واحدهای بالای 150 متر شاید کاهش تا 25 درصدی را در قیمتها داشته باشیم اما درباره واحدهای زیر150 متر و کوچک متراژ افت قیمت در مرز 10 درصد است البته ممکن است بیشتر هم شود.عقبایی اضافه میدهد: قیمت مسکن به اوج خود رسیده است و حتی درصورتی که نرخ ارز و حاملهای انرژی هم افزایش یابد قیمتها دربازار مسکن افزایش نمییابد اما روندی کاهشی را هم طی نمیکند و در رکود عمیقتری فرو میرود.
کاهش قیمتها دربرخی مناطق تهران
درحالی که به گفته نائب رییس اتحادیه مشاوران املاک تهران، روند کاهشی قیمتها با توجه به رکود تورمی بازار مسکن محسوس نیست و فقط درباره واحدهای مسکونی با متراژ بالای 150 متر شاهد افت نسبی قیمتها خواهیم بود اما رییس اتحادیه مشاوران املاک تهران معتقد است که به دلیل کاهش ۶۰ درصدی معاملات مسکن شاهد کاهش ۵ تا ۱۲ درصدی قیمت خانه در بسیاری از مناطق شهر تهران هستیم.مصطفی قلی خسروی میافزاید: کاهش ۶۰ درصدی حجم معاملات مسکن ریشه در افزایش بیش از ۱۰۰ درصدی رشد قیمت خانه دارد که به کاهش توان اقتصادی خریداران منجر شده است.او ادامه میدهد: برنامه اقدام ملی دولت هم که در آن قرار است ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در دو سال آینده وارد بازار خرید و فروش شود هم در آرام شدن بازار و کاهش تقاضای هیجانی تاثیرگذار بوده است.
خسروی در گفتوگو با ایرنا ادامه میدهد: بر اساس گزارشهای رسیده از اتحادیههای املاک شهر تهران رفتار فروشندهها تغییر کرده و بیشتر فایلهای فروش با کاهش قیمت مواجه شده است.او توضیح میدهد: وقتی به کسادی بازار میرسیم و مشتری و خریداری وجود ندارد، خود به خود قیمتها کاهش پیدا میکند. البته اعلام کاهش نرخ ارز از سوی بانک مرکزی و همچنین توصیه وزیر راه و شهرسازی برای نخریدن مسکن تا آرام شدن شرایط، روی بازار و قیمتها تاثیر گذاشته است.
این مقام مسوول با بیان اینکه افزایش سرسام آور قیمت خانه و فاصله آن با قدرت خرید مردم باعث افت ۶۰ درصدی معاملات از سال گذشته تا الان شده است، میگوید: قیمتهای درحال کاهش است و بهتر است مردم از خرید فایلهای گران خانه اجتناب کنند.به گفته خسروی ورود بازار مسکن به رکود تورمی به دلیل افزایش قیمتها موجب کاهش معاملات مسکن شده است که نشان میدهد بازار کشش افزایش قیمت را ندارد.