چراغ سبز WTO به تقابل پکن با واشنگتن
گروه جهان| سمانه قربانی|
سازمان جهانی تجارت (WTO) با ورود به جنگ تعرفه‌ای چین و امریکا حکم داده که تعرفه‌های امریکا بر برخی از کالاهای چینی با قوانین این سازمان منطبق نبوده است. ناظران بر این باورند که سازمان تجارت جهانی با این حکم راه را برای پکن باز کرده تا در برابر سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه تجاری واشنگتن، به اقدامات متقابل دست بزند.
به‌گزارش فایننشال‌تایمز، حکم قضات تجدیدنظر خواهی سازمان جهانی تجارت مبنی بر اینکه امریکا در اعمال تعرفه بر کالاهای چینی مطابق قوانین این سازمان رفتار نکرده از سوی دفتر نمایندگی تجاری امریکا به‌شدت مورد انتقاد قرار گرفته است. این نهاد امریکایی ادعا کرده که این حکم قوانین سازمان جهانی تجارت را تضعیف می‌کند.
بنا براین گزارش، حکم دیرهنگامی که در آخرین ساعات روز سه‌شنبه اعلام شده به تلاش‌های واشنگتن برای کاهش دادن هزینه کالاهای دولتی چینی مانند تجهیزات پنل‌های خورشیدی که امریکا معتقد است قیمتی غیرمنصفانه دارند، ضربه می‌زند. این حکم در شرایطی اعلام شده که امریکا و چین درگیر جنگ تجاری تمام‌عیاری شده‌اند، جنگی که باعث شده تا دو طرف صدها میلیارد دلار علیه صادرات یکدیگر تعرفه اعمال کنند.
این پرونده برای اولین‌بار توسط چین در سال 2012 در پاسخ به تعرفه‌های امریکا در سازمان تجارت جهانی مطرح شد. دولت امریکا در آن زمان در اعتراض به یارانه‌های به گفته این کشور غیرمنصفانه چین به شرکت‌های دولتی چینی تعرفه‌هایی را بر کالاهای چینی اعمال کرده بود. دولت امریکا بر این باور است که یارانه‌ها و حمایت‌های مالی که شرکت‌های دولتی چین از دولت دریافت می‌کنند به این شرکت‌ها امتیازات ویژه‌ای می‌دهند و این موضوع رقابت را برای شرکت‌های خارجی از جمله شرکت‌های امریکایی دشوار می‌کند.
قضات تجدید‌نظرخواهی سازمان جهانی تجارت در تصمیم نهایی خود در این پرونده استدلال امریکا را پذیرفته‌اند که کمک هزینه برخی نهادهای دولتی به بنگاه‌های تجاری چینی باعث کاهش قیمت برخی از محصولات چینی می‌شود. سازمان تجارت جهانی با این حال اعلام کرده ایالات متحده در زمان تعیین تعرفه‌ها، باید قیمت‌گذاری طرف چینی را بپذیرد نه نتیجه محاسبات قیمت‌گذاری طرف امریکایی را.
فایننشال‌تایمز نوشته: حکم سازمان تجارت جهانی به چین این اجازه را می‌دهد که اگر قیمت‌گذاری چینی پذیرفته نشد، اقدامات تلافی‌جویانه خود را علیه امریکا اجرایی کند.
دفتر نمایندگی تجاری امریکا اعلام کرده که گزارش سازمان تجارت جهانی تایید کرده که ایالات متحده توانسته ثابت کند که چین از کسب‌وکارهای خرد دولتی خود برای پرداخت یارانه‌ها استفاده می‌کند و این مساله بازارهای امریکا را مختل می‌کند. این دفتر در عین حال هشدار داده که امریکا با وجود این حکم سازمان تجارت جهانی، همچنان از منافع خود در بندهای مورداختلاف با چین حفاظت می‌کند.
دفتر نمایندگی تجاری امریکا اعلام کرده: «نتیجه‌گیری مذکور یافته‌های بانک جهانی، اسناد سازمان توسعه و همکاری اقتصادی، مطالعات اقتصادی و سایر شواهد آشکار را که امریکا به آنها استناد کرده، نادیده گرفته است.»
امریکا همچنین با هدف قرار دادن روند انتخاب اعضای جدید قضات تجدید نظرخواهی سازمان تجارت جهانی اعلام کرده که ترکیب هفت نفره این قضات تردیدها را درباره بی‌طرفی این افراد زیر سوال برده است.
در سوی دیگر اما وزارت بازرگانی چین با استقبال از رای سازمان جهانی تجارت اعلام کرده ایالات متحده همچنان به نقض قوانین بین‌المللی تجاری ادامه می‌دهد، روندی که به اقتصاد جهانی آسیب رسانده است.
در بیانیه وزارت بازرگانی چین که در وب‌سایتش منتشر شده، آمده: «متاسفانه امریکا همچنان از روش‌های غیرقانونی در اجرای قوانین سازمان جهانی تجارت استفاده می‌کند. حکم قضات تجدید نظرخواهی پیش از هر چیز ثابت کرد که امریکا قوانین سازمان جهانی تجارت را نقض کرده و مکررا از اقدامات اصلاحی تجاری سوءاستفاده کرده است. امریکا با این کار به ماهیت بی‌طرفانه فضای تجارت بین‌المللی آسیب زده است.»
دونالد ترامپ رییس‌جمهوری امریکا، اخیرا با اعلام اینکه تاثیر تعرفه‌ها بر اقتصاد چین آغاز شده، گفته هیچ عجله‌ای برای حل اختلافات تجاری با این کشور ندارد. این در حالی است که یک عضو هیات‌مدیره فدرال رزرو گفته این جنگ تجاری باعث کاهش رشد اقتصادی امریکا نیز شده است.
رویترز به نقل از رابرت کاپلان مدیر ارشد بانک مرکزی امریکا و رییس دفتر منطقه‌ای فدرال رزرو در دالاس گفته چشمانداز اقتصادی امریکا تحت تاثیر جنگ تجاری امریکا با شرکای بزرگ خود از جمله چین و مکزیک قرار گرفته است.
امریکا در حال حاضر بر واردات کالاهایی به ارزش بیش از ۲۵۰ میلیارد دلار از چین تعرفه ۱۰ تا ۲۵ درصدی اعمال کرده است و چین نیز در اقدام متقابل، ۱۱۰ میلیارد دلار از اقلام وارداتی خود از امریکا را مشمول تعرفه کرده است.
همزمان با تداوم اختلافات تجاری چین و امریکا، یک نشریه هندی گزارش داده که تجار با گران شدن محصولات چینی در بازار امریکا به واردات کالاهایی ورزشی، اسباب بازی، لوازم‌التحریر، کابل و قطعات الکترونیکی از هند رو آوردهاند. در این گزارش آمده، امریکا قصد دارد در هفت گروه کالا از جمله چرم، کفش، لوازم آشپزخانه کالاهای هندی را جایگزین محصولات چینی کند. یک تولیدکننده هندی گفته: «واردکنندگان امریکایی برای واردات این کالاها از هند ابراز علاقه‌مندی کرده‌اند.» گفته شده، هند شش ماه وقت دارد تا از این فرصت استفاده کند در غیر این صورت کامبوج و ویتنام جای خالی چین را پر می‌کنند.
