فرصتی که در شوش میسوزانند
در آخرین جلسهای که بعد از گذشت چند ماه از همه کشمکشهای رخ داده برای ایجاد زیرگذر شوش در حریم جهانی شوش رخ داده بود، باز هم درآخرین جلسه، مشاور پیمانکار همان طرح زیرگذر را ارایه داد، اما میراث فرهنگی با ردِ آن، درخواست ارایه چند جایگزین دیگر را میکند. با طرح دولت دهم مبنی بر «تعویض پل روگذر شوش- اندیمشک و تبدیل آن به زیرگذر»، نخستین قدمها برای تخریب پل روگذری که ساختش در سالهای گذشته آسیبهایی را به این بخش از محوطه باستانی که هنوز باستانشناسان منطقه از آن گور به دست میآورند، در بهمن سال ۹۶ آغاز کردند، اتفاقی که در آن زمان دوستداران و فعالان میراث فرهنگی، دوستداران میراث فرهنگی نسبت به آن هشدار دادند و حتی جامعه باستانشناسی ایران در نامهای به وزیر وقت راه اعلام کرد: «ساخت یک «زیرگذر» در درون عرصه «مجموعه میراث جهانی شوش»، این شهر باستانی را
در معرض آسیب جبرانناپذیری قرار داده است. «جامعه باستانشناسی ایران» از وزارت راه و شهرسازی میخواهد تعرض و تجاوز به حریم شهر باستانی شوش را متوقف کند.» حتی بعد از آن مونسان- رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری- با وارد شدن به این اتفاق از آخوندی وزیر وقت راه درخواست کرد تا طرح کمربندی شوش را جایگزین طرح زیرگذر جدید کند، اما حرف مدیریت شهری و مسوولان شوش همچنان و حتی تا این لحظه بعد از گذشت حدود ۱۸ ماه از آغاز طرح، ایجاد زیر گذر یوده، تا هر طرح جایگزین دیگری. باو جود همه این اتفاقات و درخواستها و کشمکشهایی که حتی بین نماینده شوش در مجلس و میراث فرهنگی و امام جمعه شوش به میان آمده بود، باستانشناسان توانستند یک فصل دیگر به فصلهای بررسی این محوطه که در طول سالهای گذشته انجام شده بود، به پایان برسانند و قرارها برای برگزاری جلساتی که بتواند پیشنهادهای بهتری را از سوی پیمانکار پروژه به میراث فرهنگی ارایه دهد، گذاشته شد و سرانجام حدود ۱۰ روز گذشته از استاندار خوزستان گرفته تا مونسان- معاون رییسجمهور- در جلسهای درباره آخرین پیشنهادها در این باره صحبت کردند؛ جلسهای که به نظر میرسد مسوولان شهری شوش و پیمانکار زیر گذر، بیشتر به دنبال سوزاندن فرصتها هستند تا بررسی طرحهایی که میتواند هم جان مردم شوش را نجات دهد و هم از تاریخ شهرشان و به خصوص محوطه جهانی شدهاش حفاظت کند! هر چند در همان زمان همه پل رو گذر به صورت کامل تخریب شد. هر چند در همان زمان رسانهای محلی به نقل از فرماندار شوش، درباره نتیجه آن جلسه اعلام کرده بود: «با حضور شریعتی استاندار خوزستان، نوری نماینده مردم شوش در مجلس شورای اسلامی، شهردار شوش، مونسان و طالبیان جلسهای در خصوص نحوه اجرای پروژه زیر گذر ورودی شهر شوش برگزار شد که چهار پیشنهاد در خصوص نحوه اجرای زیر گذر و ساماندهی ورودی شهر شوش به متولیان میراث فرهنگی کشور داده شد که مونسان رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور قول داد بعد از کارهای کارشناسی با نظر مساعد مشکل ساماندهی ورودی شهر شوش حل خواهد شد.» اما محمدحسن طالبیان- معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری- بعد از گذشت این مدت زمان به ایسنا میگوید: آنچه مسلم است باید به هر دو جهت یعنی هم این بخش از منطقه باستانی شوش و از سوی دیگر توجه به کشتهشدههایی که متاسفانه در این نقطه از شوش کشته میشوند، داشت.
او با تاکید بر اینکه در این جلسه نیز، مشاور همان پیشنهاد قبلی یعنی پروژه زیرگذر را آورده بود، اضافه کرد: به آنها اعلام کردیم باید طرح جدیدی بیاورید و قرار است مشاور پروژه به جایگزینهای دیگر فکر کند. وی با اشاره به اینکه طرح جایگزین کمربندی به دلایل مختلفی مانند هزینههای بالای آن در حال حاضر از سوی مدیران شهری شوش رد شد، ادامه داد: از سوی دیگر تملک برخی از زمینهای این منطقه که در طرح کمربندی قرار میگیرند با مشکلاتی مواجه است، بنابراین مشاور اداره کل راه و شهرسازی باید نخست درباره جایگزینهایی که میتوانند مطرح شوند، کار کند و چند جایگزین به جلسه شورای فنی میراث فرهنگی ارایه کند. طالبیان با تاکید بر اینکه هنوز هیچ پیشنهادی به میراث فرهنگی ارایه نشده است، گفت: یکی از پیشنهادها این بود که آیا یک میدان نمیتواند این کارایی را داشته باشد؟ باید تمام این جایگزینها را با نقاط مثبت و منفی و مشکلات موجود به میراث فرهنگی ارایه دهند، چون بحثهای مختلفی انجام میشود که بخشی از نظر بحثهای ترافیکی، فنی است.