طرح‌های تسهیلات محور اشتغالزا نیست
مدیر اجرایی طرح ملی تکاپو وزارت تعاون، کار و رفاه گفت: برنامه‌های اشتغالی دولت که تسهیلات محور است، موجب اشتغال پایدار نمی‌شود و اثر تورمی بر اقتصاد خواهد داشت.
رضا تازیکی، مدیر اجرایی طرح ملی تکاپو وزارت تعاون، کار و رفاه در گفت‌وگو با تسنیم، درباره جمعیت بیکار در کشور گفت: زمانی که نرخ مشارکت افزایش می‌یابد، یعنی در اقتصاد تغییراتی ایجاد می‌شود و مردم به سمت شغل می‌روند در همین راستا تقاضای شغل زیاد شود. افزایش نرخ مشارکت اقتصادی موجب تقاضای شغل می‌شود و زمانی که تقاضای شغل زیاد شود آن دسته از افرادی که موفق به یافتن شغل نشده‌اند، بیکار می‌شوند. در حال حاضر نیز نرخ مشارکت اقتصادی افزایش یافته است. تازیکی گفت: یکی از بخش‌هایی که در رونق تولید کمک حال اشتغال بوده است، بحث بورس است. سیاست‌گذاری‌های دولت برای توسعه بورس به رونق تولید کمک کرده است و باعث شده است سرمایه‌ها به جای اینکه در مسیر سکه و ارز بروند، به سمت تأمین مالی بنگاه‌ها رفته است. در همین راستا مشاهده می‌کنیم که شرکت‌های بورسی افزایش تقاضای نیرو را دارند.
وی در تحلیل برنامه‌های اشتغالی دولت گفت: به صراحت می‌گویم، آن دسته از برنامه‌های دولت که تسهیلات محور است، موجب اشتغال پایدار نمی‌شود و اثر تورمی بر اقتصاد خواهد داشت. بسیاری از برنامه‌ها مانند تبصره 18 از این جمله هستند.این طرح‌ها بر توسعه بنگاه متمرکز هستند نه بر ایجاد بنگاه‌های موجود. تازیکی گفت: در حال حاضر مشکل اصلی بنگاه‌های کشور، تأمین سرمایه در گردش مطلوب آنها است نه وام بلندمدت چند ساله.سرمایه در گردش کوتاه‌مدت است و در مدت زمان کوتاهی به چرخه اقتصادی باز می‌گردد و مانند خون در رگ بنگاه‌ها است. اما نوع پرداخت تسهیلات به بنگاه‌ها از نوع سرمایه ایجادی است. زمانی که سرمایه ایجادی می‌دهیم، هم منابع را درگیر کرده‌ایم و هم فساد در آن بسیار بالا است و احتمال انحراف وجود دارد، بنابر اینچنین طرح‌هایی هیچ خیری برای کشور ندارد. با توجه به اینکه طرح ایجاد اشتغال از منابع تبصره 18 اینچنین است، تبصره 18هیچ شغلی را برای کشور ایجاد نخواهد کرد. تازیکی ادامه داد: از دیگر سیاست‌های اشتغالی دولت این است که در سیاست‌های اشتغالی سیاست انتخابی وجود ندارد. یعنی عمده برنامه‌هایی که تسهیلات محور است سیاست انتخابی ندارد. یعنی هر کس طرح و وثیقه بیاورد، مشمول دریافت وام می‌شود.
مدیر اجرایی طرح ملی تکاپو وزارت تعاون، کار و رفاه ادامه داد: این در حالی است که در سراسر دنیا سیاست انتخابی دارند، یعنی می‌گویند قرار نیست ما برای هر طرحی وام پرداخت کنیم. تازیکی با بیان اینکه در زمینه دام سنگین کشور خودکفا است و جز رتبه‌های اول است گفت: در حالی که کشور نیازمند حمایت تسهیلاتی در زمینه دام سنگین نیست، چه دلیلی دارد که به آن وام تعلق می‌گیرد. این باعث فساد می‌شود. در برخی مواقع فردی که دام دارد بعد از دریافت وام، دام خود را به برادر منتقل می‌کند مجدداً وام جدید دریافت می‌کند.
وی افزود: کشور در بسیاری موارد خودکفا است. نیازی به پرداخت تسهیلات در برخی بخش‌ها نیست. بهتر است به جای سیاست ایجادی، سیاست انتخابی جایگزین شود. تنها در برخی از سیاست‌های دولت که مسوولیت اجرای آن با وزارت کار است سیاست انتخابی دیده می‌شود.
مدیر اجرایی طرح ملی تکاپو وزارت تعاون، کار و رفاه گفت: در وزارت کار روی 15رسته و در سطح روستا روی 20رسته شناسایی مشاغل ظرفیت اشتغال پایدار شناسایی می‌شود و تمام هدفگذاری در این راستا دنبال می‌شود. تازیکی در ادامه با انتقاد به عدم همگرایی در اجرای سیاست‌های اشتغالی دولت به منظور کاهش نرخ بیکاری گفت: یکی دیگر از انتقادات به سیاست‌های اشتغالی دولت این است که هیچ همگرایی بین دستگاه‌های اجرایی در دولت وجود ندارد. یعنی هر دستگاه یک برنامه اشتغال متخص خود دارد. وظیفه وزارت کار این بوده است که این همگرایی را ایجاد کند. اما دستگاهای دیگر مانند سازمان برنامه و بودجه همکاری لازم را نمی‌کنند. وزارت صنعت هم همکاری لازم برای همگرایی را ندارد. باید سیاست اشتغال و یک مفهوم مشخص از اشتغال وجود داشته باشد.
وی در ادامه با اشاره به اینکه در بخش فرش دستباف و این صنعت طی سال‌های گذشته موفق عمل نکرده‌ایم گفت: 10سال پیش حجم بالایی از فرش را صادر می‌کردیم، اما از 10سال پیش تاکنون حجم فرش کشور یک دهم شده است. از نظر ارزش تغییر نکرده است، اما حجم کاهش یافته است. صادرات فرش یک دهم شده است. وقتی حجم کمتر می‌شود یعنی تعداد بافنده‌ها کمتر شده است. برخی نهادها یک طرح مشخص را تعیین کرده و سفارش بافت داده‌اند. اما به دلیل نبود بازرگانی کسی خریداری نکرده است. زمانی که بازاری نداریم، در نمایشگاه فرش دنیا که برگزار می‌شود و در نمایشگاه هیچ کدام از فرش‌های ایرانی مورد استقبال قرار نمی‌گیرد، چرا که طرح‌های فرش ایرانی دیگر مورد سلیقه بسیاری از کشور‌ها نیست. در نمایشگاه‌های بین‌المللی در سه سال اخیر حتی یک طراح فرش ایرانی برنده نشده است. طراحان فرش‌های دیگر برنده شده‌اند. در صورتی که فرش برای ما است. ما سلیقه‌های فرش دنیا را نمی‌شناسیم. تصور می‌کنیم هر طرحی که ببافیم خریداری می‌شود. اما سلیقه‌ها تغییر کرده است. بطور مثال فرش ترکیه نهایتاً3رنگ دارد ولی فرش تبریز در بعضی از نقشه‌ها بیش از 20رنگ دارد. از آنجایی که سلیقه مشتری تغییر کرده است، فرش ترکیه را می‌پسندد ولی فرش ایرانی را نمی‌پسندند. همانطور که سلیقه مردم در استان‌های مختلف متفاوت برای پوشیدن لباس متفاوت است. سلیقه مردم در سراسر در دنیابرای انتخاب فرش هم متفاوت است. باید به سمتی پیش رویم که سلیقه مشتری را بشناسیم، تا بتوانیم در زمینه صنعت فرش موفق شویم.
