ردپای مافیا در انحرافات ارزی بازار دارو
به دنبال طرح مباحثی مبنی بر تخلف و انحرافات ارزی در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی، رییس اتحادیه واردکنندگان دارو ضمن اشاره به پروسه واردات دارو به کشور، تاکید کرد که در این پروسه امکان تخلف، تقلب، گرانفروشی و ورود دارو به بازار سیاه وجود ندارد، مگر اینکه یک کار مافیایی انجام شود. ناصر ریاحی با اشاره به پروسه واردات دارو به کشور و تعیین قیمت داروها و مباحثی که در رابطه با گرانفروشی دارو مطرح شده بود، گفت: سازمان غذا و دارو برای شرکت‌های واردکننده دارو که داروی ثبت شده و IRC در کشور دارند، براساس شاخص‌های مختلف از جمله میزان سهم در بازار در سال‌های گذشته سیاست‌گذاری تعدادی و قیمتی می‌کند؛ یعنی سازمان غذا و دارو به هر شرکت واردکننده دارو اعلام می‌کند که آن شرکت در سال آینده چه تعداد دارو و با چه قیمتی می‌تواند وارد کند.
او افزود: براین اساس اگر شرکت واردکننده دارو هنگام واردات از سهمیه واردات و قیمت محصول وارداتی خود تخطی کند، سازمان غذا و دارو با آن شرکت برخورد می‌کند و اجازه واردات نمی‌دهد.
ریاحی ادامه داد: براساس این سیاست‌گذاری شرکت واردکننده دارو از فروشنده خارجی پروفرما (صورت‌حسابی است که در آن قیمت به وسیله صادرکننده به مشتری بالقوه خود در خارج داده می‌شود) می‌گیرد و سپس ثبت سفارش واردات دارو در سیستم بازرگانی انجام می‌شود. براساس ثبت سفارش انجام شده، شرکت واردکننده دارو از سازمان غذا و دارو درخواست تخصیص ارز می‌کند. سپس سازمان غذا و دارو اطلاعات ثبت سفارش شرکت واردکننده دارو را بررسی می‌کند تا با سیاست‌هایی که از پیش برای آن شرکت تعیین کرده، مغایرت نداشته باشد. براین اساس کمیته تخصیص ارز در سازمان غذا و دارو که متشکل از تعدادی از مدیران این سازمان است، براساس اولویت‌های کشور و شاخص‌های دیگر پروفرماها را بررسی کرده و فهرست پیشنهادی خود را به بانک مرکزی می‌دهد. در بانک مرکزی نیز پس از بررسی این فهرست، شرکت‌های واردکننده دارو به بانک‌های عامل جهت تخصیص ارز ارجاع داده می‌شوند و سپس تخصیص ارز جهت خرید دارو از فروشنده خارجی انجام می‌شود.
رصد واردکنندگان دارو از سوی سیستم‌های نظارتی
رییس اتحادیه واردکنندگان دارو با بیان اینکه بین یک تا چهار ماه طول می‌کشد که پس از طی مراحل فوق دارو آماده تحویل به ایران شود، اظهار کرد: در این بین ممکن است یک شرکت واردکننده دارو که ارز به آن اختصاص یافته است، به هر دلیلی دارویش را وارد نکرده باشد. در اینجا بانک مرکزی به شرکت واردکننده دارو نامه می‌زند و علت این تاخیر را جویا می‌شود. بنابراین سیستم نظارتی دایما کار واردکننده دارو را رصد می‌کند. ریاحی در ادامه به ایسنا گفت: وقتی دارو وارد گمرک می‌شود، شرکت واردکننده دارو باید اسناد حمل آن را به سازمان غذا و دارو بدهد تا سازمان مجددا این اسناد را بررسی کند تا مغایرتی با سیاست‌های تعیین شده برای آن شرکت نداشته باشد. اگر مغایرتی وجود نداشته باشد، سازمان غذا و دارو مجوز آزادسازی دارو را به شرکت واردکننده می‌دهد. در ادامه شرکت واردکننده دارو نمی‌تواند به دلخواه خود دارویش را توزیع کند، بلکه داروی وارداتی باید براساس الگوی توزیع سازمان غذا و دارو در سراسر کشور توزیع شود که این کار نیز تحت نظارت سازمان غذا و دارو انجام می‌شود. وی تاکید کرد: بنابراین شرکت‌های واردکننده دارو و پخش دارو حق ندارند به هر شکلی که می‌خواهند داروی خود را توزیع کنند. از سوی دیگر قیمت دارو هم که مصوب کمیسیون قیمت در سازمان غذا و دارو است و هیچ شرکتی نمی‌تواند داروی خود را با قیمتی بیش از قیمت مصوب بفروشد.
احتمال احتکار و گرانفروشی در داروهای وارداتی!
ریاحی درباره امکان احتکار دارو از سوی واردکنندگان دارو گفت: اصولا هیچ شرکت واردکننده دارو نمی‌تواند اقدام به احتکار داروی وارداتی خود کند، زیرا اصلا انباری ندارد که بخواهد این کار را انجام دهد. شرکت‌های واردکننده دارو موظف هستند داروی خود را به انبارهای پخش تحویل دهند که این انبارها نیز کاملا زیرنظر سازمان غذا و دارو قرار دارند. بنابراین احتکار دارو توسط شرکت‌های واردکننده دارو بی‌معناست. البته احتمال دارد که بعضا دارو به هر دلیلی از جمله آماده نبودن اسناد در گمرک بماند و اجازه ترخیص به آن داده نشود. او با تاکید بر اینکه در سراسر فرآیند واردات دارو از مرحله اول تا مرحله نهایی، نظارت دایمی روی کار واردکنندگان دارو وجود دارد و به همین دلیل امکان تخلف و انحراف ارزی در این حوزه بسیار کم و حتی نزدیک به صفر است، گفت: در هر صورت هم اگر تخلفی در واردات دارو رخ داده باشد، باید جلوی آن گرفته شود و باید تاکید کرد که تمام این سیستم نظارتی در اختیار سازمان غذا و دارو است. بنابراین بحث گرانفروشی یا احتکار دارو از سوی واردکنندگان منتفی است، مگر اینکه فرد متخلفی باشد که زمانی که دارو را از گمرک ترخیص کرد، آن را به پخش ارسال نکند و خودش هم در جایی قایم شود. بنابراین شرکت‌های رسمی که امتیازشان میلیاردها می‌ارزد و سال‌ها سابقه دارند، از این اقدامات انجام نمی‌دهند. البته تاکید می‌کنم که اگر کسی تخلف کرد، باید با او برخورد شود.
ریاحی در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به مباحثی که تحت عنوان فساد سازمان‌یافته و امضاهای طلایی در سازمان غذا و دارو مطرح می‌شود، اظهار کرد: در این زمینه باید اقداماتی عملی انجام شود و سازمان‌های نظارتی باید با افرادی که تخلف کرده‌اند، برخورد کنند. طبیعی است که ما خودمان هم مدعی این موضوع هستیم. چند روز پیش شنیدم که گمرک دارو را از حوزه لاین سبز که مربوط به کالاهای اساسی است خارج کرده و قرار است این موضوعات را مورد رسیدگی قرار دهد.
