انگلیس در تله جنگ‌طلب‌های دولت ترامپ
جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید و از طرفداران سرسخت حمله نظامی به عراق سکاندار اصلی رویارویی امریکا با ایران به شمار می‌رود. بولتون در تلاش هیجانی خود به این اهمیتی نمی‌دهد که چه کسی در این معرکه صدمه می‌بیند؛ حتی اگر این آسیب جانبی به یک متحد نزدیک واشنگتن مانند انگلیس وارد شود. «سیمون تیسدال» با بیان این مطلب در «گاردین» نوشت: وقتی بولتون شنید تفنگداران نیروی دریایی سلطنتی انگلیس در روز استقلال امریکا یک تانکر نفتکش ایرانی را در آبهای جبل‌الطارق توقیف کردند در پوست خود نمی‌گنجید. وی در توئیتی نوشت: خبرهای عالی: انگلیس سوپر نفتکش ایرانی گریس یک را مملو از نفت ایرانی به مقصد سوریه به جرم نقض تحریم‌های اروپا علیه این کشور توقیف کرده است. واکنش مسرورانه بولتون به گونه‌ای بود که گویی وی از اقدام انگلیس در توقیف تانکر ایرانی شگفت زده شده است. ولی شواهد خلاف این را نشان می‌دهد و تیم امنیت ملی بولتون مستقیما در رقم خوردن حادثه جبل‌الطارق دخالت داشت. گمانه زنی‌ها نشان می‌دهد سیاستمداران حزب محافظه‌کار، مضطرب از انتخاب نخست‌وزیر جدید و در تکاپوی کسب قدرت و با دل‌مشغولی‌های برگزیت، در تله امریکا گرفتار شده‌اند.در یک کلام به نظر می‌رسد انگلیس فریب خورده است
پیامدهای حادثه جبل‌الطارق به تدریج خود را نشان می‌دهند و انگلیس خود را در میان ورطه بحران بین‌المللی که اصلا برای مقابله با آن آمادگی ندارد گرفتار می‌بیند. موعد زمانی این اتفاقات بدتر از این نمی‌شد. یک نخست‌وزیر بی‌تجربه که احتمالا بوریس جانسون خواهد بود وارد داونینگ استریت خواهد شد. انگلیس در آستانه خروج بی‌نظم و ترتیب از اروپا قرار دارد و روابط آن با امریکای ترامپ با تنش روبروست. می‌شد از بخش اعظم این گرفتاری‌ها اجتناب کرد. انگلیس با تصمیم ترامپ برای خروج از برجام مخالف بود، همان اقدامی که در واقع سرمنشا همه این بحران‌ها محسوب می‌شود. انگلیس در برابر کارزار فشار حداکثری ترامپ شامل تحریم‌ها و محاصره نفتی ایران هشدار داده است. در هر حال برای بولتون کشاندن پای انگلیس به میدان و جانبداری از امریکا نتیجه‌ای دلخواه به شمار می‌رود. بنابراین وقتی ماهواره‌های جاسوسی امریکا- مسوول کمک به مسدود کردن صادرات نفت ایران، عملیات رهگیری سوپر تانکر گریس ۱ را به سمت مقصد ادعایی یعنی سوریه آغازکردند، بولتون فکر کرد بهتر است فرصت را مغتنم بشمارد.
روزنامه اسپانیایی زبان ال‌پاییس به نقل از مقامات رسمی نوشت: نفتکش گریس یک که با پرچم پاناما در حرکت بود، از ماه آوریل و هنگامی که در سواحل ایران لنگر انداخته بود، زیرنظر مراقبتی ماهواره‌های جاسوسی امریکا قرار داشت. جثه این سوپر تانکر مملو از نفت خام برای عبور از کانال سوئز زیادی از حد بزرگ بود و بنابراین ناچار شد به منظور سفر به دریای مدیترانه از دماغه امید نیک عبور کند و قاره آفریقا را دور بزند. به اعتقاد سرویس اطلاعاتی و جاسوسی امریکا مقصد این نفتکش غول پیکر پالایشگاه بانیاس در خاک سوریه بود. واشنگتن ۴۸ ساعت قبل از ورود سوپر تانکر ایرانی موضوع را به مادرید اطلاع داد و نیروی دریایی اسپانیا مسیر عبور این کشتی را به سمت تنگه جبل‌الطارق رهگیری کرد. پیش بینی می‌شد این کشتی نیز همانند دیگر کشتی‌های ایرانی بدون آنکه متوقف شود بتواند وارد آبهای بین‌المللی شود.
در هر حال مقامات اسپانیایی در آن زمان کاری صورت ندادند ولی بولتون در هر صورت به مادرید متکی نبود. امریکا از قبل انگلیس را نیز مطلع کرده بود. روز ۴ ژوییه پس از ورود نفتکش گریس یک به آبهای سرزمینی انگلیس در جبل‌الطارق دستور اصلی در لندن – معلوم نیست توسط چه کسی – صادر شد و سی تفنگدار دریایی وارد عرشه نفتکش شدند. واکنش ایران فوری و خشمگینانه بود. ایران اعلام کرد اقدام انگلیس غیرقانونی بوده و مقصد نفتکش ایرانی هم سوریه نبوده است.
جوزف بورل وزیر خارجه سوسیالیست اسپانیا نیز در ابراز خشم علیه لندن با ایران سهیم بود. وی از رخنه انگلیس در آبهای جبل‌الطارق که مادرید آن را به رسمیت نمی‌شناسد انتقاد کرد. وی همچنین از اینکه پای اسپانیا به میدان کشیده شده ابراز نارضایتی کرد. وی گفت کشتی ایرانی در پی درخواست امریکا از انگلیس توقیف شده است. توقیف نفتکش استنا ایمپرو انزوای دیپلماتیک انگلیس را به همراه آسیب‌پذیری نظامی و اقتصادی آن نمایان‌تر ساخت . دولت انگلیس در اقدامی به نشانه اذعان به ناتوانی خود در محافظت از کشتی‌های انگلیسی، به کشتی‌های این کشور توصیه کرد از عبور از تنگه هرمز خودداری کنند. ولی روزانه حدود ۱۵ تا ۳۰ تانکر نفتکش با پرچم انگلیس از این تنگه عبور می‌کنند. اگر تجارت متوقف شود تاثیر آن بر بهای انرژی احتمالا شدید خواهد بود. درخواست جرمی هانت مبنی بر حمایت جامعه بین‌المللی از انگلیس تاکنون با گوش شنوایی همراه نبوده است. چین و ژاپن و دیگر کشورها که به واردات نفت از منطقه خلیج (فارس) متکی هستند نشانه‌ای از همدردی نشان نداده‌اند. طرح امریکا برای ایجاد ائتلافی چندجانبه برای محافظت از کشتیرانی در منطقه خلیج فارس با استقبال چندانی روبرو نشده است. افزون بر آن وعده ترامپ مبنی بر حمایت از انگلیس از ارزش عملی چندانی برخوردار نیست.
در این میان باید گفت انگلیس با تهدید کردن ایران به مواجهه با «پیامدهای جدی»، آن هم بدون آگاهی از آنچه ممکن است در آینده اتفاق بیفتد، در واقع کورکورانه با آهنگی که بولتون می‌نوازد در حال رقصیدن است.منبع: عصر دیپلماسی
