کاهش نرخ بهره فدرال رزرو در راه است
گروه جهان| سمانه قربانی|
سرمایهگذاران و تاجران انتظار دارند که بانک مرکزی امریکا (فدرال رزرو) در نشست چهارشنبه خود نرخ بهره را 0.25درصد کاهش دهد. این روند کاهشی احتمالا ادامه خواهد یافت. گفته شده با وجود نبود اتفاقنظر میان اعضای این نهاد مالی، فدرال رزرو تلاش دارد تا نشان دهد که این تصمیم بهدلیل فشارهای دولت امریکا نبوده است.
بهگزارش رویترز، از روسای بانکهای مرکزی ایالات متحده انتظار میرود که این هفته برای نخستینبار پس از تشدید بحران مالی در بیش از یک دهه گذشته، هزینههای استقراض را پایین آورند. این بخش آسان داستان است. روی دشوار این قضیه برای سیاستگذاران فدرال رزرو این است که تصمیم بگیرند در شرایطی که بازارها حال و روز خوشی ندارند روند کاهش دادن نرخ بهره را تا سال آینده به درازا بکشند یا این دوره را محدودتر کنند.
یکی از دلایل این تردید این است که هیچ توافق روشنی میان مقامهای فدرال رزرو بر سر دلیل کاهش نرخ بهره در قدم اول وجود ندارد. به عبارت دیگر، مقامهای فدرال رزرو بر سر این مساله که چرا باید نرخ بهره را کاهش دهند با یکدیگر توافق ندارند؛ بهویژه اینکه نرخ بیکاری امریکا در کمترین حالت خود در 50 سال گذشته قرار دارد و اقتصاد امریکا تقریبا یکی از بهترین عملکردها را در میان اقتصادهای توسعهیافته داشته است. آیا کاهش نرخ بهره میتواند تاحدی ریسکهای ناشی از کاهش رشد جهانی اقتصاد و تنشهای تجاری را مدیریت کند؟ آیا کاهش نرخ بهره قدمی در راستای تقویت روند کاهشی تورم است؟ اقدامی در جهت توسعه بیشتر بازار کار؟ تلاشی برای دخالت درست در بازار اوراق قرضه است؟ در چند هفته گذشته سیاستگذاران فدرال رزرو مشغول پاسخ دادن به این پرسشها و مسائلی از این دست بودهاند. «جان ویلیامز» رییس فدرال رزرو نیویورک، هفته گذشته گرچه گذرا اما بازارها را متقاعد کرد که فدرال رزرو قصد داشته تا نرخ بهره را نیم درصد کاهش دهد. تا اینکه فدرال رزرو نیویورک با انتشار بیانیهای توضیح داد که سخنان ویلیامز در رابطه با واکسینه کردن اقتصاد در برابر عارضههای جدی، اظهارنظری علمی بوده است. در بیانیه فدرال رزرو نیویورک تاکید شده بود که سخنان ویلیامز برآمده از سیاستهای مالی کوتاهمدت فدرال رزرو نبوده است. ماجرا از آنجا پیچیده میشود که فدرال رزرو تمایل دارد روشن کند سیاست انبساطی که قرار است در پیش بگیرد در واکنش به ماهها فشار دونالد ترامپ رییسجمهوری دولت امریکا، نیست. با این حال وقتی کمیته تعیین نرخ بهره فدرال رزرو بیانیهاش را چهارشنبه منتشر کند، سرمایهگذاران در انتظار توضیحات این نهاد مالی خواهند بود. گفته شده که «جرمی پاول» رییس فدرال رزرو قرار است مدت کوتاهی پس از اعلام کاهش نرخ بهره، کنفرانسی مطبوعاتی برگزار کند.
بهگزارش رویترز، در نظرسنجیهای انجام شده از اقتصاددانان و تاجران مشخص شده که اکثریت آنان انتظار دارند که فدرال رزرو چهارشنبه نرخ بهره را 0.25 درصد کاهش دهد. این دقیقا همان رقمی است که فدرال رزرو در هر 9 بار افزایش نرخ بهره در سالهای 2015 تا 2018میلادی، نرخ بهره را بالا برده بود.
«روبرتو پرلی» اقتصاددان مرکز کورنستون ماکرو میگوید مهمترین مساله در نشست 30 و 31 جولای این خواهد بود که پس از کاهش نرخ بهره دقیقا چه اتفاقی خواهد افتاد و اینکه چطور قرار است با تحولات پس از کاهش نرخ بهره روبرو شد. پرلی به رویترز گفته: «شرط میبندم که بیانیه فدرال رزرو درها را برای کاهش بیشتر نرخ بهره باز خواهد گذاشت، حداقل یک 0.25 دیگر. اما مطمئن نیستم که آنها دقیقا بدانند که کاهش نرخ بهره بیشتر چه تبعات اقتصادی خواهد داشت.» از زمانی که آخرین نشست تعیین نرخ بهره در اواسط ماه ژوئن برگزار شد، آمارهای اقتصادی درباره خردهفروشی و ایجاد شغل قویتر از پیشبینیها بوده است، و سفارشات اجناس بادوام و هزینههای کسب وکارها در ماه ژوئن جهش داشته است. در مدت زمان مشابه، فروش داخلی ایالات متحده افت ناگهانی را تجربه کرده و تولیدات کارخانهای نیز کاهش یافته و صادرات نیز سقوط کرده است.
گزارشی که جمعه منتشر شده، نشان میدهد که افزایش هزینههای مصرفکننده، رشد اقتصادی امریکا را در سه ماهه دوم در سطح2.1 درصد نگه داشته است. اما این نکته حائز اهمیت است که سرمایهگذاری ضعیف در کسبوکارها و تورم همچنان یکی از نگرانیهای جدی جرومی پاول به شمار میروند.
فدرال رزرو در شرایطی نرخ بهره را کاهش میدهد که دونالد ترامپ در طول ماههای گذشته بارها آشکارا از بانک مرکزی امریکا خواسته بود تا نرخ بهره را کاهش دهد. گزارشهایی منتشر شده بود که ترامپ حتی تهدید کرده در صورتی که فدرال رزرو به درخواست او برای کاهش نرخ بهره توجه نکند، جرومی پاول را اخراج خواهد کرد. ترامپ گفته: «شخصاً فکر میکنم که فدرال رزرو باید نرخ بهره را کاهش دهد. در شرایطی که تورم بالا نیست به جای سیاستهای انقباضی باید به طرف سیاستهای انبساطی حرکت کنیم. شما شاهد حرکت موشکی اقتصاد امریکا هستید و داریم خیلی خوب کارها را جلو میبریم.»