سودای کاوشگران گنج‌های رمزنگاری شده
گروه دانش و فن|مرجان محمدی|
استخراج بیت‌کوین در کشور چند صباحی است که خبر ساز شده است، در حالی که برخی از مسوولان حوزه ارتباطات با استخراج بیت‌کوین یا ارزهای مجازی موافق هستند، برخی نیز با ورود رمز ارزها به کشور شدیدا مخالف هستند، همین دوگانگی و نبود قانون شفاف باعث شده است تا برخی سوءاستفاده گران با ورود دستگاه‌های استخراج‌کننده بیت‌کوین که برق زیادی مصرف می‌کند، اقدام به استخراج بیت‌کوین کنند؛ مساله‌ای که حتی پای چینی‌ها را به کشور باز کرد تا آنها با توجه به ارزان بودن برق در ایران بتوانند اقدام به استخراج رمز ارز کنند، هرچند ورود چینی‌ها به صورت تلویحی در کشور تکذیب شد، اما برخی منابع آگاه اعلام کرده‌اند که چینی‌ها در کشور حضور دارند و در مزارع بزرگ بیت‌کوین در حال استخراج ارز دیجیتالی هستند .
از سوی دیگر وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز چندی پیش به اهمیت ارزهای دیجیتال در دنیای کنونی اشاره کرده و گفته بود: دنیا در حال تحول است و یکی از این تحولات، «ارزهای دیجیتال» هستند. رویکرد انفعالی در خصوص فناوری و انتظار دستگاه‌ها از یکدیگر طبیعتا باعث عقب‌ماندگی و در نهایت انفعال حاکمیت خواهد شد.این نظر وزیر ارتباطات هرچند مخالف‌هایی دارد، اما با توجه به نظر مثبت کمیسیون اقتصادی مجلس و تدوین قوانین برای رمز ارزها به نظر می‌رسد به زودی استخراج رمز ارزها در کشور قانونی می‌شود، از سوی دیگر نیز وزارت نیرو ملزم به اراده تعرفه برای برق مصرفی شده است تا استخراج‌کنندگان رمز ارز از برق یارانه‌ای استفاده نکنند، اما در شرایطی که به نظر می‌رسد مسیر استخراج رمز ارزها در کشور درحال قانونی شدن است، رییس اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران خبر در گفت‌وگو با خبرنگار «تعادل» از ورود غیرقانونی دستگاه‌های استخراج ارزهای دیجیتال به کشور طی دو سال گذشته خبر داد و گفت: قاچاقچیان ورود دستگاه‌های ماینر را از دو سال گذشته به کشور کلید زدند و از آنجا که کارشناسان گمرک آشنایی با این دستگاه‌ها نداشتند، این دستگاه‌ها با تعرفه‌های غیر کارشناسی وارد کشور شد، درحالی که باید تعرفه و گمرکی این دستگاه‌ها مطابق با کاری که در کشور انجام می‌دهند تعیین و دریافت شود .
وی افزود: دستگاه‌های قاچاقی که وارد کشور می‌شود به دلیل ندادن عوارض گمرکی و ارزش افزوده و مالیات هیچ پولی را به بدنه کشور تزریق نمی‌کند و از آنجا که این دستگاه‌ها روز به روز در حال فراگیری است باید قانون مشخص و واحدی در خصوص آن وضع شود .چرا که این دستگاه‌ها به دلیل سود آوری بالا و استخراج ارز حاصل از آن می‌تواند علاوه بر استخراج‌کنندگان آن برای دولت نیز سود آوری داشته باشد .
وی افزود: از همین رو است که بسیاری از سوله‌های تولیدی یا گاوداری‌های متروکه و برخی واحدهای صنفی که دارای برق یارانه‌ای هستند در کشور تبدیل به مزارع استخراج ارز دیجیتال شده‌اند و به دلیل نبود نظارت کافی این مزارع در کشور در حال رشد هستند .
همچنین کمیل طیبی استاد اقتصاد رباره رونق بازار ارزهای دیجیتال در کشور و سیاست‌های بازدارنده بانک مرکزی به ایسنا، گفت: وقتی از تجارت الکترونیک صحبت می‌کنیم، منظور مبادله کالا و پرداخت‌های آن به‌صورت مجازی است.
با وجود این خمیرمایه اصلی این معاملات همان مشتری، وجود کالا و ... بوده، اما سیستم توزیع آن متفاوت است.
وی با بیان اینکه ارزهای دیجیتال نیز همان‌گونه است و تنها روش کار و نوع پرداخت آن متفاوت است، اظهار کرد: در این بازار معامله دلار دیگر به صورت دلار فیزیکی نیست و حتی ارزش بالاتری نیز دارد، با وجود این باید جریان عرضه و تقاضا و شرایط بازار بر آن حاکم شود.
وی با بیان اینکه پول در بازار به دوگونه است، گفت: در اقتصاد، یک نوع پول را به عنوان مبنای ارزش می‌بینیم و پول دیگر به عنوان وسیله پرداخت است. وسیله پرداختی ارز دیجیتال امروز تغییر کرده، اما ذخیره ارزشی آن تغییر نکرده است، بنابراین در این شرایط پای بانک مرکزی و نظارت‌های آن به میان می‌آید.
این استاد اقتصاد درباره اینکه آیا سیاست‌های سختگیرانه پیرامون استخراج ارزهای دیجیتال صحیح است یا خیر؟ اظهار کرد: امروز تقاضا برای ارزهای دیجیتال ایجاد شده است و حتی برخی واحدهای صنعتی با خرید دستگاه ماینر به دنبال استخراج این ارز هستند که این کار مستلزم برخی خدمات از جمله انرژی برق است. طیبی ادامه داد: هم عرضه‌کننده و هم متقاضی ارزهای دیجیتال باید شرایط و قدرت تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال را داشته باشد.
وی با تاکید بر اینکه ارزهای دیجیتال پدیده جدیدی نیست که بتوان مشکلات را با آن حل کرد، گفت: اگر مبنا، مبنای درستی نباشد، ارزهای دیجیتال حتی می‌تواند مشکلاتی را برای متقاضیان آن ایجاد کند، به این دلیل که بانک مرکزی نسبت به این ارزها مقاومت می‌کرد تا ساختار مشخصی را برای آن ایجاد کند.
این تحلیلگر اقتصادی درباره گرایش بسیاری از مردم و حتی بخش تولید و صنعت به استخراج ارزهای دیجیتالی، گفت: اگر محدودیت‌هایی برای ارزهای دیجیتال ایجاد شود که زمینه‌ساز دلالی شود، بطور قطع کشور را از تولید دور می‌کند.
وی با اعتقاد بر اینکه با ساماندهی استخراج ارزهای دیجیتال حتی می‌توانیم به سمت حل مشکلات تولید حرکت کنیم، گفت: هر کسی نمی‌تواند وارد این بازار شود، شاید از این طریق بتوان نیاز مالی و ارزی واحدهای تولیدی را حل کنیم.
طیبی با بیان اینکه بخشی از مبادلات کشور به صورت مجازی انجام می‌شود، تصریح کرد: باید وجود ارزهای مجازی را در اقتصاد کشور بپذیریم منتها نباید از شرایط بازار و اقتصاد دور شویم.
از سوی دیگر برخی کارشناسان اقتصادی معتقدند دولت باید از این فرصت استفاده کند و با توجه به استقبال برخی افراد برای استخراج ارز دیجیتال در کشور با وضع قوانین علاوه بر قانونی کردن این صنعت، با دریافت مالیات و ارزش افزوده مانع از سوءاستفاده بیشتر این افراد شود .در برخی خبر‌ها آمده است که دستگاه‌های دولتی نیز به دلیل سود آوری بالا خواستار ورود و سرمایه‌گذاری در این حوزه هستند، چرا نباید از این فرصت به نحوه احسن استفاده کرد ؟ استفاده‌ای که می‌تواند سودای برخی سوءاستفاده گران را با راهکارهای قانونی برای گنج‌های رمز نگاری شده نقش بر آب کند تا این افراد با استفاده از کمترین هزینه صاحب بیشترین درآمد نشوند.
گفتنی است هیات وزیران با استخراج فرآورده‌های پردازشی رمزنگاری شده به عنوان یک فعالیت صنعتی و با اخذ مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت موافقت کرده است.
به موجب این تصمیم استفاده از رمزارزها صرفاً با قبول مسوولیت ریسک از سوی متعاملان بوده و مشمول حمایت و ضمانت دولت و سیستم بانکی نمی‌شود و بهره‌گیری از آن در مبادلات داخل کشور نیز مجاز نیست.
این در حالی است که تا پیش از این، بانک مرکزی در بیانیه‌های مختلفی از مردم خواسته تا از ورود به بازار ارزهای مجازی خودداری کنند.
