آیا جانسون آخرین نخست‌وزیر بریتانیا است؟
گروه جهان|سمانه قربانی|
بوریس جانسون با شعار اجرایی کردن برگزیت (خروج از اتحادیه اروپا) به هر قیمت و حفظ اتحاد بریتانیا، به کرسی نخست‌وزیری رسیده است. با این حال برخی ناظران با هشدار نسبت به ظهور و تقویت جریان‌های ملی‌گرا در ولز، اسکاتلند و ایرلند شمالی از احتمال فروپاشی بریتانیا در صورت اجرایی شدن برگزیت بدون توافق خبر می‌دهند.
سی‌ان‌ان شنبه در گزارشی با طرح این پرسش که آیا جانسون آخرین نخست‌وزیر بریتانیا خواهد بود، نوشته: «بوریس جانسون نخست‌وزیر جدید بریتانیا، می‌خواهد که شما بدانید چقدر عاشق کشورش است. او به‌ویژه می‌خواهد شما بدانید که عاشق اتحادیه‌ای است که چهار ملت اسکاتلند، ولز، ایرلند شمالی و انگلیس است که بریتانیا را تشکیل داده‌اند.
متاسفانه برای بوریس جانسون این عشق همیشه متقابل نیست. جانسون در طول دیدارهای این هفته خود از این مناطق با معترضانی روبرو شد که علیه رویکرد برگزیتی او یعنی «انجام بده یا بمیر» شعار می‌دادند. جانسون درباره تعهد خود مبنی بر ترک اتحادیه اروپا در 31 اکتبر واهمه نداشته است و کاملا روشن کرده که حتی بدون توافق تعهد خود را انجام خواهد داد. در اسکاتلند، جانسون از سوی حامیان اروپایی و طرفداران استقلال اسکاتلند هو شد. نیکلا استورجن وزیر اول اسکاتلند و رهبر حزب ملی طرفدار استقلال اسکاتلند، به رسانه‌های محلی گفت که جانسون در دیدار خود از اسکاتلند، جرات رویارویی با مردم را نداشته است.
در ولز، مردم به‌ویژه کشاورزان این منطقه از جانسون به‌دلیل نداشتن طرحی برای مقابله با پیامدهای برگزیت بدون توافق انتقاد کردند. «مارک دیرفیلد» وزیر اول ولز، گفته جانسون بطور نگران‌کننده‌ای هیچ‌چیز از جزییات نمی‌دانسته است.
در ایرلند شمالی منطقه‌ای که با شدیدترین پیامدهای برگزیت بدون توافق روبرو می‌شود، جانسون با معترضانی مواجه شد که شعار «برگزیت یعنی مرزها» را سر می‌دادند. به اعتقاد ناظران، شدیدترین پیامدهای برگزیت بدون توافق شامل احداث مرز میان بریتانیا و جمهوری ایرلند خواهد بود، واقعه‌ای که یادآور بازگشت روزهای تاریک درگیری‌های خشن جدایی‌طلبانه است.
جانسون همچنین از نظر شخصیتی در ایالت اسکاتلند نامحبوب است. این نامحبوبی پس از آن کلید خورد که آقای نخست‌وزیر عبور و مرور مرزی میان بریتانیا و اسکاتلند را به سفر میان لندن دهکده‌های اطراف آن تشبیه کرد. از نظر بسیاری از منتقدان، جانسون بطور ناخوشایندی چند دهه درگیری بر سر این مساله که باعث مرگ سه هزار تن شده است را نادیده گرفته است. نگاه متکبرانه و از بالا به پایین جانسون به فرایند صلح ایرلند شمالی هم در جریان مبارزات انتخاباتی دیده شد، زمانی که به نظر می‌رسید جانسون درباره پیچیدگی‌های احیای ترتیبات تقسیم قدرت اطلاعاتی بسیار اندکی دارد؛ این برای نخست‌وزیری که پایه‌های قدرتش را روی دو اصل تحقق برگزیت و متحد کردن کشورش بنا کرده، مشکل بسیار بزرگی است.
حفظ اتحاد بریتانیای کبیر برای حزبی که جانسون اکنون رهبری آن را برعهده دارد و بطور رسمی محافظه‌کار و اتحادیه‌گرا نامیده می‌شود بسیار حیاتی است. با این حال، اتحاد‌گرایی آن‌طور که روزگاری در میان رای‌دهندگان بریتانیایی ارزش به شمار می‌رود، محبوب نیست. و این مساله پس از همه‌پرسی برگزیت تشدید هم شد.
«راب فورد» استاد علوم سیاسی دانشگاه منچستر در این باره گفت: «اصلا جای تعجبی ندارد اگر مورخان برگزیت بدون توافق را رویدادی بدانند که بریتانیا را از هم خواهد گسست.» فورد توضیح می‌دهد که قوی‌ترین حمایت را رای‌دهندگان ملی‌گرای انگلیسی از برگزیت دارند، کسانی که زیاد هم به اتحادیه اروپا اهمیت نمی‌دهند. او می‌گوید: «آنها حمایت از اتحاد بریتانیا را چندان برنمی‌تابند و وقتی اتحاد این چهار منطقه را مانعی برای تحقق برگزیت می‌بینند می‌خواهند که به راحتی آن را کنار بگذارند.»
بنا براین در انگلیس، پرجمعیت‌ترین و قدرتمندترین بخش بریتانیا، برگزیت بسیار همسو با سیاست و آرمان‌های «اول انگلیس- اول بریتانیا» است. در تحقیقات مشترکی که اخیرا از سوی نشریه تایمز و نورثرن ایرلند لایف به‌عمل آمده، مشخص شده که در زمینه برگزیت افرادی که خود را ایرلندی می‌دانند، همچنان علاقه‌مند به یکپارچگی ایرلند هستند اما آنهایی که خود را انگلیسی می‌دانند در قبال اتحاد مخالفت نشان می‌دهند.
کتی هاوارد پژوهشگر اندیشکده «تغییر اروپا» می‌گوید: «ساده بگوییم، افرادی که هم‌اکنون با یکپارچگی ایرلند همسویی و همفکری دارند، می‌گویند که برگزیت آنها را به این موضوع علاقه‌مندتر می‌کند، در حالی که مخالفان اتحاد ایرلند می‌گویند که برگزیت آنها را با این موضوع مخالف می‌کند. راب فورد می‌گوید: «حالا در اسکاتلند هم مخالفان با استقلال همگی در حمایت از برگزیت به صف شده‌اند.»
سی‌ان‌ان با اشاره به خیزش و قدرت‌گیری جنبش‌های ملی‌گرایانه در ایرلند شمالی، ولز و اسکاتلند پس از رای به برگزیت در سال 2016 میلادی نوشته: نخست‌وزیری بوریس جانسون می‌تواند به جنگ تقابل میان جنبش‌های ملی‌گرایانه محدود شود. اگر جانسون در روزهای نخست زمامداری خود به این تمایلات دامن بزند شرایط بدتر خواهد شد.
راب فورد در این باره می‌گوید: «در مقایسه با دیگر گروه‌های ملی‌گرا، ملی‌گرایان انگلیسی یک گوریل 600 پوندی در جنگ میان ملی‌گرایان بریتانیایی هستند که می‌توانند دیگر گروه‌ها را از رینگ خارج کنند.» بنا براین بعید به نظر می‌رسد که سیاست «انجام بده یا بمیر» جانسون، لااقل تا پیش از روی دادن برگزیت، باعث آرام شدن چهار گوشه پادشاهی متحد بریتانیا شود. اگر همین امروز بطور ناگهانی یک انتخابات برگزار شود، چیزی که در بریتانیا غیرمعمول نیست، به نظر می‌رسد که شعار اتحاد استراتژی انتخاباتی چندان عاقلانه‌ای نباشد. و در این میان اگر گوریل انگلیسی دیگر گروه‌ها را از رینگ بریتانیا خارج کرد، این احتمال وجود دارد که خواهران و برادران کوچک‌تر آن تصمیم بگیرند که دیگر برنگردند.
