بازتاب رشد مسکن 97 در خوش‌بینی سازندگان

گروه راه و شهرسازی|

براساس تازه‌ترین آمار رسمی منتشرشده از سوی مرکزآمار، تعداد پروانه‌های صادرشده برای احداث ساختمان در زمستان سال گذشته 25,4 درصد نسبت به زمستان سال 96 افزایش داشته است. افزایش تعداد پروانه‌های صادره درحالی رخ داده که همگام با جهش قیمت مسکن در اردیبهشت سال گذشته و تداوم آن شاهد کاهش حجم معاملات مسکن بودیم و نشانه‌های رکود تورمی هم به آهستگی در ماه‌های پایانی سال گذشته خودنمایی می‌کرد، به گونه‌ای که در زمستان سال 97، تعداد قراردادهای خرید و فروش به کمتر از 10 هزار واحد مسکونی رسید.براساس این آمار در روزهایی که بازار مسکن در رکود تورمی به سر می‌برد و تعداد قراردادهای خرید و فروش هم به‌شدت کاهش یافته بود، فعالان بازار مسکن و انبوه‌سازان تمایل بیشتری به بازار مسکن و ساخت و ساز نسبت به مدت مشابه سال 96، نشان دادند چون تعداد پروانه‌های ساختمانی صادرشده رشد قابل قبول 25 درصدی را در دوره یاد شده داشته است.اما سوال این است که افزایش تعداد پروانه‌های ساختمانی صادرشده در زمستان سال 97 نسبت به مدت مشابه در سال 96 چه پیامی به همراه دارد؟ درشرایطی که در زمستان سال 97 موانعی بسیاری از جمله افزایش قیمت زمین و مصالح، ساختمانی، برسرراه سازندگان مسکن قرار داشت و بازار مسکن در رکود بود، قیمت مصالح ساختمانی و نیروی انسانی رشد کرده بود و عوارض شهرداری هم افزایش یافته بود، چه عاملی موجب افزایش صدور پروانه‌های ساختمانی شد؟

از خرداد سال 97 و پس از جهش قیمت و معاملات در اردیبهشت ماه، تعداد قراردادهای خرید و فروش، سیری کاهشی داشت، اما قیمت‌ها همواره نسبت به مدت مشابه سال 96، رشد داشتند افزایش قیمت و رشد سودآوری در بازار مسکن یکی از عواملی بود که فعالان بازار مسکن و صاحبان واحدهای کلنگی را برای ساخت و ساز تشویق کرد و به سمت دریافت صدور پروانه‌های ساختمانی سوق داد.به گفته کارشناسان، افزایش قیمت موجب شده سازندگان و سرمایه‌گذاران بخش مسکن، پس از ارایه و فروش آپارتمان‌های انباشت شده خود، درصدد احیای صنف ساخت‌وساز خود برآمده و سریعاً نسبت به خرید ملک‌های کلنگی یا اقدام به مشارکت در ساخت با مالکان عمل کنند. درواقع طبیعی است که رفتار سازندگان و تولیدکنندگان مسکن، به رفتار بازار مسکن بستگی مستقیم داشته باشد و هر قدر قیمت‌ها و سوددهی بازار افزایش یابد به همان اندازه هم جریان نوسازی و انبوه‌سازی مسکن از طریق سرمایه‌گذاران بیشتر شود.البته نباید از این موضوع غافل ماند که زمان لازم برای ساخت و ساز مسکن و ارایه آن به بازار بین 18 ماه تا 24 ماه است، بنابراین سودآوری سازندگان و صاحبان املاک در سال 99 خواهد بود ضمن اینکه تجربه نشان داده که تعداد پروانه‌های صادر شده در زمستان همواره نسبت به فصول دیگر بیشتر است.همچنین با وجود رشد تعداد پروانه‌های صادرشده در زمستان سال 97، کاهش حجم این پروانه‌ها از سال 93 کلید خورده است و طی سال‌های گذشته هیچ‌گاه رقم پروانه‌های صادر شده به سال 93 نرسیده است.

    رشد 12.5 درصدی پروانه‌ها نسبت به پاییز

اما گزارش مرکز آمار درباره پروانه‌های صادر شده در فصل زمستان سال ١٣٩٧، نشان می‌دهد که تعداد ١٨٩٥٣ واحد مسکونی در پروانه‌های صادرشده برای احداث ساختمان از سوی شهرداری‌ تهران، پیش‌‌بینی شده است که نسبت به فصل گذشته حدود ١٢,٥ درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته حدود ٢٥,٤ درصد افزایش داشته است.‌

متوسط تعداد واحد مسکونی برای هر یک از این پروانه‌های احداث ساختمان ٧,١ واحد بوده است.مجموع مساحت زیربنا در پروانه‌های احداث ساختمان‌ صادرشده از سوی شهرداری‌ تهران در فصل زمستان ١٣٩٧ نزدیک به 3 میلیون و 552 مترمربع بوده است که نسبت به فصل گذشته حدود ٥,٤ درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته حدود ٢٩.٨ درصد افزایش داشته است. متوسط مساحت زیربنای این دسته از پروانه‌ها در دوره مورد بررسی هم حدود ١٣٢٩ مترمربع بوده است.

    رشد 50 درصدی پروانه‌های صادرشده

گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد که در فصل زمستان سال ١٣٩٧، تعداد 114 هزار و 614 واحد مسکونی در پروانه‌های صادرشده برای احداث ساختمان از سوی شهرداری‌های کشور پیش‌‌بینی شده است که نسبت به فصل گذشته حدود 50.1 درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته حدود ٢٣,٩ درصد افزایش داشته است.‌  متوسط تعداد واحد مسکونی در هر پروانه احداث ساختمان ٢,٥ واحد بوده است‌. در فصل زمستان ١٣٩٧ صادرشده است که نسبت به فصل گذشته حدود 68,9 درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته ٢٢ درصد افزایش داشته است.نسبت به فصل گذشته 43,3 درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته حدود ٢٣,٦ درصد افزایش داشته است و متوسط مساحت زیربنا در این پروانه‌ها ٤٦٦ مترمربع بوده است.

    آمار زمستان سال 96

آمار رشد 25 درصدی پروانه‌های صادر شده برای ساختمان در زمستان سال گذشته نسبت به مدت مشابه سال قبل آن درحالی منتشر شده است که در زمستان سال 1396، تعداد واحدهای مسکونی پیش بینی شده در پروانه‌های صادرشده برای احداث ساختمان از سوی شهرداری تهران در زمستان سال 1396 حدود 15 هزار و 111 واحد بوده است که نسبت به فصل گذشته حدود 3,7 درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته حدود 18,4 درصد کاهش داشته است. همچنین تعداد 2157 پروانه ساختمانی توسط شهرداری تهران صادرشده است که نسبت به فصل گذشته حدود 4.9درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته حدود 15,5 درصد کاهش داشته است.

اما کاهش حجم پروانه‌های صادرشده در زمستان سال 96 نسبت به زمستان سال 97 درشرایطی است که از مهر ماه سال 96، نشانه‌های رونق مسکن خودنمایی کرد، حجم معاملات رشد خوبی داشت و به تبع آن قیمت‌ها هم روند صعودی داشتند اما این رشد، مانند سال 97 جهشی نبود و برهمین اساس انگیزه متقاضیان برای خرید مسکن افزایش یافت.درواقع وضعیت بازار مسکن در پاییز و زمستان سال 96، قابل توجه بود و نشانه‌های رونق در بازار هم به خوبی مشخص بود اما با این وجود حجم پروانه‌های صادرشده برای ساخت و ساز قابل توجه نبود.کارشناسان اقتصادی، دلیل کاهش پروانه‌های ساختمانی در زمستان سال 96 را کاهش حاشیه سود بخش مسکن معرفی کردند که موجب شد، سرمایه‌گذاری در این بخش کاهش یابد ضمن اینکه از سوی دیگر قیمت مصالح ساختمانی با افزایش روبه‌رو شد. همچنین شهرداری تهران، محدودیت‌هایی را هم برای اعطای تراکم اضافی نسبت به دوره قبل ایجاد کرد و صدور هولوگرام راهم متوقف کرده بود ضمن اینکه بلند مرتبه‌سازی هم در منطقه 22 متوقف شد.درواقع اگرچه شرایط در زمستان سال 96 مانند زمستان سال 97 برای سازندگان و صاحبان املاک کلنگی برای ساخت و ساز مناسب نبود اما جهش قیمت مسکن و افزایش حاشیه سود در سال 97، تمایل سازندگان برای ساخت و ساز را افزایش داد.