پیش‌بینی‌های کاهشی برای اقتصاد و عرضه و تقاضای نفت همه جهان

گروه انرژی| فرداد احمدی|

وضعیت مبهم و نه‌چندان خوشبینانه اقتصاد جهانی که به واسطه اقدامات ایالات متحده امریکا علیه کشورهای دیگر؛ به خصوص چین به وجود آمده، سایه خود را بر صنعت نفت جهان نیز گسترانیده است و گزارش ماه اوت اوپک موید آن است. در این گزارش نیز همانند گزارش‌های چند ماه اخیر، آمارها و پیش‌بینی‌ها در جهت کاهش چشم‌انداز رشد اقتصادی کشورها و در نتیجه کاهش تقاضای نفت برای سال‌های 2019 و 2020 اصلاح شده‌اند و روند عرضه نفت خام نیز به سمت کاهش سهم اوپک از بازار حرکت می‌کند. نهایتا  کاهش رشد تقاضای جهانی نفت فشار به طرف عرضه این حامل انرژی را بیشتر می‌کند. در جدیدترین گزارش ماهانه اوپک، اعضای این سازمان 246 هزار بشکه دیگر از تولید خود کاسته‌اند و در مجموع 29 میلیون و 609 هزار بشکه در روز نفت برای ماه ژوئیه تولید کرده‌اند.

در حال حاضر رشد تولید ناخالص داخلی (جی‌دی‌پی) جهانی برای سال 2019، معادل 3.1 درصد پیش‌بینی می‌شود که یک تجدیدنظر نزولی کوچک نسبت به گزارش ماه گذشته را نشان می‌دهد. جی‌دی‌پی سال 2020 نیز معادل 3.2 پیش‌بینی شده بود. رشد اقتصادی ایالات متحده امریکا پس از تجدیدنظر قابل توجهی که اداره آمار امریکا در داده‌ها انجام داد، با 0.2 درصد کاهش، 2.4 درصد برای سال 2019 پیش‌بینی شد. رشد جی‌دی‌پی این کشور برای سال 2020 نیز روی 2 درصد باقی ماند. رشد اقتصادی منطقه یورو برای سال 2019 و همچنین سال 2020 به اندازه 1.2 درصد تخمین زده شد. پیش‌بینی رشد اقتصادی ژاپن برای سال 2019 بر همان اندازه ناچیز 0.5 درصد باقی ماند و برای سال 2020 هم به همان سطح رشد ادامه می‌دهد. پیش‌بینی رشد اقتصادی چین برای سال 2019 بر همان 6.2 درصد باقی ماند و انتظار می‌رود که برای سال 2020 به 6 درصد کاهش یابد. پیش‌بینی رشد اقتصادی هند در سال 2019 نیز بدون تغییر بر 6.8 درصد باقی ماند و تخمین زده می‌شود که در سال 2020 به 7 درصد برسد. رشد اقتصادی برزیل در سال 2019 معادل 0.9 درصد پیش‌بینی می‌شود که نسبت به پیش‌بینی ماه گذشته تغییری نکرده است. این کشور در سال 2020 معادل 1.7 درصد رشد را تجربه می‌کند. پس از کاهش سرعت رشد اقتصادی روسیه در سه‌ماهه اول سال 2019، تجدیدنظری 0.1 درصدی در پیش‌بینی رشد اقتصادی این کشور برای امسال انجام شد و به 1.3 درصد رسید. همچنین برای سال 2020، پیش‌بینی رشد اقتصادی روسیه بر 1.4 درصد باقی ماند؛ هرچند هنوز ابهامات زیادی در این رابطه وجود دارد. با وجودی که در حال حاضر پیش‌بینی رشد اقتصادی جاری ریسک‌های پیش‌رو را تا زمانی که تحقق نیافته‌اند در نظر نمی‌گیرد، و به خصوص در صورتی که مسائل مربوط به جنگ تجاری بیش از این دامنه‌دار نشود، باز هم خطر نزولی شدن رشد اقتصاد جهانی غالب است.

   افت رشد تقاضای نفت

انتظار می‌رود که تقاضای جهانی نفت در سال 2019 به میزان یک میلیون و 100 هزار بشکه به نسبت سال قبل رشد کند که این رقم، تجدیدنظری 40 هزار بشکه‌ای نسبت به گزارش ماه گذشته را نشان می‌دهد که عمدتا به دلیل داده‌هایی است که تقاضای نفت کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه (OECD) قاره امریکا، باقی کشورهای آسیایی و خاورمیانه را کمتر از حد مورد انتظار برای نیمه نخست سال 2019 نشان می‌دهد. پیش‌بینی می‌شود که تقاضای کل نفت خام برای امسال به 99 میلیون و 920 هزار بشکه در روز برسد. برای سال 2020، انتظار می‌رود که میزان رشد تقاضای جهانی نفت خام یک میلیون و 140 هزار بشکه در روز باشد که با پیش‌بینی ماه گذشته همتراز است. بدین ترتیب کل مصرف جهانی نفت خام در سال 2020 به طور میانگین 101 میلیون و 50 هزار بشکه در روز پیش‌بینی می‌شود. این پیش‌بینی مصرف در معرض خطر نزولی شدن قرار دارد که خود ناشی از نبود اطمینان به وضعیت توسعه اقتصاد جهانی است. تخمین زده می‌‌شود که رشد تقاضای نفت خام سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) در سال 2020 به دلیل رشد تقاضای اعضای امریکایی خود، در کل مثبت باشد، در حالی که اعضای اروپایی و آسیا-اقیانوسیه این سازمان روند کاهشی تقاضا خواهند داشت. با این حال، پیش‌بینی می‌شود که کشورهای غیرعضو OECD، به روند کسب بیشترین سهم از رشد تقاضای خود ادامه داده و یک میلیون و 50 هزار بشکه در روز بر تقاضای نفت خام خود بیفزایند. پیش‌بینی می شود که چین و دیگر کشورهای آسیای جنوب شرقی رشد تقاضای نفت خام را به سمت منطقه غیرعضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه هدایت کنند.

   افت رشد عرضه نفت

پیش‌بینی می‌شود که در سال 2019 میزان عرضه نفت غیراوپک با رشد روزانه یک میلیون و 970 هزار بشکه‌ای نسبت به سال گذشته روبه‌رو شود که به نسبت پیش‌بینی ماه گذشته 72 هزار بشکه در روز کمتر است. این کاهش در تخمین تولید به دلیل تولید نفت خام کمتر از حد مورد انتظار در ایالات متحده امریکا، برزیل، تایلند و نروژ در نیمه نخست سال 2019 بوده است که البته با تولید بالاتر از حد انتظار نفت در سه‌ماهه دوم سال 2019 در کانادا تعدیل شد. تولید میعانات ایالات متحده امریکا در ماه مه علیرغم کاهش تولید نفت خام، 53 هزار بشکه در روز افزایش یافت. با این وجود رشد عرضه نفت ایالات متحده در سال 2019 به دلیل تجدیدنظر در داده‌های تاریخی تولید نفت، مورد تجدیدنظر قرار گرفت و با رشد یک میلیون و 870 هزار بشکه در روز کمتر از پیش‌بینی قبلی شد. ایالات متحده امریکا، برزیل، چین و بریتانیا کلیدی‌ترین کشورهایی هستند که در سال 2019 رشد عرضه نفت را رقم زده‌اند. همچنین عمده کاهش تولید نفت متعلق به مکزیک و نروژ بود. پیش‌بینی رشد عرضه نفت خام در سال 2020 نیز برای کشورهای غیرعضو اوپک 50 هزار بشکه در روز کاهش یافت و اکنون به طور میانگین رشد عرضه‌ای به میزان 2 میلیون و 390 هزار بشکه در روز به نسبت سال قبل پیش‌بینی می‌شود که کل تولید نفت خام این کشورها را به 66 میلیون و 780 هزار بشکه در روز می‌رساند. این پیش‌بینی کاهش 50 هزار بشکه‌ای عرضه عمدتا به دلیل تجدیدنظر در پیش‌بینی رشد عرضه نفت برزیل است. پیش‌بینی می‌شود که ایالات متحده امریکا، برزیل و نروژ در سال 2020 عاملان اصلی رشد عرضه باشند، در حالی که مکزیک، اندونزی و مصر بیشترین کاهش عرضه را در این سال داشته باشند. انتظار می‌رود که تولید گاز طبیعی مایع (LNG) اوپک در سال‌های 2019 و 2020 به ترتیب 70 هزار بشکه و 30 هزار بشکه در روز رشد کرده و به میانگین 4 میلیون و 840 هزار بشکه در روز برای سال 2019 و 4 میلیون 870 هزار بشکه در روز برای سال 2020 برسد. بر اساس منابع ثانویه، تولید نفت خام اوپک در ماه ژوئیه 246 هزار بشکه در روز کاهش یافت و به میانگین 29 میلیون و 610 هزار بشکه در روز رسید.

   افت پیش‌بینی تقاضا و عرضه اوپک

تقاضای نفت خام از اوپک در سال 2019 به میزان 10 هزار بشکه در روز نسبت به گزارش پیشین کمتر ارزیابی شد و به 30 میلیون و 700 هزار بشکه در روز رسید که 900 هزار بشکه در روز کمتر از سطح تقاضا در سال 2018 است. تقاضای نفت خام از اوپک در سال 2020 نیز به میزان 10 هزار بشکه در روز نسبت به گزارش ماه قبل کمتر ارزیابی شد و به 29 میلیون و 400 هزار بشکه در روز رسید که یک میلیون و 300 هزار بشکه در روز کمتر از سطح تقاضا در سال 2018 است.

اوپک در ماه ژوئیه به طور میانگین 29 میلیون و 609 هزار بشکه در روز نفت خام تولید کرد که 246 هزار بشکه در روز کمتر از تولید ماه گذشته بود. بیشترین کاهش تولید متعلق به عربستان سعودی با 134 هزار بشکه در روز کاهش تولید بود و بیشترین افزایش تولید را عراق با 32 هزار بشکه در روز افزایش تولید به نسبت ماه گذشته رقم زد. تولید نفت خام ایران در این ماه 47 هزار بشکه در روز کاهش یافت و به 2 میلیون و 213 هزار بشکه در روز رسید.