کسری بودجه شهرداری تهران در ثلث اول 98

گروه راه و شهرسازی|

 روز گذشته کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر گزارش حساب‌های درآمد و هزینه 4 ماه نخست سال جاری شهرداری تهران را در صحن علنی شورا قرائت کرد.

بر این اساس، شهرداری در 4 ماه نخست امسال توانسته معادل 91 درصد از بودجه مصوب را محقق کند و 548 میلیارد تومان نیز کسری بودجه دارد.

به گزارش تعادل، کسری بودجه یکی از معضلات شهرداری تهران طی سال‌های اخیر به شمار می‌رود. بدهی 54 هزار میلیارد تومانی شهرداری به نهادهای مختلف باعث شده تا شهرداری همواره با کمبود منابع مالی مواجه باشد و این موضوع بر وضعیت بودجه نیز تاثیرگذار است. سال 96 شهرداری 10 درصد کسری بودجه داشت . در سال 97 نیز حدود 5 هزار میلیارد تومان کسری بودجه پیش بینی شده بود و بر اساس گزارش روز گذشته کمیسیون برنامه و بودجه چنانچه روند درآمد و هزینه‌های شهرداری به همین منوال ادامه یابد، شهرداری امسال نیز با کسری 2 هزار میلیارد تومانی مواجه خواهد شد.

معمولا کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر گزارش‌های مالی شهرداری را در صحن شورا ارایه می‌کند. روز گذشته نیز رسولی جزییات گزارش مالی جدید از حساب و کتاب شهرداری را قرائت کرد. به گفته او، ردیف‌های بازپرداخت‌های بدهی‌ها ۷۳۰ درصد افزایش داشته است که این رشد حاکی است مدیریت شهری با وجود برخورداری از تنگناهای مالی نسبت به احقاق حقوق طلبکاران دغدغه جدی دارد.

رسولی با بیان اینکه شهرداری تهران بر اساس بودجه مصوب موظف بوده در برش عملکردی 4 ماهه خود نسبت به تامین منابع در سقف ۶ هزار و 762 میلیارد تومان اقدام کند، اما مبلغ ۵ هزار و 727 میلیارد تومان معادل ۹۱ درصد تحصیل کرده است. از این رقم مبلغ ۴ هزار و292 میلیارد تومان معادل ۷۵ درصد نقد و ۲۵ درصد آن غیرنقد است. همچنین طی 4 ماهه مذکور کسری عملکرد 548 میلیارد تومانی نسبت به بودجه مصوب مشاهده می‌شود. از کل درآمد نقدی وصولی ۳۱ درصد آن از درآمد پایدار و ۶۹ درصد آن از درآمد ناپایدار حاصل شده است.

خزانه‌دار شورای شهر تهران درباره عملکرد هزینه‌ای نیز اظهار کرد: در این دوره، شهرداری اجازه داشته حداکثر تا سقف اعتبار مصوب به مبلغ 5هزار و 110میلیارد تومان هزینه کند. طی دوره مذکور مبلغ ۴ هزار و 279 میلیارد تومان (معادل ۸۴ درصد) هزینه در دفاتر ثبت شده است.

او درباره ردیف‌های هزینه جاری و عمرانی نیز توضیح داد و گفت: درصد عملکرد نسبت به اعتبارات مصوب ۴ ماهه در ردیف‌های حقوق پرسنل رسمی و قراردادی ۸۴ درصد، حقوق سازمان‌ها و شرکت‌ها و ادارات مستقل ۸۷ درصد، معاونت ۳۶ درصد، ادارات مستقل ۱۳۳ درصد، برداشت‌های قضایی ۲۸۵ درصد، بازپرداخت اصل و سود تسهیلات، سود اوراق مشارکت ۱۷۷ درصد، تسویه بدهی‌ها (سایر مطالبات) ۷۳۰ درصد، مناطق ۲۲ گانه ۶۶ درصد است.

خزانه‌دار شورای شهر تهران در بخش تحلیل و ارزیابی از حساب‌های درآمد و هزینه شهرداری تهران اظهار کرد: کسب درآمد نسبت به مدت مشابه سال گذشته (۹۷) به میزان ۲۰ درصد یعنی از ۷۱ درصد به ۹۱ درصد افزایش پیدا کرده است. همچنین ثبت هزینه‌ها در دفاتر مالی به میزان ۷۴ درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل افزایش یافته است. این افزایش نشان‌دهنده آغاز اصلاح فرآیند ثبت به موقع هزینه‌هاست.

     سبقت درآمد‌های ناپایدار

از درآمدهای پایدار

او با بیان اینکه از مجموع درآمدهای کسب شده در 4 ماهه امسال ۳۱ درصد درآمدها پایدار و ۶۹ درصد ناپایدار است، گفت: هر چند در گزارش مدت مشابه سال قبل شهرداری این تفکیک وجود ندارد، ولی در گزارش تغییر و تحول مدیریت شهری پایتخت سال ۹۶ تنها ۲۰ درصد منابع سالانه مالی تحقق یافته به صورت پایدار اعلام شده است. افزایش ۵۰ درصدی این ردیف نشان‌دهنده توفیق نسبی شهرداری در حرکت به سمت شناسایی و تحقق منابع پایدار است. چنانچه لایحه منابع پایدار شهرداری‌ها، مطرح در مجلس شورای اسلامی به تصویب نهایی برسد، امید به کاستن از اتکای شهرداری به منابع مالی ناپایدار که بدون تردید آثار زیانباری را برای شهر و شهر نشینان نسل‌های آینده به بار خواهد آورد، افزایش می‌یابد.

     افزایش هزینه‌های دفتر شهردار

خزانه‌دار شورای شهر تهران با اشاره به اینکه ۲۵ درصد درآمد از جنس غیرنقد است، افزود: تحقق ۷۵ درصدی درآمدهای 4 ماهه اخیر علامت اهتمام شهرداری به اصلاح نظام کسب درآمد و دور شدن از فروش انواع دارایی‌ها است. اما هزینه جاری اداراتی مانند سازمان املاک و مستغلات، مرکز مطالعه و برنامه‌ریزی، اداره کل رفاه، اداره کل پشتیبانی، روابط عمومی، پیام رسا، ایثارگران، سازمان بازرسی، اداره کل حراست، بسیج و یگان حفاظت، به ویژه دفتر شهردار نسبت به بودجه مصوب ۱۳۳ درصد افزایش دارد. این شاخص نشان‌دهنده گسترش بی‌رویه هزینه‌های این واحدها است.

نایب‌رییس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران اظهار کرد: ردیف‌های بازپرداخت بدهی‌ها ۷۳۰ درصد و اصل و سود تسهیلات دریافتی ۱۷۷ درصد نسبت به پیش بینی بودجه افزایش نشان می‌دهد. همچنین ردیف مربوط به پرداخت احکام قضایی صادره علیه شهرداری، به میزان ۲۸۵ درصد پیش بینی بودجه افزایش یافته است.

رسولی اعلام کرد: متاسفانه گزارش درآمد - هزینه ارسالی از سوی شهرداری به صورت تفکیکی سهم هر کدام از هزینه‌های جاری و تملک دارایی را که شاخص بسیار مهمی است در ۴ ماهه اول سال جاری نشان نمی‌دهد. انتظار دارم در گزارش‌های بعدی این نقیصه برطرف شود. از آنجا که صورت جلسات کمیته تخصیص در اختیار قرار نگرفته است، نمی‌توانم نسبت به چرایی توزیع منابع مالی مصرف شده بین بخش‌ها و مراکز هزینه شهرداری اظهارنظر کنم. قبلاً وفق تکالیف تعیین شده برای شهرداری، در خصوص انتظام بخشی به نقش و جایگاه سیاست‌گذاری مدیریت تخصیص منابع، به معاون برنامه‌ریزی توسعه شهری و امور شورا شهرداری تهران تذکر داده‌ام که متاسفانه ترتیب اثری داده نشده است. انتظار دارم این تذکر در گزارش ماه آتی تکرار نشود.

رسولی گفت: همکارانم در شورای شهر به درستی تقاضا کرده بودند این گزارش به صورت مقایسه‌ای ارایه شود. متاسفانه به دلیل فقدان اسناد و سوابق اجرای ماده ۷۹ قانون شهرداری در سال‌های قبل از دوره جدید مدیریت شهری تهران امکان اجابت خواسته مذکور برایم فراهم نشد.

بعد از ارایه این گزارش اعضای شورا به نقد و بررسی آن پرداختند. ابتدا مجید فراهانی درباره این گزارش گفت: در صورت تحقق ۹۱ درصدی درآمدها در هر ماه تا پایان سال 2 هزار میلیارد تومان از بودجه مصوب شهرداری کسری خواهیم داشت و بدون شک این کسری بودجه در پروژه‌های حمل و نقل عمومی و عمرانی تأثیرگذار خواهد بود. یعنی این کسری بودجه از بودجه‌های تخصیص یافته این دو حوزه کسر خواهد شد. انتظار داریم در کنار افزایش درآمدها همانند گذشته شهرداری تهران به دنبال کسب درآمدهای جدی در حوزه درآمدهای پایدار باشیم زیرا در ۶ ماهه آینده کاهش جدی در بخش درآمدهای شهرسازی خواهیم داشت. همچنین باید در جذب سرمایه‌های عمومی و مشارکت مردمی بیشتر تلاش کنیم.

او افزود: اگر می‌خواهیم برای اجرای پروژه‌ها گام مثبتی‌برداریم راهی جز جذب سرمایه عمومی نداریم. بطور قطع تهران چاه نفتی ندارد که از آن برای اداره شهر استفاده کند. در نیمه دوم سال شاهد کاهش درآمد در حوزه شهرسازی خواهیم بود و از درآمدهای جدید پایدار برای شهرداری نیز خبری نیست. در شرایط تحریم، موضوع امنیت ملی کشور در شرایط خاصی قرار دارد و هر اتفاقی می‌تواند شوک درآمدی جدیدی برای شهرداری ایجاد کند. بنابراین باید ذخیره مدیریتی داشته باشیم.

     انتقاد از روش‌های سنتی کسب درآمد

در بخش دیگری از این جلسه و در جریان ادامه واکنش اعضا به گزارش مالی 4 ماهه نخست امسال که توسط خزانه‌دار شورا قرائت شد، شهربانو امانی، عضو کمیسیون حمل و نقل گفت: شهرداری به صورت متوسط ماهانه ۷۵۰ میلیارد تومان حقوق و دستمزد پرداخت می‌کند و این آمار یعنی ما نتوانسته‌ایم در رویکردهای موجود تغییر ایجاد کنیم. شهرداری به دنبال کسب درآمد نیست و از آنجا که هنوز روش‌های درآمدها سنتی است و صدور پروانه ساخت دشوار شده است، باید فکری شود. همچنین انتظار می‌رود خزانه‌دار درباره درآمد هزینه‌های تبصره‌ها نیز گزارش ارایه دهد.

احمد مسجد جامعی، رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی نیز گفت: در بسیاری از پروژه‌های شهری اتفاق جدیدی رخ نداده و باید مشخص شود که ۹۱ درصد از درآمدها کجا هزینه شده است. با توجه به این ۹۱ درصد از درآمد، باید بخشی از کارهای عمرانی انجام می‌شد اما این ابلاغ انجام نشده و از طرف دیگر در شورا عوارض جدید وضع کردیم تا کیفیت ارایه خدمات بیشتر شود ولی در کیفیت نیز تغییری ایجاد نشده است. در این گزارش باید به‌صورت تفکیکی دارایی‌های سرمایه‌ای و مالی مشخص شود تا به این ترتیب معلوم شود کدام درآمد مربوط به عوارض و کدام مربوط به فروش املاک بوده است.

     تذکر درباره آلودگی کامیون‌های حمل زباله

در ادامه جلسه طبق روال تمام جلسه‌ها اعضا تذکراتی در حوزه‌های گوناگون ارایه کردند. از جمله شهربانو امانی رییس کمیته ایمنی و حمل و نقل شورای شهر تهران با تاکید بر لزوم دریافت برگه معاینه فنی برای تمام کامیون‌های مشغول در حوزه‌ جمع‌آوری پسماند در تهران گفت: ۵۰ درصد کامیون‌های حمل زباله فاقد برگه معاینه فنی هستند. به گفته او یکی از مباحث مهم در زمینه بهبود کیفیت هوا معاینه فنی است. بر اساس بند ۵ ماده واحده مصوبه الزام شهرداری تهران به ساماندهی موتورهای دیزل با کاربرد زمینی ماشین آلات عمرانی و ناوگان خدمات و حمل و نقل عمومی و خدمات شهری کلیه حوزه‌های اجرایی شهرداری تهران مشتمل بر مناطق، شرکت‌ها و موسسات مکلف هستند در انتخاب پیمانکاران جهت اجرای پروژه‌های عمرانی - خدماتی ممنوعیت استفاده از خودروهای دیزل و موتورهای دیزلی فاقد برگه معاینه فنی و تاییدیه‌های محیط زیستی را به‌صورت قانونی اعمال کنند.

این عضو شورای اسلامی شهر تهران تاکید کرد: تایید صورتحساب‌های مالی خدمات خودروها و موتورهای دیزلی در پروژه‌ها منوط به ارایه برگه معاینه فنی و گواهی تاییدیه زیست محیطی معتبر از ابتدای پروژه خواهد بود. طبق آماری که به بنده گزارش شده تقریبا تعداد۱۲۰۰ دستگاه کامیون در سطح شهر تهران مشغول فعالیت در حوزه جمع‌آوری زباله هستند البته این آمار تنها مربوط به کامیون‌های پلاک‌دار اعلام شده است و بسیاری از پیمانکاران آمار دقیقی از کامیون‌های خود را ارایه ندادند.

او در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه متاسفانه نظارت ناکافی بر این موضوع باعث شده که بیش از ۵۰ درصد آنها فاقد معاینه فنی باشند، گفت: مابقی کامیون‌ها نیز برگه معاینه فنی خود را یا با اغماض دریافت یا برای دریافت معاینه فنی به شهرستان‌های دیگر مراجعه کردند. در صورتی که اگر بخواهند در تهران برگه معاینه فنی بگیرند بدون شک رد خواهند شد.

امانی تاکید کرد: ‌انتظار می‌رود ضمن رعایت مصوبه شورای شهر تهران و جهت لزوم پایش مستمر در این خصوص گزارش دقیقی از وضعیت و برنامه‌های پیش رو ارایه شود. بنابراین درخواست می‌کنم با توجه به اهمیت موضوع و در اجرای ماده ۷۳ قانون شوراها این موضوع به شهردار تهران به عنوان تذکر ابلاغ شود.