گزارش
اقتصاد ایران و جنگ تجاری
جنگ تجاری امریکا و چین علاوه بر تأثیری که بر افزایش قیمت کالاهای نهایی دارد، رکود جهانی را به‌دنبال خواهد داشت. اقتصاد ایران در صورتی از دعوای این دو قدرت اقتصادی به سلامت عبور می‌کند که تولیدکنندگان بتوانند از فرصت پیش‌آمده به نفع خود استفاده کنند.
حامد پاک‌طینت، دبیر مجمع فعالان اقتصادی در گفت‌وگو با ایرناپلاس، جنگ تجاری بین امریکا و چین را یک پروژه بلندمدت و طرز تفکر جدید غرب در مواجهه با اقتصاد چین دانست و گفت: دعوای بین امریکا و چین را که با عنوان جنگ تجاری مشهور شده و با روی کار آمدن ترامپ آغاز شده، باید ایدئولوژی جدید گروه راست‌گرا دانست و نباید فکر کرد که این یک پروژه کوتاه‌مدت است که با یک مذاکره چندماهه، پایان می‌پذیرد. این طرز تفکر جدیدی است که در غرب شکل گرفته و همان بحث‌هایی که در امریکا درباره غلبه اقتصاد چین بر دنیا مطرح می‌شود، در اروپا هم در حال تکرار است و باید به عنوان یک پروژه بلندمدت به آن نگاه کرد.
دیوار تعرفه، قیمت‌ها را بالا می‌کشد
وی جنگ تعرفه را اقدام اجرایی این ایدئولوژی جدید دانست و ادامه داد: اولین اثر جنگ تعرفه بر اقتصاد دنیا، گرانی در کشورهای مقصد است. یعنی اگر شما شهروند امریکا باشید و دیوار تعرفه گمرکی بالا برود، از آنجایی که بسیاری از محصولات چینی پشت دیوار تعرفه می‌مانند، اجناس، گران‌تر می‌شوند. از طرف دیگر، امریکا از توجیه اقتصادی اشتغال‌زایی استفاده و ادعا می‌کند که خود می‌خواهد بسیاری از کالاها را تولید کند. از آنجایی که هزینه نیروی کار در امریکا نسبت به چین بسیار بالاتر است، قیمت تمام‌شده در خود امریکا هم بالاتر می‌رود. بنابراین اولین اثر این سیاست برای مصرف‌کننده نهایی در کشورهایی که دیوار تعرفه را بالا می‌برند، گرانی است.
بازار جهانی و جذب عرضه انبوه کالای چینی
از نظر این کارشناس اقتصادی، رکود جهانی، دومین تأثیر این جنگ تجاری بر اقتصاد دنیاست. وی در این مورد توضیح داد: باید ببینیم کدام بازار ظرفیت جذب حجم عظیمی از کالاهای تولید شده در چین را دارد که پشت دیوار تعرفه‌ای امریکا و احتمالاً برخی از کشورهای اروپایی در یک سال پیش‌رو می‌ماند. این سوال مهمی است. این حجم از کالا که از چین به امریکا وارد می‌شده، در صورتی که دیگر وارد نشود، باید در بازارهای دیگر جذب شود. اگر این اتفاق نیفتد، با حجم انبوهی از عرضه مواجه خواهیم شد که ظرفیت جذب آن وجود ندارد و با رکود مواجه می‌شویم. در نتیجه، پیشبینی رکود جهانی، به‌هیچ‌عنوان کار سختی نیست. پیش‌بینی‌ها می‌گویند بین ۱۲ تا ۱۸ ماه آینده دنیا با رکود جدی مواجه خواهد شد که بخش فلزات به غیر از فلزات گران‌بها به احتمال بسیار زیاد تحت تأثیر قرار خواهند گرفت.
پاک‌طینت درباره تأثیر جنگ تجاری امریکا و چین بر اقتصاد ایران گفت: این تأثیر را می‌توان از دو زاویه بررسی کرد؛ نخست اینکه چین تلاش خواهد کرد بازارهای جدیدی پیدا کند که ایران هم مسلماً یکی از آنهاست. با توجه به شرایط سیاسی کشور و مسائل تحریمی و نحوه داد و ستدی که با چین داریم، این احتمال وجود دارد که درهای واردات کشور به روی کالای چینی باز شود و ایران، مقصد بخشی از عرضه انبوه کالاهای چینی باشد؛ هر چند نسبت به امریکا ظرفیت جذب کمتری دارد. اگر ایران به عنوان یکی از بازارهای هدف چین مد نظر باشد، تولید و اشتغال کشور، آن هم در شرایطی که بخش عمده‌ای از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، جویای کار هستند، تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.
سنگر صادرات غیرنفتی را حفظ کنیم
وی با اشاره به محدودیت‌های فروش نفت و تأمین منابع ارزی کشور از صادرات غیرنفتی، دومین تأثیر جنگ تجاری امریکا و چین را محدودیت در صادرات غیرنفتی کشور دانست و ادامه داد: در حال حاضر بخش قابل توجهی از منابع ارزی کشور از محل صادرات غیرنفتی به دست می‌آید، اما در شرایطی که دنیا با عرضه کالای چینی مواجه شود، ما امکان فروش نخواهیم داشت و احتمالاً ۱۲ تا ۱۸ ماه آینده دوران سختی برای صادرکنندگان ایرانی خواهد بود. هم پیدا کردن مشتری‌های جدید در این شرایط، بسیار دشوار است و هم حفظ مشتریان فعلی؛ چراکه چینی‌ها حمله خواهند کرد و کالای خود را به دلیل رکود، ارزان‌تر و احتمالاً با قیمت‌شکنی به فروش خواهند رساند، در نتیجه بازارهای صادراتی ما را تحت تأثیر قرار خواهند داد.
تولیدکنندگان نگذارند اقتصاد ایران تهدید شود
پاک‌طینت به تولیدکنندگان توصیه کرد تا با تصمیمات هوشمندانه، هزینه‌های جنگ تجاری امریکا و چین برای اقتصاد کشور را به حداقل برسانند. وی در ادامه گفت: با شرایطی که برای نرخ ارز به وجود آمده، تولید در ایران به‌صرفه و صادرات، سودآور شده است. واردات بسیاری از کالاهایی که قبلاً به دلیل نرخ پایین ارز به‌راحتی به کشور وارد می‌شد، دیگر به‌صرفه نیست و این فرصت مناسبی برای تولیدکنندگان است، ولی اگر هوشمندانه عمل نکنند طی ۱۲ تا ۱۸ ماه آینده، دچار مشکل خواهند شد.
