تغییر قوانین بازار پایه؛ راهی که باید طی می‌شد

یک فعال بازار سرمایه با تاکید بر اینکه اصلاح قوانین بازار پایه مسیری بود که دیر یا زود باید طی می‌شد گفت: یکی از بحث‌های مهم این است که بازار پایه قطعا به شکل گذشته امکان ادامه فعالیت نداشت.

مهدی محمود رباطی، با بیان اینکه اعمال قوانین جدید بازار پایه بر ارزش سهام تاثیری ندارد، گفت: مساله این است که تغییر دامنه نوسان و قوانین جدید تاثیری روی ارزش سهام ندارد.

به گزارش سنا، وی با تفکیک بحث ارزش و قیمت به عنوان دو فاکتور موثر از ارزش شرکت‌ها و رفتار بازار خاطرنشان کرد: زمانی که دامنه نوسان محدود شود و تغییرات رگولاتوری در بازارهای مختلف از طرف سازمان بورس و شرکت فرابورس اعمال شود، تاثیری بر ارزش سهام ندارد.

مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران با اشاره به اینکه در بلندمدت سهام به سمت ارزش ذاتی خود حرکت می‌کند، افزود: البته قیمت سهام مقوله‌ای متفاوت با ارزش سهام است و قیمت به ویژه در کوتاه‌مدت برآیندی از احساسات معامله گران، اخبار و اتفاقات خارج از بورس و دستورالعمل‌های اعمال شده از طرف نهاد قانون گذار بر بازار است. رباطی تصریح کرد: اعمال قوانین جدید بر قیمت سهام تاثیر دارد و این تاثیر را نیز در دو سه روز گذشته شاهد بودیم. اما این اتفاقات بر ارزش سهام تاثیری ندارد و چنانچه سهامی با بررسی درست توسط سرمایه‌گذاران خریداری شده باشد به مسیر رشد خود بازمی‌گردد و مسائلی همچون دامنه نوسان ۱۰ درصد یا ۳ درصد مطلقا تاثیری بر ارزش سهام ندارد.

     دامنه بازار پایه، مورد علاقه سفته بازان بود

مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران در تشریح دلایل بازار برای نشان دادن واکنش نسبت به تغییر دامنه نوسان در بازار پایه گفت: واکنش بازار به قوانین جدید دو دلیل دارد؛ دامنه نوسان ۱۰ درصد برای افراد با تمایل به سفته‌بازی به نسبت محدوده نوسان ۵ درصد بازار اصلی بورس و فرابورس جذاب‌تر است. بنابراین با محدود شدن دامنه نوسان سفته بازان از بازار خارج شدند. وی با اشاره به وجود شرکت‌های بزرگ در بورس و فرابورس و کاهش امکان دستکاری قیمتی خاطرنشان کرد: با قانونی که وضع شد جذابیت سفته بازی از بازار پایه کاهش یافت و به همین دلیل افرادی که با این انگیزه وارد بازار پایه شده بودند، تصمیم گرفتند تا پول خود را به ویژه از بازار قرمز و نارنجی بیرون بکشند؛ چراکه در این دو بازار دامنه نوسان هم محدودتر شده است.

رباطی نظارت‌های بازار پایه را از دیگر دلایل خروج سفته‌بازان از این بازار دانست و افزود: این نظارت سبب محدود شدن قدرت مانور آنان می‌شود و دست آنها را برای برنامه‌هایی که در این بازارها داشتند می‌بست. به همین دو دلیل ما شاهد عکس العمل منفی بازارها به اتفاقی که از سوی نهاد ناظر صورت گرفت بودیم.

وی تصریح کرد: در شرایط به وجود آمده در بازار پایه به قطع و یقین باید یک‌بار این اتفاق می‌افتاد و محدودیت‌هایی برای این بازار وضع می‌شد. درباره تدریجی بودن اجرای این قوانین نیز باید گفت که در سه الی ۴ ماهه گذشته فرابورس اطلاعیه داده بود و اعلام کرده بود که این اقدام در حال وقوع است. در این میان بسیاری از فعالان بازار که نمی‌خواستند این ریسک را بپذیرند از بازار پایه خارج شدند و کسانی که ماندند قطعا کسانی هستند که این ریسک را پذیرفته‌اند و به نظر من از این محل ایرادی به اجرای قوانین جدید بازار پایه وارد نیست.

وی تغییر مسیر حرکت پول ورودی به بازار را محصول دستورالعمل جدید بازار پایه دانست و افزود: در حال حاضر در بورس و فرابورس سهامی داریم که بسیار ارزنده هستند و حتی بسیاری از آنها با P/E زیر ۳ در حال معامله هستند و اصطلاحا از بازار جامانده‌اند و منابع به سمت آنها حرکت می‌کند.

     ضرورت نظارت بر فروش حقوقی‌ها

مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران ادامه داد: در بازار پایه همواره بازی دست حقیقی‌ها بود و این بازار از حرکت‌های برخی حقوقی‌ها که در بازار اصلی شاهد آن هستیم تا به امروز مصون بود. به همین دلیل رشد قیمتی در این بازار سریع و جذاب اتفاق افتاد. وی ادامه داد: اما در بازار اصلی بورس و فرابورس شرایط به گونه‌ای است که با کوچک‌ترین نوسان مثبت قیمت سهم، با عرضه حقوقی‌ها مواجه می‌شویم و سهام دچار نوسان منفی می‌شود.

رباطی با اشاره به تصمیمات مهم اخذ شده برای اصلاح قوانین بازار گفت: به موازات این تصمیم باید مقام ناظر برنامه‌ای برای فروش حقوقی‌ها داشته باشد؛ برخی سهام ارزنده این بازارها در حدود ۶ ماه اخیر همواره با نوسان‌های مثبت کوچک و درجا زدن همراه بوده‌اند و نتوانسته‌اند رشد قیمتی متناسب با شاخص کل داشته باشند.

وی خاطرنشان کرد: این برنامه باید همزمان با اجرای اصلاحات جدید عملی شود تا هم سازمان به هدف خود یعنی سوق سرمایه‌گذاری فعالان بازار به سمت بازارهای استانداردتر و شفاف‌تر برسد و در صورتی که بازار وارد اصلاح شد، پول حقیقی‌ها مجددا از این سهام خارج نشود و به سمت سهام با انگیزه سفته بازی نرود.

این کارگزار با اشاره به صحبت‌های علی صحرایی، رییس شرکت بورس مبنی بر افزایش دامنه نوسان در بازارهای اصلی یادآور شد: چنانچه بخواهیم با کنترل صحیح به قانونمندی و شفافیت در بازارها برسیم، فاکتور حائز اهمیت کنترل فروش حقوقی‌ها است.