سازمان ملل؛ از گرمایش زمین تا منازعات سیاسی
«رو به گرمی گذاشتن زمین و حل بحران اقلیمی، در کانون توجهات به گردهمایی این هفته رهبران جهان در سازمان ملل قرار دارد. افزایش ملیگرایی، نابرابری و عدم بردباری کشورها در برخورد با امور، دیگر جنبه مورد بحث نمایندگان کشورها خواهد بود.» به گزارش ایسنا، با نزدیک شدن به هفتاد و چهارمین نشست سالانه رهبران جهان در مجمع عمومی سازمان ملل، خبرگزاری آسوشیتدپرس از موضوعات عمدهای میگوید که همگان انتظار حل شدن آنها توسط رهبران را میکشند: «در پی حملات اخیر در تاسیسات نفتی عربستان که بخشی کلیدی از حوزه تامین انرژی را زمینگیر کرد، بروز واهمه از واکنش نظامی به این رویداد، از جمله اموری است که بر گردهمایی امسال مجمع عمومی سایه افکنده است. در کنار این موضوع، مناقشاتی دیگر همچون بحران در سوریه و یمن تا ونزوئلا و نیز منازعات بین فلسطین و اسراییل تا اختلافات هند و پاکستان بر سر کشمیر، بر اهمیت این نشست افزوده است.
نظر به اوجگیری تنشها میان دو کشور ایران و آمریکا، همگان به نظاره رویکرد حسن روحانی، رییسجمهوری ایران و دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا در اقدامشان جهت کاهش احتمال رویاروییها خواهند نشست. مواجهه این دو کشور در صورت وقوع، خاورمیانه و دیگر نقاط جهان را تحت تاثیر قرار میدهد. تا این لحظه هیچ صحبتی از برگزاری دیدار میان این دو رییسجمهور نشده است.
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل میگوید: «جهان ما تحت سایه بروز جنگ، بیش از پیش نیازمند همکاری بینالمللی است، اما بیان این موضوع به تنهایی، از وقوع آن جلوگیری نخواهد کرد؛ حقیقت ناگوار این است که هیچ زمانی برای از دست دادن نداریم.» در برنامه امسال مجمع عمومی سازمان ملل که از روز سهشنبه آغاز میشود و در سیام سپتامبر پایان مییابد، 136 رهبر از 193 کشور عضو سازمان ملل گرد هم خواهند آمد. مشارکت این تعداد از رهبران جهان، بازتابی از توجه فزاینده کشورها به حل موضوع تغییرات اقلیم و وضعیت مخاطرهآمیز امنیت و صلح است. از باقی کشورها، وزرا و معاونین رییسجمهوری شرکت خواهند داشت؛ افغانستان به دلیل در پیش رو بودن انتخابات ریاستجمهوری این کشور (در 28ام سپتامبر) در مجمع شرکت ندارد. کره شمالی نیز به احتمال زیاد، به جای ارسال یکی از وزرای خود، به شرکت نمایندهاش در سازمان ملل بسنده خواهد کرد. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسراییل، در سازمان ملل حضور نخواهند یافت و وزرای آنها نمایندگی عربستان و اسراییل را بر عهده خواهند داشت. هفته پیش، آنتونیو گوترش مجددا هشدار «تنشها از حد فراتر گذشتهاند» را تکرار کرد؛ او میگوید وضعیت کنونی جهان در چندین عرصه بسیار بحرانی است. فوریت تغییرات اقلیمی، افزایش نابرابری، بالا گرفتن نفرت و عدم بردباری، در کنار امور نگرانکننده و چالشهای امنیت و صلح، از جمله عرصههایی است که دبیر کل سازمان ملل به آنها اشاره کرده است. گوترش اظهار داشته که با حضور روسای جمهور، پادشاهان و نخستوزیران در مجمع عمومی امسال، « ما فرصت خواهیم داشت تا دیپلماسی برای صلح را پیش ببریم؛ موعد آرام کردن تنشها فرا رسیده است». برآورده شدن آنچه که گوترش انتظارش را میکشد، هنوز دور از ذهن است و بسیاری از دیپلماتها در این باره خوشبین نیستند.
ژانگ جون، سفیر چین در سازمان ملل میگوید: «این برهه برای آمریکا چالشبرانگیز است»؛ در حال حاضر، کشور چین درگیر مناقشهای ادامهدار با آمریکا بر سر وضع تعرفههای کالا در دو کشور است. این نماینده چین میگوید: «ما با یکجانبهگرایی، پروتکشنیسم، و چالشهای جهانی دیگر نظیر تغییرات اقلیمی، تروریسم و امنیت سایبری مواجهیم». ژانگ جون مساله مهمتر را «نبود اعتماد» تلقی کرده است. او میگوید: «چین قاطعانه از چندجانبهگرایی دفاع و از سازمان ملل نیز حمایت میکند ». چین دومین اقتصاد بزرگ جهان و از اعضای شورای امنیت سازمان ملل به شمار میرود. اختلافات میان پنج عضو این شورا - شامل آمریکا، روسیه، چین، انگلیس و فرانسه- باعث ناکار ماندن اقدامات در مناقشه هشتساله سوریه و دیگر بحرانهای جهانی شده است. دولت ترامپ در موضوع گرمایش زمین، هنوز با بسیاری از کشورها سر نزاع دارد. در گردهمایی امسال، پیش از برگزاری نشست آب و هوا با حضور رهبران جهان، سازمان ملل برای روز دوشنبه یک “نشست اقلیم جوانان “ نیز ترتیب داده است. در آغاز مراسم، گوترش درخصوص «وضعیت جهان» سخنرانی خواهد کرد و بلافاصله پس از او، سخنرانی ترامپ و دیگر رهبران کشورها از جمله برزیل، مصر و ترکیه صورت خواهد گرفت. روحانی صبح چهارشنبه به ایراد سخنرانی خواهد پرداخت. چهار نشست دیگر نیز در سازمان ملل مقرر به برگزاری است؛ موضوع این نشستها، پوشش همگانی سلامت، بررسی پیشبرد 17 هدف سازمان ملل در مبارزه با فقر و محافظت از محیط زیست، طرق جدید حمایت مالی از توسعه اقتصادی و وضعیت توسعه کشورهای جزیرهای درخصوص آنچه که این سازمان، فوریت اقلیمی میخواند، خواهد بود. گوترش همواره بر وجود ارتباط میان فقر، منازعات و تغییرات اقلیمی تاکید ورزیده است. طبق گفته امینه محمد، معاون دبیرکل سازمان ملل، آمار و ارقام نشان از «حجم عظیم کارهایی دارد که باید درخصوص فقر و دیگر امور» انجام گیرد. این مقام، پیامِ ساده سازمان ملل را اینگونه بیان میدارد: «وقت آن رسیده که اقدام در سطح کشورها افزایش یابد.»