تحلیل

ایران بزرگ تر از آن است که به حاشیه رود

مارک چمپیون | زینب فلاح|

 بی ان ان بلومبرگ|

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، اوایل سال جاری میلادی هشدار داد که اگر اتفاقی در منطقه رخ دهد، برای ایران عواقب بدی خواهد داشت. اتفاق بزرگ در منطقه رخ داد و به زیرساخت های نفتی سعودی حمله شد، اما بیشتر به نظر می رسد آنهایی که در ایالات متحده هستند از عواقب آن رنج می کشند و نه ایران.

 به گزارش دیپلماسی ایرانی، یک سری از مقامات ارشد در دولت ترامپ ایران را در این حمله مقصر دانسته اند، اما هنوز معلوم نیست که آمریکا چطور می خواهد اقدامات کشوری را که همین حالا هم تحت فشار تحریم های شدیداللحن اقتصادی است، تلافی کند. حتی اگر رای دهندگان آمریکایی آماده پذیرش درگیری در جنگی جدید در خاورمیانه بودند، باز هم ایران بزرگ تر از آن بود که ایالات متحده بخواهد به آن حمله کند. به علاوه، ایران پیش تر توانایی خود را برای حمله متقابل در صورت تصمیم گیری ایالات متحده به مواجهه نظامی نشان داده است.

تحریم های ایالات متحده به اقتصاد ایران آسیب رسانده است. بالعکس، نظام ایران به تحریم های ایالات متحده از طریق تقویت موقعیت 40 سال ایستادگی در برابر انزوای بین المللی سخن گفته است.

علی واعظ، مدیر پروژه ایران در گروه بحران بین المللی واقع در بروکسل، گفت: «ما در یک چرخه باطل گرفتار شده ایم. ایالات متحده باید به این درک برسد که ایران بخشی از منطقه است و  نمی تواند آن را حذف کند.»

فیلم محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، که در سال 2017 گفته بود «ما منتظر نخواهیم ماند تا جنگ به عربستان بیاید، جنگ را به ایران خواهیم برد» در روزهای اخیر به طور گسترده در رسانه های اجتماعی دست به دست می شود و مورد تمسخر قرار می گیرد.

مایکل نایتز از اعضای ارشد موسسه

سیاست گذاری خاور نزدیک در واشنگتن در این باره می گوید لاف زنی دولت ترامپ کاملا اثبات شده و به نظر می رسد که ایران توانایی پیشبرد منافع خود در منطقه را دارد: «ما از حدود 12 ماه مه شاهد یک سری اتفاقات متوالی هستیم که در آنها ایران خطوط قرمز را یکی پس از دیگری زیر پا گذاشته است. از دیدگاه نظامی، همه این اقدامات با دقت و مهارتی قابل توجه انجام شدند به طوری که تا کنون حتی یک قطره نفت هم در خلیج فارس نشت نکرده است. این موفقیت تاکتیکی حیثیت و شهرت ایران را در منطقه بالاتر برده است.» این رویکرد با نگاه به جلو بخشی از برنامه های بلند مدت ایران به شمار می رود که از خروج تدریجی ایالات متحده از منطقه سود می برد و این در حالی است که انتظار می رود فارغ از رئیس جمهوری که پس از انتخابات سال 2020 وارد کاخ سفید می شود، روند خارج کردن نیروها از خاورمیانه همچنان ادامه داشته باشد.

پییِر نوئل، از اعضای ارشد امنیت انرژی و اقتصاد در موسسه بین المللی مطالعات امنیتی در لندن، معتقد است که این حمله می تواند تاثیری بلند مدت و ماندگار در توازن قدرت در منطقه داشته باشد چرا که شدت تغییرات در روابط،روابط ایالات متحده و عربستان سعودی را آشکار کرده است: «سعودی ها در طی 30 دقیقه در جنگی شکست خوردند که از 50 سال پیش داشتند خود را برای آن آماده می کردند. آنها 50 درصد از تولید ملی نفت خود را از دست دادند و به ایران باختند و ایالات متحده هم به طور ملموس از آنها حمایت نکرد.» این اتفاق نشان داد که تضمین تامین امنیت سعودی ها و میدان های نفتی منطقه از سوی ایالات متحده که عربستان و دیگر کشورهای منطقه روی آن حساب می کردند، توخالی و پوچ بوده اند.

چرا گوترش از ایران تشکر کرد

کمیته قانون اساسی گامی دیگر در تلاش برای یافتن راه حلی سیاسی و پایان جنگ هشت ساله در سوریه است. به گزارش اسپوتنیک، دبیرکل سازمان ملل متحد کمیته قانون اساسی را گامی دیگر در تلاش برای یافتن راه حلی سیاسی و پایان جنگ هشت ساله در سوریه دانست. گوترش از نقش ایران، ترکیه و سوریه در حل بحران سوریه قدردانی نمود و بر ادامه تلاش‌ها در این زمینه تأکید کرد. وی در ادامه افزود: کمیته قانون اساسی از سوی سازمان ملل در ژنو تسهیل خواهد شد». تشکیل کمیته تدوین قانون اساسی جدید سوریه یکی از اقدامات مهم نشست آستانه است. روند صلح آستانه، در ژانویه 2017 به منظور پایان دادن به جنگ سوریه با مشارکت روسیه، ایران و ترکیه شکل گرفت که پس از آن در بخش‌های زیادی از سوریه آتش‌بس اعلام شد. نخستین دور از این مذاکرات 22 نوامبر سال 2017 در شهر سوچی روسیه برگزار شد. جنگ سوریه با یک سری تظاهرات گسترده و در نهایت درگیری‌های نظامی در کشور سوریه آغاز شد که از 26 ژانویه 2011 شروع شده‌است که تأثیرگرفته از تحولات سیاسی منطقه خاورمیانه موسوم به بهار عربی است.  داعش (سازمان تروریستی ممنوعه در روسیه)که زمانی بر بخش‌های شرقی سوریه حکومت می‌کرد و حدود نیمی از خاک این کشور را در کنترل داشت هم با دولت‌های سوریه و عراق و هم با اپوزیسیون سوریه درگیر جنگ بود که در حال حاضر با از دست دادن قسمت اعظم قلمرو خود به نواحی کوچکی در بیابان‌های شرق سوریه محدود شده‌است.