مقایسه وام خرید مسکن در ایران با برخی کشورها
درحالی که در برخی از کشورها، دولت تا 95 درصد از هزینه خرید مسکن را از طریق تسهیلات پوشش می‌دهد اما در ایران طی سال جاری این رقم بین 18 تا 16 درصد متغیر بوده است. براساس تازه‌ترین آمار بانک مرکزی که مربوط به تحولات بازار مسکن در مرداد ماه است و قیمت هر مترمربع واحد مسکونی 13 میلیون و 30 هزار تومان بوده است، بالاترین سقف وام پرداختی به متقاضیان خرید مسکن که مربوط به صندوق پس انداز مسکن یکم است (160 میلیون تومان) فقط 16 درصد از هزینه خرید یک واحد مسکونی متوسط متراژ (75 متری) را تأمین می‌کند. البته سهم تسهیلات خرید مسکن از قیمت یک واحد مسکونی متوسط متراژ طی سال‌های گذشته متغیر بوده است. به عنوان نمونه در مرداد ماه سال گذشته که قیمت هرمترمربع واحد مسکونی 7 میلیون و 400 هزار تومان بوده است، وام خرید 160 میلیون تومانی، 28 درصد از هزینه خرید یک واحد مسکونی 75 متری را پوشش می‌داد که در سال جاری به کمتر از 20 درصد رسیده است.
در این میان و با توجه به تفاوت معنادار در سهم وام‌ها در پوشش هزینه خرید مسکن بین ایران و سایر کشورها، روزنامه تعادل به بررسی وضعیت پرداخت وام خرید مسکن در سایر کشورها می‌پردازد و شرایط تسهیلات دهی این کشورها را با کشورمان مقایسه می‌کند.
بررسی وام خرید در 10 کشور
تحقیقات انجام شده از ۱۰ کشور جهان درباره وام دهی خرید مسکن حکایت از آن دارد که ۴عنصر وام خرید مسکن شامل «نرخ سود، سقف تسهیلات، مبلغ قسط و دوره بازپرداخت» به جای آنکه با شیوه‌های دستوری یا سلیقه‌ای تعیین شوند، از الگوی «اعتبارسنجی متقاضیان» تبعیت می‌کند و برهمین اساس بانک‌ها متناسب با اعتبار مشتری، تسهیلاتی با شرایط متنوع و نرخ‌های سود مختلف ارایه می‌کنند، این موضوع برای 5 کشور زیر که در زمره 10 کشور مورد بررسی قرار دارند هم صادق است.
مالزی: بانک‌ها در مالزی حداکثر 80 تا 90درصد قیمت کل ملک را به متقاضیان خرید مسکن تسهیلات می‌دهند و برهمین اساس برای خرید یک خانه به مبلغ 500 هزار رینگیت، خریدار می‌تواند مبلغ 400 هزار تا 450 هزار رینگیت وام بانکی دریافت کند و بقیه مبلغ را نقد بپردازد. ناگفته نماند که بانک‌های مالزی دو نوع تسهیلات به خریداران مسکن پرداخت می‌کنند که شامل تسهیلات زماندار و تسهیلات مسکن انعطاف‌پذیر است. در وام زماندار، متقاضی خرید مسکن باید ماهیانه برای مدت زمانی مشخص (به عنوان مثال 30 سال) مبلغی را بابت اقساط بازپرداخت وام، پرداخت کند. این نوع پرداخت به وام‌گیرنده این امکان را می‌دهد که کنترل بهتری بر نقدینگی خود داشته باشد.
اما در تسهیلات مسکن انعطاف‌پذیر، هر چه وام‌گیرنده پول بیشتری در حساب جاری خود پس‌انداز کند، می‌تواند نرخ بهره وام مسکن خود را کاهش دهد (نرخ بهره وام مسکن در مالزی معمولا درصدی کمتر از نرخ بهره پایه است)
کره جنوبی: دولت کره‌جنوبی چندی پیش سقف پرداخت تسهیلات خرید مسکن را از 50درصد هزینه خرید مسکن به 70 درصد افزایش داد ضمن اینکه تسهیلات‌گیرندگان مجاز هستند تا 60 درصد درآمد خود را بابت قسط وام بپردازند که این رقم در سال‌های گذشته برای شهر سئول که سخت‌ترین شرایط اعطای وام در کره‌جنوبی را دارد، 50 درصد بود.
هند: در هندوستان بسته به میزان درآمد، وام خرید مسکن 75 تا 80 درصد قیمت واحد مسکونی را پوشش می‌دهد و دراین کشور وام‌های مسکن مختلفی وجود دارد. یکی از این وام‌ها، وام مسکن تک نرخی است که فقط به نرخ سود مبلغ وام گرفته شده بستگی دارد و ربطی به تسهیلات اصلی ندارد، وام دیگر تسهیلات خرید پله‌ای است که در آن اقساط بازپرداخت در ابتدا کم است و به تدریج طی زمان افزایش می‌یابد و ....
در هندوستان مجموع عواملی مانند درآمد مشتری، شرایط مطلوب او و شاخص‌های مالی دیگر میزان وام مسکن متقاضی خرید مسکن را مشخص می‌کنند و نرخ سود وام مسکن هم با توجه به ماهیت وام متفاوت است و هیچ نرخ استانداردی وجود ندارد.
سوئد: برای خرید خانه در کشور سوئد، دولت تا 85 درصد از هزینه خرید را تسهیلات می‌دهد البته برای گرفتن این وام، خریدار باید شغل ثابت داشته باشد تا بتواند 15 درصد مبلغ باقیمانده بهای مسکن را پیش پرداخت کند البته اگر کسی شغل ثابت نداشته باشد می‌تواند از طریق ضمانت افرادی که شغل ثابت دارند تسهیلات مسکن را دریافت کند.
ترکیه: در این کشور تسهیلات خرید مسکن، حداکثر 50 درصد بهای ملک را پوشش می‌دهد و مدت بازپرداخت تسهیلات هم 10سال با بهره 8 تا 10 درصد است. این تسهیلات اغلب توسط تعدادی از بانک‌ها و از طریق وثیقه ملک خریداری شده پرداخت می‌شود. براساس قوانین ترکیه مجموع کل سود و بدهی‌های متقاضی خرید مسکن نباید بیش از 35 درصد درآمد خالص فرد باشد ضمن اینکه خریدار برای دریافت وام مسکن در ترکیه باید منبع درآمد ثابت داشت.
