مردم، قدرت و منافع (89)

نوشته: جوزف استیگلیتز|
ترجمه: منصور بیطرف|
فصل ششم
چالشهای فناوری نو
قدرت بازار و پتانسیل استفاده سوءاز یک پلتفرم مانند فیسبوک میتواند برای زیست بهتر اجتماعی به راحتی بزرگ شود. زمانی که استاندارد اویل بسیار بزرگ و پرقدرت شد، ما آن را شکاندیم. اما در آن مورد هیچ اقتصادی به مقیاس فعلی نبود و به همین خاطر هزینههای اقتصادی آن کار خیلی محدود بود. از طرف دیگر فیسبوک را ما میتوانیم به مثابه یک انحصار طبیعی در نظر بگیریم. شاید به این خاطر هم شکستن آن سخت باشد و هم تنظیم مقررات آن. علاوه بر این، شکستن آن حتی میتواند تنظیم مقررات آن را سختتر کند. شاید هم با اعلام فیس بوک به عنوان یک ابزار عمومی هیچ آلترناتیو دیگری برای آن وجود نداشته باشد . انتقادهایی ازا ین دست نسبت به تاثیرات ابداع، نگرانیهایی را به وجود میآورد. در حالی که معتقدم ما میتوانیم بهطور همزمان مقرراتهای قوی و انگیزههای خوب برای ابداع داشته باشیم اما در عین حال باید بپرسیم تا چه اندازه باید نسبت به پیامدهای انحرافی احتمالی این مقررات و دیگر اقداماتی که روی ابداع صورت میگیرد نگران باشیم. همانطور که پیش از این خاطرنشان کردم ارزش کلی اجتماعی این ابداعات میتواند خیلی کمتر از آنچه کارآفرینان سیلیکون ولی از ما انتظار دارند، باشد. نظارت عمومی سفت و سخت (یا حتی بر مالکیت) میتواند ما را قادر سازد تا ابداع را در یک مسیر سازندهتر هدایت کنیم. یک مسیر بهتر را تصور کنید که مشتریان را با تبلیغات مورد هدف قرار دادهاند یا آنکه مشتریان اضافی را که برای شرکتها مهم است جذب کند – این میتواند یک منبع مهم برای سود باشد. اما این یک نمونه دیگری از چیزی است که با بازگشتهای (سود) اجتماعی و خصوصی همراستا نیستند. بازگشت اجتماعی (سود) به قیمتگذاری تبعیض آمیز و دیگر شکلهای استثماری از مشتری در حقیقت منفی است . در ایالات متحده و جاهای دیگری که سنت دموکراسی قوی دارند، معتقد به سیستم قضایی قوی و نظارت کنگره بر کنشهایی که باید بر رام کردن رسانههای اجتماعی باشد هستم – تا علیه از دست دادن حریم خصوصی، دستکاری سیاسی و استثمار بازار ضمانت کنند. همچنین یک نفر باید نگران از دست رفتن دموکراسی باشد علاوه بر این ما میتوانیم یک رژیم تنظیم مقررات را آنقدر بسط بدهیم تا ابداعات را در جایی که مهم میشوند مهار سازند. اینها برای دموکراسی و جامعه ما در سالهای پیش رو از موضوعات «هستی گونه» هستند.
