دلایل خروج امریکا از پایگاه العدید قطر
تخلیه نیروهای امریکا از پایگاه «العدید» قطر سبب شد تا برخی رسانههای منطقه به واکاوی دلایل این موضوع در مقطع زمانی حاضر بپردازند و بار دیگر موضوع بازدارندگی ایران در برابر هرگونه ماجراجویی را مورد توجه قرار دهند. به گزارش ایرنا، ارتش امریکا پس از ۱۳ سال، ششم مهرماه بهطور ناگهانی صدها تن از پرسنل خود را از پایگاه العدید قطر تخلیه و مسوولیت کنترل نیروهایهوایی در منطقه را به تیمهایی در پایگاه نیرویهوایی امریکا در کارولینا منتقل کرد. ارتش امریکا در حالی ستاد فرماندهی نیروی هوایی خود را بهطور ناگهانی از قطر خارج کرد که هماکنون بیش از ۳۰۰ جنگنده این ستاد در مناطقی مانند سوریه، افغانستان، خلیج فارس حضور دارند. پس از تخلیه ساختمان پایگاه العدید قطر، ستاد فرماندهی نیروی هوایی امریکا هماکنون ناوگان هوایی خود در خاورمیانه و شمال آفریقا را از
۷ هزار مایل دورتر در کارولینا هدایت میکند. روزنامه «الشرق الاوسط» عربستان در گزارشی به قلم
«ایلی یوسف» نوشت در شرایطی که تنش میان امریکا و ایران به اوج خود رسیده است فرمانده نیروهای مرکزی امریکا تمرینهای بینظیری را انجام دادهاند که طی آن مرکز فرماندهی لجستیکی از پایگاه العدید قطر به ایالت کارولینا منتقل شده است. با وجود اینکه این انتقال موقتی است، اما این رویداد یک تحول تاکتیکی بزرگ به شمار میرود. به نوشته روزنامه الشرق الاوسط، بسیاری از مسوولان نیروهای هوایی امریکا گفتهاند حوادثی که در منطقه خلیج فارس رخ داد در تصمیم امریکا برای تخلیه پایگاه العدیده تاثیرگذار بود. ایران در ماه ژوئن گذشته موفق شد پهپاد تجسس امریکا را ساقط سازد. همچنین ماه گذشته تاسیسات نفتی وابسته به شرکت آرامکو هدف قرار گرفت و مقامهای عربستان، امریکا، المان، فرانسه و انگلیس ایران را مسوول این حمله معرفی کردهاند. به نوشته الشرق الاوسط، پنتاگون نگران این است که در صورت وقوع هرگونه درگیری با ایران مرکز عملیات هوایی و فضایی مشترک امریکا در پایگاه العدید هدف قرار گیرد و تضمینی وجود ندارد که از این پایگاه به خوبی دفاع شود. کارشناسان پنتاگون ادعا میکنند با انتقال پایگاه و کارشناسان و نظامیان به مکان دیگری امریکا سریعتر میتواند خود را آثار هرگونه حمله نظامی پیشبینی نشده به پایگاههای خود نجات دهد. در نتیجه این رویکرد اکنون پایگاه العدید قطر دیگر ارزش چندانی ندارد. به نوشته روزنامه «العین» امارات، «داگلاس باری» کارشناس متخصص هوا فضا در اندیشکده بینالمللی مطالعات راهبردی لندن گفت نیاز به قوه تخیل بالایی نیست که ببینیم و فکر کنیم هنگامی که زمان درگیری تمام عیار فرا رسد، این مرکز یکی از اولویتهای دشمنان ما برای حمله خواهد بود. به نوشته روزنامه «الوطن» سوریه، ترامپ ایران را تهدید به جنگ میکند و جنگ سالارانی در کاخ سفید و رژیم اسراییل و عربستان او را به جنگ تحریک میکنند، اما او از جنگ و تاثیر آن بر آینده سیاسی خود میترسد. در این زمینه «جان میر شیمر» تحلیلگر مسائل سیاسی درباره سیاست فشار حداکثری ترامپ علیه ایران گفت تاکنون هیچ شاخصی مبنی بر تسلیم ایران در برابر خواستههای امریکا وجود ندارد. ایران ثابت کرده است که در برابر ماجراجوییها امریکا دست بسته نخواهد ماند. سیاست ترامپ امریکا را منزوی کرده و اکنون هیچ پنجرهای به روی دیپلماسی باز نیست. رهبران ایران هیچ اعتمادی به ترامپ ندارند و میدانند که اگر با او وارد مذاکره شوند و توافقی هم امضا کنند او احتمال دارد از آن عقبنشینی کند. به نوشته شبکه «الحره» امریکا، ایران دارای بزرگترین قدرت موشکی خاورمیانه است و این کشور میتواند اهدافی را در ۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتری هدف قرار دهد. این کشور هنوز هم به ساخت موشک ادامه میدهد و برای بهبود برد، سرعت و افزایش سطح تخریب آن تلاش میکند. ایران میتواند از موشکهای خود برای هدف قرار داد زیرساختهای عربستان و دیگر کشورهای منطقه استفاده کند. روزنامه «العرب» چاپ لندن در گزارشی با عنوان «نیروی هوایی امریکا پایگاه العدید قطر را در طاقچه قرار دادند» نوشت: قطر با وجود هزینه بسیار برای پایگاه العدید دیگر برای امنیت امریکا ضروری نیست. قطریهای که میلیاردها دلار برای تمرکز پایگاه نظامی پیشرفته امریکا در کشور خود هزینه کرده بودهاند تا این کشور برای امنیت امریکا و اجرای طرحهای راهبردی آن ضروری باشد ناگهان برایشان مشخص شد که پایگاه العدید دارای ارزش نیست و میتواند از یک دستاورد به یک بار سنگین برای آنها تبدیل شود. اقدام شتاب زده مرکز فرماندهی عملیات هوا فضای امریکا در تخلیه پایگاه العدید بسیاری از واقعیتهای دردناک را برای رهبران قطر آشکار کرد و نگرانی آنها را به دنبال داشت. به نوشته روزنامه «صدی البلد»، «طارق البردیسی» کارشناس مسائل بینالملل تخلیه پایگاه العدید را به منزله پایان حمایت امریکا از قطر به شمار آورد. او گفت تخلیه پایگاه العدید به معنی چشمپوشی امریکا از پایگاههای خود در منطقه نیست. منافع امریکا در مناطق راهبردی کشورهای عربی در دفاع از رژیم اسراییل و تامین منابع نفت ثابت است. همچنین امریکا در مقابل دریافت هزینه از کشورهای عربی دفاع میکند.
البردیسی پیش بینی کرد که امریکا پایگاههای بیشتری را در منطقه خاورمیانه تاسیس کند و این پایگاهها در نتیجه تامین هزینه آن از سوی اموال نفت کشورهای عربی از فناوریهای مدرن برخوردار باشد. به نوشته تارنمای مرکز مطالعات و پژوهشهای راهبردی «المستقبل» امارات، تغییر محیط راهبردی منطقه خاورمیانه همچنین تغییر رویکرد کلی امریکا برای کاهش حضور نظامی در منطقه، معادلات سنتی را که در آن پایگاه نظامی العدید دارای اهمیت راهبردی بالایی برای منافع امریکا بود، تغییر داده است. از این رو، احتمال دارد که در آینده شاهد کاهش اهمیت راهبردی این پایگاه برای منافع امریکا باشیم.