8 معیار شناسایی 3 دهک ثروتمند
سخنگوی ستاد حذف یارانه از پایان فرایند شناسایی ۳ دهک بالای درآمدی با کمک اطلاعاتی ۷ دستگاه و بر اساس ۸ معیار خبر داد و گفت: با اعلام سخنگوی دولت فرایند حذف انجام خواهد شد. حسین میرزایی در گفت‌وگو با تسنیم، در تشریح فلسفه شکل‌گیری ستاد تبصره 14 قانون بودجه یا ستاد حذف یارانه گفت: در تعریف قانون هدفمندی یارانه‌ها؛ یارانه برای جبران قدرت خرید خانوارهای آسیب‌پذیر تعریف شده بود، در آن برهه چون ابزار شناسایی، دهک‌بندی و خوشه‌بندی وجود نداشت تصمیم به پرداخت همگانی گرفته شد؛ اما تنها افرادی باید مشمول دریافت یارانه باشند که این یارانه در زندگی آنها تغییر ایجاد کند. عملاً پرداخت یارانه نقدی برای ترمیم قدرت خرید به فردی که توان مالی بالایی دارد و همین الآن از یارانه‌های مختلفی در حوزه سوخت، حمل‌ونقل و تولید و غیره استفاده می‌کند، بی‌معنی است.
سخنگوی ستاد حذف یارانه افزود: اما به هر دلیلی این فرایند در سنوات اخیر متوقف شده بود، بر اساس تحلیل‌های ما در ستاد تبصره 14 از سال 92 تاکنون نبود داده‌های مناسب و عدم شناسایی دهک‌های پردرآمد کنار حساسیت‌های اجتماعی مانع از ادامه فرآیند حذف یارانه نقدی دهک‌های پردرآمد شده بود.
به‌گفته میرزایی، در حال حاضر پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان در وزارت رفاه ایجاد شده و این داده‌ها بعد از تقاطع‌گیری در آزمون وسع قابل پیاده‌سازی است. از طرف دیگر با توجه به مصوبه مجلس در تبصره 14 قانون بودجه، دولت اصرار دارد این قانون را اجرایی کند، بر این اساس پیش‌بینی می‌شود در سال جاری فرایند حذف سه دهک پردرآمد انجام شود. وی درباره دستگاه‌هایی که این اطلاعات را در اختیار ستاد قرار داده‌اند، گفت: ابتدا به‌دنبال ایجاد شناسنامه اجتماعی- اقتصادی افراد بودیم، در این شناسنامه وضعیت رفاهی افراد مبتنی بر دارایی، درآمد و هزینه مشخص می‌شد، بر این اساس شاخصه‌هایی مثل تملک مسکن، خودرو، وضعیت تجاری فرد، بیمه تأمین اجتماعی، اطلاعات دریافت حقوق، صنفی که فرد در آن مشغول به کار است و محل زندگی در دستور کار قرار گرفته است. این اطلاعات از سازمان‌هایی مثل وزارت کار، سازمان اداری استخدامی، بانک اطلاعات خودروی ناجا، اطلاعات سفرهای خارجی نیروی انتظامی، وزارت بهداشت، سازمان ثبت املاک و اسناد، اطلاعات اصناف از وزارت صمت و در نهایت اطلاعات تراکنش‌ها و حساب‌های بانکی از بانک مرکزی دریافت شده است. میرزایی گفت: برای دریافت تسهیلات از نظام بانکی از مجموعه اقدامات بانکی انجام‌شده مثل پرداخت بدهی یک رتبه اعتباری تشکیل می‌شود، مانند همین مثال در فرآیند حذف یارانه نقدی نیز برای هر کدام از بانک‌های اطلاعاتی یک ضریب در آزمون وسع لحاظ شد، به عنوان مثال 16 هزار خانوار حذف‌شده مالک بیش از 500 میلیون تومان خودرو بودند که مشخصاً یارانه این افراد قطع شده است.
این مقام مسوول گفت: هر فردی برای اعتراض به دفاتر مشخص‌شده مراجعه کرد بر اساس معدل گردش حساب تراکنش‌های بانکی، سود بانکی، میزان واریز و مانده حساب به عنوان معیارهای بررسی در نظر گرفته می‌شود نکته قابل توجه اینکه در این بین تنها تراکنش‌های خرید معیار حذف یارانه نقدی افراد بوده است.
سخنگوی ستاد حذف یارانه گفت: در 4 ماه ابتدایی سال 98 مبلغ هزینه‌کرد خانوارها به عنوان معیار مهم حذف یارانه نقدی در نظر گرفته شده است بر این اساس اگر متوسط هزینه‌کرد خانوار یک‌نفره 4 میلیون تومان باشد، خانوار دونفره پنج میلیون تومان، خانواده سه‌نفره شش و نیم میلیون تومان، خانوار 4نفره 7.5 میلیون تومان، خانواده 5نفره 8.5 میلیون تومان و خانواده شش‌نفره به بالا به‌ازای هر نفر اضافی 500 هزار تومان افزایش لحاظ خواهد شد (6 نفر 9 میلیون تومان) خانوار در فهرست حذف یارانه نقدی قرار خواهد گرفت اما اگر میزان هزینه‌کرد از این ارقام پایین‌تر باشد یارانه آنها مجدداً برقرار خواهد شد.
میرزایی اعلام کرد: در حال حاضر فرایند شناسایی سه دهک بالای درآمدی که در فهرست حذف یارانه نقدی قرار گرفته‌اند به اتمام رسیده است. اما ما قصد داریم فرآیند حذف یارانه نقدی مرحله به مرحله انجام شود یا حداقل خطا و حداکثر دقت در فرایند حذف پردرآمدها لحاظ شود تا فرایند رسیدگی به اعتراضات نیز با سرعت مناسب صورت گیرد.
وی در پاسخ به این سوال که در چه‌زمانی فرایند حذف یارانه نقدی سه دهک بالای درآمدی تکمیل خواهد شد، گفت: با توجه به اینکه فرآیند حذف یارانه نقدی یک تصمیم ملی است و تعداد قابل توجهی از افراد در این فرآیند از صف دریافت یارانه نقدی خارج خواهند شد، بعد از اعلام سخنگوی دولت سه دهک یارانه‌بگیر حذف می‌شوند اما همانطور که اشاره شد فرآیند شناسایی این سه دهک تکمیل شده و این اطلاعات در اختیار تبصره 14 قانون بودجه قرار دارد.
