جایگزین درآمدهای نفتی
گروه بنگاه‌ها|
اقتصاد ایران در شرایطی خود را برای ورود به دور تازه‌ای از حیاتش آماده می‌کند که وسیع‌تر شدن دامنه تحریم‌های اقتصادی، ایران را در برابر یکی از مهم‌ترین تصمیمات تاریخی خود قرار داده است؛ اینکه وابستگی ریشه‌دار اقتصاد از درآمدهای نفتی جای خود را به نوع دیگری از تفکر اجرایی در بخش اقتصادی بدهد. در شرایطی که فعالان اقتصادی و تحلیلگران درآمدهای مالیاتی و افزایش صادرات غیر نفتی را مهم‌ترین منبع جایگزین برای درآمدهای نفتی عنوان می‌کنند؛ پرسش کلیدی آن است که اقتصاد ایران از چه طریقی می‌تواند هم دامنه دریافت‌های مالیاتی خود را افزایش دهد و هم تولید و صادرات سامان یافته‌تری داشته باشد؟ کارشناسان بهبود فضای کسب و کار و بهبود شاخص‌های کارآفرینی را مهم‌ترین راهکاری می‌دانند که اقتصاد ایران از طریق آن هم می‌تواند درآمدهای مالیاتی افزونتری به دست بیاورد و هم در زمینه رشد تولید و متعاقب آن صادرات و اشتغالزایی هم قدم‌های بلندی بردارد. با این مقدمات اگر رشد کارآفرینی را مهم‌ترین پروژه پیش روی مسوولان اقتصادی و تشکل‌های بخش خصوصی ارزیابی کنیم سخنی به گزافه نگفته‌ایم. با توجه به اهمیت موضوع سراغ کارشناس اقتصادی در استان‌ها رفتیم تا چالش‌های پیش روی کارآفرینی را از منظری تخصصی مورد بررسی قرار دهیم.
اجرایی نشدن ۷۰ درصد مصوبات قانون بهبود فضای کسب‌وکار
دبیر کانون کارآفرینی استان اصفهان یکی از چهره‌هایی است که معتقد است با اجرای همین قوانین موجود در کارآفرینی هم می‌توان به رشد کارآفرینی در کشور امیدوار بود. رضا چینی در همین زمینه می‌گوید: هنوز ۷۰ درصد مصوبات مربوط به قانون بهبود فضای کسب‌وکار در کشور اجرا نشده است.
رضا چینی با بیان اینکه با وجود تحریم‌ها تعدادی از واحدهای صنعتی کشور با مدیریت مناسب گام‌های مثبتی در توسعه صادرات خود برداشته‌اند، اظهار کرد: بااین‌وجود همچنان در مسائل بانکی و جابه‌جایی پول دچار مشکل هستیم. وی با انتقاد از وجود برخی قوانین دست و پاگیر که مشکلات صنعت را دوچندان کرده است، افزود: باوجود مصوباتی که برای بهبود فضای کسب‌وکار وجود دارد، این قانون هنوز عملیاتی نشده و این شرایط صنعت و تولید را سخت‌تر کرده است.
معاون کانون انجمن‌های صنفی کارفرمایی استان اصفهان با اشاره به قوانین خوب مجلس برای رونق تولید، گفت: نقش دولت در اجرای قوانین کلیدی است، اما هنوز ۷۰ درصد مصوبات مربوط به قانون بهبود فضای کسب‌وکار در کشور اجرا نشده است.
وی با بیان اینکه باوجود تلاش دولت هنوز در ساختارها دچار مشکل هستیم، گفت: باید ارتباط دولت با NGOها بیشتر شود در حالی که هنوز به آنها بها داده نمی‌شود. چینی همچنین با انتقاد بر اینکه در اصفهان قوانین ۱۲۰ درصدی اجرا می‌شود، افزود: متأسفانه بخش‌های مالیاتی به برخی واحدهای ما فشار می‌آورد و در بحث صادرات هنوز قوانین و شرایط دست و پاگیر است و تنها افراد بطور پراکنده توان صادرات اجناس خود را دارند و این امکان برای واحدهای مطرح وجود ندارد و این موجب شده به‌مرور برندهای صادراتی خود را در دنیا از دست دهیم. وی با تأکید بر اینکه تمام ارگان‌ها، دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی به دنبال رونق تولید و افزایش صادرات هستند، اما تحریم‌ها شرایط را سخت کرده است، افزود: بطورقطع تلاشی که منجر به بهبود فضای اقتصادی، رفع تحریم‌ها و ارتباطات جهانی و به دنبال آن ارزش‌افزوده بیشتر در داخل کشور شود، حال صنعت را بهتر خواهد کرد.
دبیر کانون کارآفرینی استان اصفهان با بیان اینکه بخش صنعت بطور مرتب، مشکلات را به مجلسی‌ها اطلاع می‌دهد، اظهار کرد: با توجه به اینکه امسال نمایندگان در انتخابات مجلس به دنبال رأی‌گیری مناطق خود هستند، احتمال دارد با طرح مسائل غیرمنطقی و غیراصولی از فضای اصلی کار خود دور شوند.
وی همچنین با اعتقاد بر اینکه برخی نمایندگان مجلس اطلاعی از دغدغه‌های بخش خصوصی و صنعت ندارند، اظهار کرد: البته برخی نمایندگان به‌صورت تخصصی و دلسوزانه پیگیر مسائل حوزه تولید هستند، اما بعضاً دیده می‌شود که آنها در تصمیم‌گیری‌ها به‌صورت صفر تا صد عمل نمی‌کنند. چینی تأکید کرد: متأسفانه بده بستان‌ها کاری‌های نمایندگان مجلس، فضای تولید و اقتصاد را از حالت کارشناسی خارج کرده و بعضاً بر مشکلات کشور دامن زده است.
در مسیر رشد مدام
در شرایطی که چینی عدم اجرای قوانین کارآفرینی را باعث دوری کارآفرینان در فضای کسب و کار می‌داند، یک کارآفرین زن و فعال صنعتی در خراسان رضوی معتقد است: اگر حوزه کارآفرینی را با اصطلاح نوآوری در کنار یکدیگر بگذاریم، هر فردی که تغییری در یک بخش یا مجموعه ایجاد کند، کارآفرین محسوب می‌شود. نسرین یوسفی اظهارداشت: در کارآفرینی نمی‌توان نگاه جنسیتی داشت لذا خلاقیت و نوآوری و تغییر را هم زنان و هم مردان در حوزه‌های مختلف می‌توانند داشته باشند. وی بیان کرد: اگر ابعاد فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به حوزه کارآفرینی بدهیم، محدودیت‌ها و موانعی در برخی حوزه‌ها از جمله حوزه اقتصادی برای کارآفرینی زنان وجود دارد که یکی از بخش‌ها می‌تواند قوانین مخل کسب و کار زنان باشد.
این بانو که رییس یک شرکت طراحی و مهندسی در حوزه برق است در ادامه اظهارداشت: اگر از بعد اقتصادی به مساله کارآفرینی زنان نگاه کنیم، زنان در گذشته کمتر به حوزه اقتصادی فکر کرده‌اند و بیشتر در نقش مادر یا مشاغل فرهنگی و نرم حضور یافته‌اند تا اینکه یک زن مواد و تولیدکننده باشند، لذا این تفکر باعث شده که مسیری برای مشاغل اقتصادی و سخت در حوزه زنان به وجود نیاید.
این کارآفرین زن اظهار داشت: دولت‌ها همواره نقش تسهیل‌گری و تلاش بر ایجاد حقوق برابر داشته‌اند اما موانع اجتماعی و فرهنگی و برخی طرح‌های کلان و قوانین باعث شده است که زنان کارآفرین و مولد کمتر به موفقیت دست یابند. وی افزود: در حوزه پرداخت تسهیلات و اختصاص منابع مالی از سوی دولت، به زنان کارآفرین کمتر توجه شده و بیشتر تسهیلات به حوزه مشاغل خانگی اختصاص یافته و کمتر به مشاغل و طرح‌های اقتصادی بزرگ پرداخته شده است. وی مشکل بزرگ زنان تولیدکننده را کمبود مشاوره‌های اقتصادی دانست و گفت: شبکه‌های اجتماعی فعال و مشاوره در حوزه کسب و کار بسیار اهمیت دارد اما معمولا در کشور این شبکه بیشتر از آنکه به کار زنان آید، مردانه است.
وی بیان کرد: کلینیک‌های مشاوره صنعتی برای مردان در خراسان رضوی فعال است اما زنان دارای ایده در بخش‌های مختلف نمی‌دانند که برای پرورش ایده خود به کجا مراجعه کنند و چگونه ایده خود را به مرحله اجرا بگذارند. یوسفی اظهارداشت: دولت در دستگاه‌های اجرایی مختلف میز خدمت به راه انداخته اما این میز نباید فقط به امور اجرایی اختصاص داشته باشد بلکه باید میز مشاوره نیز برای حوزه کسب و کار ایجاد شود.
