طرح الگوی کشت، حلقه مفقوده تولیدات کشاورزی

عدم تدوین الگوی کشت مناسب و سیاست‌های غلط دولت در تعیین قیمت و تولید، موجب شده که هر سال شاهد تولید بیش از اندازه برخی محصولات شویم و در سال بعد با کمبود آن محصول در بازار مواجه باشیم.

 عدم تدوین و معرفی الگوی مناسب کشت به کشاورزان باعث شده کشاورزان محصولی را یکسال بیش از اندازه کشت کرده و به دلیل خسارتی که با آن مواجه می‌شوند در سال بعد از کشت آن خودداری کنند؛ زیان کشاورزان و نوسان شدید قیمت در بازار از جمله تبعات منفی این روند است. در حال حاضر نیز این مساله یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های بخش کشاورزی است که

 هر ساله باعث می‌شود کشاورزان، مصرف‌کنندگان و حتی خود دولتمردان متحمل خسارت‌های فراوانی شوند. این شرایط باعث شده که هر سال برخی از محصولات کشاورزی به ویژه در بخش صیفی جات به دلیل تولید انبوه و عرضه فراوان روی دست کشاورزان بماند و حتی دولت مجبور به خرید توافقی آنها از تولیدکننده شود اما در سال بعد با کمبود این محصولات در بازار مواجه باشیم. اتفاقی که امسال برای گوجه فرنگی و هندوانه رخ داده و به گفته دست اندرکاران حوزه قیمت این محصولات به حدی رسیده که حتی جوابگوی هزینه‌های تولید برای کشاورزان هم نیست نکته مهم‌تر اینکه امسال کشت صیفی جاتی مانند گوجه فرنگی که در حال حاضر دولت مجبور به خرید توافقی آن شده، جایگزین محصول استراتژیک و مهمی مانند چغندر قند شده است.

در همین زمینه حسین شیرزاد، معاون وزیر جهاد کشاورزی و مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی که امسال اقدام به خرید و جمع‌آوری گوجه فرنگی‌های مازاد کشاورزان کرده است، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: سال گذشته به دلیل کاهش سطح زیر کشت و مسائلی که در زمینه تولید گوجه‌فرنگی وجود داشت، قیمت این محصول افزایش قابل توجهی پیدا کرد که این موضوع، سیگنال‌های اشتباهی به تولیدکنندگان داد که امسال هم می‌توانند همچنان با کشت گوجه‌فرنگی و حتی افزایش سطح زیر کشت با افزایش قیمتی رو‌به‌رو شوند.

وی گفت: متاسفانه اقتصاد ایران از منحنی‌های تار عنکبوتی پیروی می‌کند؛ یعنی با همین سیگنال‌هایی که داده می‌شود، کشور یک سال با افزایش و سال بعد با کاهش تولید، به خصوص در بحث سبزی و صیفی مواجه بوده است.

این مقام مسوول در همین زمینه به خبرنگار مهر گفت: ۳۲۰ هزار تن گوجه‌فرنگی از کشاورزان خریداری شده، در حالی که میزان گوجه‌فرنگی خریداری شده به وسیله تعاون روستایی از کشاورزان، در طول ۶۰ سال گذشته فقط ۳۰ هزار تن بوده است.

مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران قیمت متوسط گوجه‌فرنگی‌های خریداری شده را به ازای هر کیلوگرم ۹۵۰ تومان عنوان کرد و گفت: این حجم از محصول در قالب توافقی و حمایتی از کشاورزان خریداری شده که یک رکورد بزرگی در طول تاریخ فعالیت این سازمان، محسوب می‌شود.

این درحالی است که امسال پیش‌بینی می‌شود تولید شکر به دلیل کاهش کشت چغندر قند حدود ۳۷ درصد کاهش پیدا کند و دولت مجبور به واردات ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزارتن از این محصول به کشور خواهد بود.

در همین راستا، سیدجعفر حسینی، مشاور عالی سازمان نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه الگوی کشت یعنی تعیین یک نظام کشاورزی با محوریت اقتصادی بودن، اظهارداشت: این طرح همچنین باید مبتنی بر سیاست‌های کلان کشور و بهره‌گیری از ظرفیت‌های منطقه باشد. وی اضافه کرد: نداشتن آمار جامع از کشت، عدم حمایت لازم از کشاورزان در کشت‌های جایگزین، ناتوانی در تصمیم‌گیری‌های به موقع برای واردات و صادرات محصولات از جمله چالش‌های موجود این حوزه است. وی همچنین از سیاست‌های غلط دولت در تعیین قیمت تضمینی محصولات کشاورزی انتقاد کرد و گفت: اتخاذ سیاست‌های نادرست نیز به این مساله دامن زده بطوری که امسال کشاورزان به جای کشت چغندر و گندم به کشت گوجه فرنگی روی آوردند و نتیجتاً هم منابع آب هدر رفت هم کشاورزان متضرر شدند و هم وزارت جهاد کشاورزی به جای رسیدگی به امور تولید، درگیر خرید گوجه‌فرنگی و تبدیل آن به رب شده است. براساس این گزارش، پیگیری‌های خبرنگار مهر از معاونت امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی برای دریافت آخرین اطلاعات درباره تدوین طرح الگوی کشت و اجرای درست آن در کشور بی‌نتیجه مانده است.