پایان ماراتن مذاکرات برگزیت

گروه جهان|

بریتانیا و اتحادیه اروپا چهارشنبه آخرین شانس خود را برای رسیدن به توافق برگزیت پیش از برگزاری نشست سران اروپا آزمودند تا از خروج بدون توافق لندن از بروکسل جلوگیری کنند. گرچه مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا گفته رسیدن به توافق ممکن است، اما منابعی در دولت بریتانیا رسیدن به چنین توافقی را بعید خوانده‌اند.

به‌گزارش رویترز، از لندن اظهارنظرهای متناقضی شنیده می‌شود. در حالی که استیو بارکلی وزیر برگزیت بریتانیا، چهارشنبه گفته لندن پیش‌نویس یک بیانیه سیاسی را برای اتحادیه اروپا ارسال کرده است، منابعی در دولت بریتانیا گفته‌اند که هیچ امیدی به توافق نیست. بیانیه موردنظر استیو بارکلی بخشی از توافق برگزیت با اتحادیه اروپا است که نقشه راه روابط بلندمدت بین دو طرف را مشخص می‌کند. ارسال این بیانیه سیاسی در شرایطی است که منابع دولتی بریتانیا گفته‌اند هنوز کارهای بیشتری در مذاکرات مربوط به دستیابی به توافق برگزیت باید انجام شود. بوریس جانسون نخست‌وزیر بریتانیا، سعی دارد تا مفاد توافق پیشین برگزیت که حاصل مذاکرات «ترزا می» نخست‌وزیر سابق بریتانیا و اتحادیه اروپا است را تغییر دهد ولی مذاکرات با بروکسل برای تغییر این توافق به‌دلیل مقاومت بروکسل با بن‌بست روبرو شده است. بوریس جانسون وعده داده بریتانیا را 31 اکتبر با توافق یا بدون توافق از اتحادیه اروپا خارج کند.

در آخرین ساعات روز سه‌شنبه گزارش‌های تایید نشده‌ای درباره دستیابی دو طرف به توافق منتشر شد. استفن بارکلی وزیر برگزیت بریتانیا، نیز چهارشنبه گفت دولت پیش‌نویس بیانیه سیاسی برگزیت را تسلیم طرف اروپایی کرده است. برخی ناظران بر این باورند که این اقدام می‌تواند به این معنا باشد که دو طرف درباره توافق برگزیت به نتیجه رسیده و مراحل پایانی کار طی می‌شود.

نخست‌وزیر بریتانیا از سوی احزاب سیاسی تحت فشار زیادی قرار دارد تا پیش از برگزاری نشست سران اروپا که از پنج‌شنبه به مدت دو روز برگزار می‌شود درباره نحوه اجرای برگزیت به توافق برسد. این مساله زمانی اهمیت پیدا می‌کند که بر اساس مصوبه پارلمان، جانسون مجبور است تا مهلت خروج از اتحادیه اروپا را درصورتی که توافق برگزیت تا شنبه به تایید پارلمان نرسد، تمدید کند. اسکاتلند با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا مخالف است. نیکولا استورجین نخست‌وزیر اسکاتلند، اعلام کرده سال بعد در این کشور همه‌پرسی استقلال برگزار می‌کند.

مهلت خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا ۳۱ اکتبر ساعت ۱۱شب به وقت محلی به پایان می‌رسد. نخست‌وزیر بریتانیا بارها اعلام کرده که به هیچ قیمتی حاضر به تمدید این تاریخ نیست. با این حال وزیر برگزیت چهارشنبه در اظهارنظری که نشان‌دهنده عقب‌نشینی دولت است در پارلمان تایید کرد که اگر توافق برگزیت حاصل نشود جانسون مهلت خروج از اتحادیه اروپا را تمدید می‌کند. بوریس جانسون چهارشنبه علاوه بر جلسه با اعضای دولت، با فراکسیون حزب محافظه‌کار (کمیته ۱۹۲۲) دیدار کرد. همزمان آنگلا مرکل و امانوئل ماکرون رهبران آلمان و فرانسه، نیز چهارشنبه درباره آینده برگزیت رایزنی کردند.  اگر جانسون تا پنج‌شنبه (امروز) به توافق برگزیت دست پیدا کند باز هم بعید است که طرح او به تایید پارلمان برسد. این مساله زمانی اهمیت پیدا می‌کند که بدانیم حزب حاکم محافظه‌کار اکثریت قاطع کرسی‌های پارلمان را در اختیار ندارد. با این حال الیزابت دوم ملکه بریتانیا چند روز پیش در مراسم رسمی بازگشایی پارلمان، برنامه دولت پس از خروج این کشور از اتحادیه اروپا را اعلام کرد. در این مراسم، فهرست ۲۲ لایحه‌ای که دولت قصد دارد به پارلمان ببرد، ارایه شد. احزاب مخالف، دولت را متهم کردند هدفش از برگزاری این مراسم، استفاده از ملکه برای تبلیغات انتخاباتی بوده و در شرایطی که وضعیت برگزیت نامعلوم است، بعید است بتواند این لوایح را به تصویب برساند.

   بروز احتمالی خشونت در ایرلند شمالی

در حالی که کمتر از سه هفته تا پایان مهلت خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا باقی مانده، تردیدها درباره سرنوشت منطقه مرزی ایرلند در صورت به سرانجام نرسیدن یک توافق در حال افزایش است. یورونیوز نوشته، در واقع بیم آن وجود دارد که با عدم حصول توافق و برپایی دوباره مرز فیزیکی و ایست‌های بازرسی در مرز بریتانیا و ایرلند جنوبی، دوباره عملیات ایذایی جمهوری‌خواهان ایرلند شمالی از سر گرفته شود. در جریان درگیری‌ها میان پروتستان‌های طرفدار بریتانیا و کاتولیک‌های جمهوری‌خواه ایرلند در طول قریب 30سال، از ۱۹۶۹ تا ۱۹۹۴، بیش از ۳۵۰۰ تن کشته شدند که نیمی از آنها را غیرنظامیان تشکیل می‌دادند. تنش در این ناحیه در سال ۱۹۹۸ و به موجب پیمان بلفاست یا «پیمان جمعه نیک» تمام شده بود. طبق این توافقنامه‌ بین طرف‌های درگیر در ایرلند شمالی که با میانجی‌گری بریتانیا امضا شد، نباید خط مرزی فیزیکی میان دو بخش ایرلند جنوبی و ایرلند شمالی کشیده شود.

از آنجا که در وضعیت کنونی بریتانیا مایل به به لغو پیمان جمعه نیک و آغاز احتمالی تنش‌ها در منطقه نیست، طرحی موقتی موسوم به «پشتوانه مرزی ایرلند» در دست اجرا قرار گرفته که نوعی پایش مرزی را تدارک می‌بیند. در این طرح بدون نیاز به حصارکشی فیزیکی، کالاها و خدمات بتوانند به آسانی از بریتانیا وارد ایرلند شمالی و بالعکس شوند. با این حال این وضع دایمی نیست و جانسون گفته هرگونه توافقی با اتحادیه اروپا باید متضمن الغای آن باشد. پاره‌ای بر این باورند که در صورت خروج بدون توافق بریتانیا از اتحادیه اروپا و استقرار مجدد حصار مرزی، جمهوری‌خواهان ایرلند از هر فرصتی برای تحرک عملی و توجیه خشونت استفاده خواهند کرد تا افکار عمومی را با خود همراه کنند. امری که می‌تواند شامل حمله به ایست‎های بازرسی احتمالی در مناطق مرزی باشد.