پیشی گرفتن عرضه ارز بر تقاضای آن در سامانه نیما

گروه بانک و بیمه |

رییس کل بانک مرکزی با اعلام این خبر که عرضه ازر بر تقاضای آن در سامانه نیما پیشی گرفته  است گفت:  وضعیت سامانه نیما و پیشی گرفتن عرضه ارز بر تقاضای آن‌که نقش مهمی در ثبات این روزهای بازار ارز دارد، نشانه  خوبی است که اتخاذ سیاست‌های درست صادراتی و ارزی می‌تواند این روند را مستمرا بهبود بخشد.

به گزارش «تعادل»، دکتر عبدالناصر همتی تصریح کرد: کاهش اتکا به درآمدهای نفتی، متنوع‌سازی درآمدهای ارزی، تعیین نقشه راه برای صادرات کشور و از همه مهم‌تر ثبات در سیاست‌ها از اهم موضوعات سیاست‌گذاری در کشور است.در این‌ راستا دو موضوع مهم در جلسه روز قبل هیات دولت مطرح شد: توجه بیشتر به مساله اصلاح و ارتقای فضای کسب و کار و ثبات در مقررات صادراتی و اجتناب از صدور بخشنامه‌های موردی در مقاطع مختلف سال برای منع صادرات با هدف تنظیم بازار.

رییس شورای پول و اعتبار افزود: نقشه راه برای رونق صادرات، تعیین کشورهای هدف صادراتی، مشخص کردن سهم هرکدام از کالاهای صادراتی در سبد صادراتی و تعیین یک برنامه هدفمند حداقل ۵ ساله برای کشورمان اقدامی ضروری است.

وی گفت: در این راستا و در کنار گسترش تعامل با کشورهای مختلف، باید به‌طور جدی تلاش شود محدودیت‌ تحریم‌های خصمانه را که آثار منفی زیادی بر اقتصاد کشور و وضعیت اقتصادی مردم دارد به فرصتی جهت رونق تولید و جهش صادرات غیرنفتی تبدیل کنیم.

  راهکار مقابله با فرار از رفع تعهد ارزی

از سوی دیگر، یک کارشناس اقتصادی می‌گوید با ثبت فاکتور منشأ تولید درسامانه جامع گمرک می‌توان مانع از سوءاستفاده دارندگان کارت‌های بازرگانی اجاره‌ای به‌منظور فرار از رفع تعهد ارزی شد.

محمدرضا فاروقی در گفت‌وگو با ایبِنا درباره قاچاق صادرات برای فرار از رفع تعهد ارزی با بیان این مطلب اظهار داشت: در حقیقت ما در کشور مساله‌ای به نام قاچاق صادرات نداریم. واردات کالا از مبادی غیررسمی نیز بعضا بسیار کم و در مواردی مانند کوله‌بری رخ می‌دهد و می‌بینیم که حتی دولت به‌دنبال بیمه کوله‌بران است. وی عمده‌ترین محصولات صادراتی کشور را مواد پتروشیمی، فولاد و محصولات کشاورزی عنوان کرد و افزود: صادرات این کالاها به شکل قاچاق اساسا امکان‌پذیر نیست. اگر اقداماتی نیز برای فرار از رفع تعهد ارزی انجام می‌شود، با استفاده از یکسری مفرهای قانونی صورت می‌گیرد. وی محدودیت را عامل اصلی و ابزار فساد عنوان کرد و اظهار داشت: براساس برخی بخشنامه‌های موجود، صادرات برخی از محصولات داخلی از جمله کاشی و سرامیک، میلگرد، قطعات تراکتور، شیشه و امثال آنها تنها توسط تولیدکنندگان آنها امکان‌پذیر است.

فاروقی توضیح داد: بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که قاچاق این قبیل کالاها توسط تولیدکننده کالا نبوده بلکه توسط بازرگانان بخش خصوصی غیر واقعی و با استفاده از کارت‌های بازرگانی یک‌بار مصرف و اجاره‌ای انجام شده و هیچ یک از این افراد نیز اقدامی برای رفع تعهد ارزی نکرده‌اند. این فعال بخش خصوصی خاطرنشان کرد: معضل واردات با کارت‌های بازرگانی یک‌بار مصرف و اجاره‌ای و برای شرکت‌های کاغذی با اخذ مالیات ۱.۴ درصدی رفع و حالا این موضوع متوجه صادرات شده است.

وی توضیح داد که روال قاچاق کالا از ایران و صادرات آن به کشورهای دیگر به این شکل است که افرادی کالا را از تولیدکننده در داخل کشور خریداری کرده و در مرز با استفاده از کارت‌های بازرگانی اجاره‌ای و بدون داشتن وکاتنامه و تنها با در اختیار داشتن نام کاربری و اسم رمز، صادر می‌کنند و اقدامی نیز برای رفع تعهد ارزی آن انجام نمی‌شود. راه‌حل پیشنهادی آن است که می‌توان برای صادرات در سامانه جامع گمرک، خواستار ثبت فاکتور منشأ تولید شد و در صورتی که رفع تعهد ارزی برای آن صادرات انجام نشود، امکان رهگیری وجود خواهد داشت. فاروقی ادامه داد: سال گذشته شاهد بودیم محصولاتی با حداقل مدارک صادر شده بودند و کسی نمی‌دانست کالای صادر شده توسط کدام شرکت تولید شده و دارنده کارت بازرگانی آن نیز رفع تعهدی نکرده بود. همچنین امکان قاچاق مصنوعات با ارزش طلا و نقره از گمرکات هوایی و به وسیله مسافر وجود دارد؛ هرچند که کشورهای منطقه ما خواهان این قبیل کالاها نیستند. این فعال بخش خصوصی در عین حال بار دیگر تاکید کرد که عمده محصولات صادراتی کشور اعم از پتروشیمی، فولاد و محصولات کشاورزی مانند خشکبار یا میوه قابلیت قاچاق از مبادی غیررسمی را ندارند.

  نرخ‌ها در هفته گذشته

قیمت ارز در هفته گذشته تقریبا با ثبات کامل همراه بود. بازار ارز این روزها به ثبات رسیده و حداقل نوسان در این بازار وجود دارد

صرافی‌های مجاز بانک مرکزی قیمت خرید دلار را ۱۱هزار و ۳۰۰ تومان و قیمت فروش آن را ۱۱ هزار و ۴۰۰ تومان اعلام کرده‌اند که نسبت به روز گذشته ثابت است. این صرافی‌ها هر یورو را به قیمت ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان می‌خرند و ۱۲هزار و ۶۰۰ تومان می‌فروشند. سامانه سنا نرخ میانگین ارز برای روز 24 مهر 98 را برای دلار 11297، لیر ترکیه 1995، یورو 12485، درهم 3095، ‌یوآن 1712و پوند تومان13974 اعلام کرد. در سامانه نیما نیز دلار 10750، یورو 12019، درهم 2933و یوآن 1532 تومان اعلام شده است.

بانک‌ها روز ۲۵ مهرماه هر دلار امریکا را ۱۱ هزار و ۳۱۶ تومان و هر یورو را به قیمت ۱۲ هزار و ۴۹۱ تومان خریداری کردند. قیمت خرید هر پوند انگلیس در بانک‌ها نیز ۱۳ هزار و ۹۶۷ تومان است.

قیمت ارز مسافرتی در بانک‌ها همچنان از قیمت فروش آن در بازار بالاتر است؛ به‌طوری که قیمت فروش ارز مسافرتی در بانک‌ها ۱۲ هزار و ۶۸۶ تومان اعلام شده که با احتساب کارمزد به حدود ۱۳ هزار تومان می‌رسد.

در بازار ارز رسمی نیز بانک مرکزی نرخ ۴۷ ارز را اعلام کرد که بر اساس آن نرخ ۲۵ ارز مانند یورو و پوند نسبت به روز گذشته افزایش و قیمت ۱۴ واحد پولی دیگر کاهش یافت؛ نرخ دلار و ۷ ارز دیگر نیز ثابت ماند.

 بر اساس اعلام بانک مرکزی هر دلار امریکا برای روز پنج‌شنبه بیست و پنجم مهرماه ۹۸ بدون تغییر ۴۲ هزار ریال قیمت خورد.

همچنین هر پوند انگلیس با ۲۷۹ریال افزایش ۵۳ هزار و ۸۵۰ ریال و هر یورو نیز با ۱۹۵ ریال افزایش ۴۶ هزار و ۵۲۲ ریال ارزش‌گذاری شد.

  پربازده‌ترین و زیان‌ده‌ترین ارزهای نوظهور

از سوی دیگر، لیر ترکیه و وون کره جنوبی جزو زیان‌ده‌ترین ارزهای نوظهور جهان در سال ۲۰۱۹ معرفی شدند. به گزارش رویترز، از زمان ورود ارتش ترکیه به شمال سوریه که با واکنش‌های گسترده جهانی و اعمال تحریم‌هایی ضد این کشور توسط امریکا همراه شد، ارزش لیر در مسیر کاهش سریع قرار گرفته اما بررسی بازارهای ارزی در سطح جهان نشان می‌دهد که لیر تنها بازنده بزرگ امسال نبوده است.

واحد پول بسیاری از کشورهای نوظهور در ماه‌های اخیر به دلیل تداوم جنگ تجاری امریکا و چین و کاهش رشد اقتصادی با ریزش محسوسی مواجه شده است هر چند که بسیاری از کشورها توانسته‌اند ارزش پول خود را در طول سال جاری ادامه دهند. بانک «جی‌پی‌مورگان» امریکا در گزارشی نوشته است که روبل روسیه و لیر ترکیه بیشترین آسیب‌پذیری را در برابر ریسک‌های سیاسی در سال جاری خواهند داشت. دویچه بانک آلمان نیز چشم‌انداز خود از وضعیت لیر را کاهش داده و موسسه «اکسفورد اکونومیکس» نیز رویکرد مشابهی را اتخاذ کرده است. سال گذشته ریزش ارزش لیر یکی از دلایل اصلی رشد منفی اقتصاد ترکیه بود. در کره جنوبی نیز جنگ تجاری با وون به ارزش وون لطمه زده و پزوی آرژانتین نیز روی آرامش را ندیده است هر چند که به نظر می‌رسد ثبات مالی بسیار بیشتری بر اوکراین و مصر حاکم شده است.

  پربازده‌ترین ارزهای نوظهور در سال ۲۰۱۹

گریونا اوکراین، با تغییر نسبت به دلار در سال ۲۰۱۹ به میزان ۱۲.۴ درصد افزایش، پوند مصر با تغییر نسبت به دلار در سال ۲۰۱۹ و ۱۰.۱ درصد افزایش، روبل روسیه با تغییر نسبت به دلار در سال ۲۰۱۹ و ۸.۲ درصد افزایش، بات تایلند با تغییر نسبت به دلار در سال ۲۰۱۹و ۷.۱ درصد افزایش، پزوی مکزیک با تغییر نسبت به دلار در سال ۲۰۱۹ و ۱.۹ درصد افزایش، پزوی فیلیپین با تغییر نسبت به دلار در سال ۲۰۱۹ و ۱.۹ درصد افزایش، روپیه اندونزی با تغییر نسبت به دلار در سال ۲۰۱۹ و۱.۷ درصد افزایش،  همچنین زیان ده‌ترین ارزهای نوظهور در سال ۲۰۱۹ شامل پزوی آرژانتین با تغییر نسبت به دلار در سال ۲۰۱۹ و ۳۵.۱ درصد کاهش، سدی غنا با تغییر نسبت به دلار در سال ۲۰۱۹ و ۱۰.۱ درصد کاهش، لیر ترکیه با تغییر نسبت به دلار در سال ۲۰۱۹ و ۹.۵ درصد کاهش، فورینت مجارستان با تغییر نسبت به دلار در سال ۲۰۱۹ و ۶.۷ درصد کاهش، وون کره‌جنوبی با تغییر نسبت به دلار در سال ۲۰۱۹ و ۶.۱ درصد کاهش، رئال برزیل با تغییر نسبت به دلار در سال 2019 و ۵.۷ درصد کاهش، لیو رومانی با تغییر نسبت به دلار در سال ۲۰۱۹ و ۵.۵ درصد کاهش.