جنجال آموزش زبان انگلیسی در مدارس ادامه دارد
گروه اقتصاد اجتماعی|
۵۷ نماینده مجلس طرح یکفوریتی رفع انحصار از زبان انگلیسی در نظام آموزش همگانی کشور را به هیاترییسه مجلس ارسال کردند. بر اساس آن آموزش زبان انگلیسی از برنامه مدارس حذف و اختیاری اعلام شده و دانشآموزان برای یادگیری میتوانند به آموزشگاههای آزاد مراجعه کنند. به اعتقاد برخی نمایندگان مجلس، هماکنون زبان انگلیسی در مدارس اجباری است و در این میان برخی دانشآموزان علاقهای به تحصیل در دانشگاه را ندارند بنابراین اجبار در زبان انگلیسی میتواند در ضعف تحصیل این گروه از دانشآموزان تأثیرگذار باشد. گرچه برخی از کارشناسان آموزش، ندانستن زبان انگلیسی را «معلولیت» میدانند، اما یک نماینده مجلس آن را زبان اکثر جاسوسان خوانده است. جنجالها درباره این طرح جنجالی همچنان ادامه دارد.
البته غلامعلی جعفرزادهایمنآبادی عضو فراکسیون فرهنگیان مجلس شورای اسلامی معتقد است که این طرح رای نخواهد آورد.
البته مهرداد لاهوتی نماینده حوزه انتخابی لنگرود که خود یکی از امضاکنندگان این طرح است، میگوید، از این طرح «برداشت بد» شده است. او هدف این طرح را نه «حذف آموزش زبان انگلیسی که رفع انحصار» از این زبان میداند.
نماینده گیلان میگوید: «انگلیسی یک زبان بینالمللی است، کسی نمیتواند آن را حذف کند، اما گفتیم رفع انحصار کنیم. مثلا اگر جایی ضرورت داشت زبان دیگری را فرابگیریم، زمینه آن فراهم باشد. به عنوان مثال استان ما (گیلان) با روسیه همجوار است چه اشکال دارد زبان روسی در این منطقه آموزش داده شود.»
اما برخلاف سخنان لاهوتی، جزییات طرح حکایت از حذف زبان انگلیسی دارد بهطوری که آموزش زبانهای خارجی تبدیل به درس اختیاری میشوند که دانشآموزان میتوانند از آموزشگاههای زبان برای آموزش زبان استفاده کنند!
در همین رابطه، سرپرست پژوهشکده آموزش و پرورش روستایی، عشایری و چند زبانه پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با بیان اینکه بهتر بود استفاده از پتانسیل سایر زبانهای خارجی در طرح اخیر نمایندگان مجلس دیده شود و تنوعی از زبانهای خارجی را داشته باشیم گفت: به جای حذف آموزش زبان، میتوانیم مشوقهایی برای فراگیری سایر زبانها ایجاد کنیم. رضا کلانتری با اشاره به طرح اخیر نمایندگان مجلس پیرامون رفع انحصار از زبان انگلیسی در نظام آموزش همگانی کشور اظهار کرد: واقعیت این است که قبل از ارایه چنین طرحی، هیچ گونه نظر کارشناسی از پژوهشگاه مطالعات خواسته و دریافت نشده است. به گفته او: این طرح دارای ابعاد مختلفی است؛ شش ماده و چندین تبصره دارد و لازم است تکتک این مواد و تبصرهها خوانده و درباره پیامدها و نتایجی که هرکدام دارد بررسی کارشناسی صورت بگیرد. سرپرست پژوهشکده آموزش و پرورش روستایی، عشایری و چند زبانه پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با بیان اینکه اگر درخواستی از پژوهشگاه برای انجام مطالعات مطرح شود آماده همکاری هستیم، به ایسنا گفت: کار ما کار پژوهشی و اعلام نظرات کارشناسی در این مورد است. کلانتری با تاکید بر اینکه باید مشوقهایی را برای آموزش سایر زبانها نیز به وجود بیاوریم گفت: یکی از حوزههای تربیت و یادگیری در سند تحول بنیادین و در برنامه درسی ملی، زبانهای خارجی است که به علت توسعه تعاملات فرهنگی و انتقال دانش بشری مورد تاکید قرار گرفته است البته تمرکز روی زبان خاصی وجود ندارد. در سند تحول بنیادین، ارایه آموزش زبان خارجی در چارچوب انتخابی و نیمه تجویزی مورد اشاره قرار گرفته است.
او با اشاره به وجود راهکارهایی برای تشویق فراگیری سایر زبانها اظهار کرد: با توجه به مراودات فرهنگی و اجتماعی که با دیگر کشورها داریم باید بیشتر روی این موضوع کار کنیم. همچنین لازم است یک نیازسنجی و امکان سنجی انجام و مشخص شود که دانشآموزان ما در مناطق مختلف به چه زبانهایی علاقهمند هستند.
سرپرست پژوهشکده آموزش و پرورش روستایی، عشایری و چند زبانه پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با بیان اینکه بهتر بود استفاده از پتانسیل سایر زبانهای خارجی در این طرح دیده شود و تنوعی از زبانهای خارجی را داشته باشیم گفت: به جای حذف آموزش زبان، میتوانیم مشوقهایی برای فراگیری سایر زبانها ایجاد کنیم.
چرا گرایش به زبان انگلیسی؟
مسوول سابق سازمان پژوهش آموزش و پرورش با بیان اینکه زبان آموزی جزو برنامههای درسی است که در تمام کشورهای جهان وجود دارد، گفت: در اسناد بالادستی مانند سند تحول بنیادین، ارایه آموزش زبان خارجی در چارچوب بخش نیمه تجویزی با رعایت اصل هویت ایرانی و اسلامی مورد تاکید قرار گرفته است. حسینیبیدخت با تاکید بر اینکه بر اساس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، آموزش زبان خارجی باید نیمه تجویزی باشد، توضیح داد: یعنی مجموعهای فراهم شده است که دانشآموز و والدین او میتوانند از آن مجموعه، زبان مورد نظرشان را انتخاب کنند و الزاما فقط زبان انگلیسی نخواهد بود.
این مدرس دانشگاه اظهار کرد: شورای عالی آموزش و پرورش در سال ۷۲ یک مصوبه داشت که سال ۸۲ نیز آن را تکمیل کرد و بر اساس آن، این فضا مهیا شده که برای آموزش زبان خارجی فقط به زبان انگلیسی بسنده نکنیم و در کنار زبان انگلیسی، به 4 زبان دیگر اشاره شده است که قابلیت انتخاب و یادگیری دارند؛ این زبانها شامل آلمانی، فرانسوی، روسی و ایتالیایی هستند. او افزود: آنچه در مدارس ایران رخ داده این است که غالبا دانشآموز، والدین و مدارس، گرایش به زبان انگلیسی دارند که این مساله دلایل مختلفی میتواند داشته باشد. یکی از عوامل گرایش والدین و دانشآموزان به زبان انگلیسی، ضعف آگاهی است، زیرا آنها اطلاع ندارند اگر علاقهمندیشان را اعلام کنند مدرسه میتواند این فضا را برای آنها فراهم کند هر چند ممکن است تعداد کسانی که درخواست یک زبان مشخص را دارند، به تعداد لازم برای ارایه یک کلاس نرسد.
مسوول سابق سازمان پژوهش درباره دیگر عوامل عدم توجه به زبانهایی غیر از انگلیسی در مدارس اظهار کرد: ضعف تربیت مربی متخصص در زبانهایی همچون آلمانی، فرانسوی، روسی و ایتالیایی از دیگر دلایل است و این موضوع مستلزم ورود جدی دانشگاهها و انجام یک کار فرا سازمانی است. در حقیقت دانشگاهها باید برای تربیت مربی در این حوزهها وارد شوند.