مقصر ریزش شاخص بورس کیست؟
شاخص بورس در دو هفته گذشته ریزش‌هایی شدید را تجربه کرد؛ برخی از فعالان بازار سرمایه، عامل این ریزش‌ها را تازه‌واردان بازار می‌دانند و برخی دیگر انگشت اتهام را به سمت حقوقی‌ها نشانه می‌گیرند.
حال این روزهای بازار سرمایه توفانی است؛ از دو هفته گذشته بورس وارد دوران رکود شده و زمینه اضطراب بسیاری از سهامداران را فراهم کرده است. سهامدارانی که به امید کسب سودهای میلیونی اقدام به دریافت کد سهامداری کرده‌اند.
در روزهای پایانی هفته گذشته بود که شاهد رکوردشکنی ریزش معاملات در بازار سرمایه بودیم و شاخص بورس در این برهه با کاهش حدود ۱۱ هزار واحدی همراه شد. این ریزش همچنان ادامه‌دار است و باعث شد بسیاری از سهامداران تازه وارد عطای این بازار را به لقای آن ببخشند و به منظور جلوگیری از ضررهای بیشتر اقدام به خروج از این بازار کنند.
زمانی که علت این ریزش را از سوی کارشناسان جویا می‌شویم نظرات متعددی از زبان این کارشناسان در خصوص روند معاملات این روزهای بازار سرمایه مطرح می‌شود.
تعدادی از کارشناسان معتقدند بخش گسترده‌ای از این ریزش ناشی از ترس سهامداران و تصمیم برای خروج هر چه زودتر از این بازار است؛ عده‌ای دیگر سهامداران حقوقی را مقصر می‌دانند و عده‌ای دیگر معتقدند روند کنونی بازار طبیعی و بعد از هر رشد چشمگیر باید در انتظار اصلاح شاخص بورس بود.
در همین رابطه، سعید اسلامی در گفت‌وگو با ایرنا به افت این روزهای شاخص بورس اشاره و بیان کرد: نوسانات موجود در بازار علاوه بر مسائل بنیادی ناشی از موضوعات رفتاری و روانی از سوی سهامداران بوده است.
وی به سرمایه‌گذاران حقیقی که تجربه سرمایه‌گذاری به صورت بلندمدت در بازار سرمایه را ندارند و تحت تاثیر جو روانی بازار به صورت مستقیم اقدام به سرمایه‌گذاری در بازار کرده‌اند، تاکید و بیان کرد: این افراد برای مدت زمان کوتاه با حجم گسترده‌ای از نقدینگی وارد بازار سرمایه شدند و بعد از کسب سود موردنظر تصمیم به خروج از این بازار گرفتند؛ بنابراین انتظار می‌رفت که این سهامداران با انتشار خبری مبنی بر پیش‌بینی‌های صورت گرفته برای اصلاح شاخص بورس تصمیم به فروش سهام خود بگیرند.
اسلامی با بیان اینکه در چند ماه گذشته بخش بزرگی از معاملات بورس روی سهم‌های کوچکی که از پایه‌های بنیادی قوی برخوردار نیستند انجام شده است، گفت: بطور معمول انتظار نمی‌رود سرمایه‌گذاران از طریق تحلیل‌های بنیادی قوی برای سرمایه‌گذاری در این سهم‌ها وارد بازار سرمایه شده باشند. این کارشناس بازار سرمایه معتقد است: ورود سهامداران غیرمتخصص به صورت مستقیم در بازار سرمایه را می‌توان دلیل موجهی برای اصلاح شاخص بورس عنوان کرد. وی می‌گوید: بطور طبیعی نباید بازار را فقط از طریق شاخص کل مورد قضاوت قرار داد بلکه باید دید همچنان در این بازار فرصت‌های لازم برای سرمایه‌گذاری وجود دارد یا خیر؟
اسلامی افزود: در بسیاری از مواقع شاهد هستیم که سهام موجود در بورس به صورت دسته جمعی رشد می‌کنند یا با افت همراه می‌شوند اما در برخی مواقع بازار حالت طبیعی خود را طی می‌کند و در این زمان برخی از سهم‌ها در حال افزایش و برخی دیگر در حال کاهش هستند. این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه در وضعیت کنونی با انتخاب سهام بنیادی می‌توان قادر به کسب بازدهی بود، گفت: فعالان با تجربه بورس می‌دانند موفقیت در بازار سرمایه سرمایه‌گذاری به صورت طولانی مدت است نه اینکه سهامداران در زمان کوتاه وارد این بازار شوند و به سرعت تصمیم به خروج از این بازار بگیرند.
وی با اشاره به اینکه اکنون نمی‌توان نگرانی عمیقی را برای بازار متصور شد، گفت: با توجه به وضع موجود احتمال کاهش قیمت برای برخی از سهم‌ها وجود دارد اما همچنان از طریق تحلیل‌های صورت گرفته می‌توان اقدام به ارزیابی سهام خوب در بازار برای سرمایه‌گذاری کرد که این مسائل مستلزم انتشار اخبار سیاسی تاثیرگذار در کشور است. اسلامی با بیان به اینکه به لحاظ بنیادی شاخص بیش از اینها ریزش نخواهد داشت، افزود: اگر در بازار خبری مبنی بر احتمال افزایش نرخ طلا و سکه یا تغییر نرخ سود شبکه بانکی منتشر شود ممکن است حجم گسترده‌ای از نقدینگی که به دنبال سرمایه‌گذاری به صورت کوتاه‌مدت هستند بازار خود را عوض کنند.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، در شرایط فعلی که هیچ خبر جدی بازار را تهدید نمی‌کند پیش بینی ریزش شاخص بورس عجیب است.
وی با بیان اینکه بازارهای مالی باید همیشه آمادگی اینگونه رشدها را داشته باشد، گفت: متاسفانه فرصت خوبی را برای ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه و افزایش سرمایه شرکت‌های حاضر در بورس را از دست دادیم.
اسلامی خاطرنشان کرد: تاکنون صندوق‌های سرمایه‌گذاری به رشد و توسعه خوبی دست یافتند، نهادهای تخصصی مانند شرکت‌های سبدگردان و تامین سرمایه‌ها با توجه به کمبودهای موجود نسبت به ده سال گذشته به خوبی رشد یافتند.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: افرادی که از تخصص کافی برای سرمایه‌گذاری در بورس برخوردار نیستند بهتر است به صورت غیرمستقیم یا از طریق نهادهای تخصصی اقدام به سرمایه‌گذاری در بورس کنند و کمتر تحت تاثیر فضای روانی قرار بگیرند.
وی با بیان اینکه بازار سرمایه نیازمند نگاه بلندمدت و ماندگاری بلندمدت در بازار است، گفت: برندگان اصلی بازار کسانی هستند که به صورت بلندمدت در بازار ماندند و افت بازار را هم مشاهده کرده‌اند.
ریزش شاخص بورس مقصر ندارد
حمید میرمعینی، دیگر کارشناس بازار سرمایه نیز خاطرنشان کرد: برای افت چشمگیر بازار سرمایه نباید دنبال مقصر گشت به هر حال اصلاح شاخص بورس روند طبیعی بازار است که بعد از هر دوره رشد باید آن را تجربه کرد.
وی با تاکید بر اینکه برای تعیین رونده آینده بازار باید منتظر اخبار و اتفاقات جدید بود، افزود: این اخبار و اتفاقات می‌تواند منفی باشد که جهت شاخص بورس را نزولی خواهد کرد و برعکس به دلیل اخبار مثبت شاهد ادامه روند صعودی شاخص بورس خواهیم بود.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: اطلاعات و قیمت فعلی سهام تا دو روز گذشته حاوی اطلاعات مثبت شرکت‌ها بود که روی روند بازار و سودآوری شرکت‌ها اثر گذاشت اکنون اطلاعات جدیدی باقی نمانده که بتواند روی قیمت سهام شرکت‌ها تاثیر بیشتری را بگذارد. وی گفت: از این به بعد روند بازار وارد دوره استراحت خواهد شد و باید در انتظار اخبار جدید که تعیین‌کننده روند بازار هستند، باشیم.
میرمعینی با بیان اینکه سهامداران تازه وارد مقصر در افت شاخص بورس نیستند، گفت: روند فروشی که در بازار اتفاق افتاد توسط حقوقی‌ها شگل گرفت، افراد حرفه‌ای در این برهه از زمان بهتر توانستند سقف قیمتی را شناسایی و اقدام به فروش کنند.
میرمعینی روند کنونی بازار را طبیعی اعلام کرد و افزود: بازار نیازمند استراحت است، باید تا مدت‌ها به این روند بازار عادت داشته باشیم تا خبر جدید بیاید و روند اصلی بازار را مشخص کند.
وی خاطرنشان کرد: اکنون گزارش ۶ ماهه شرکت‌ها را در پیش داریم که به نظر می‌رسد این گزارش‌ها ارزنده و مطلوب خواهد بود اما گزارش تولید، فروش و سودآوری شرکت‌های کوچک را باید بررسی کرد که به نظر گزارش این شرکت‌ها قادر به پاسخگویی نیازهای بازار نیست.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: این امر منجر می‌شود تا حدودی در قیمت سهام شرکت‌های کوچک شاهد ریزش باشیم اما شرکت‌های بزرگ که شاخص ساز هستند با مشکل چندانی مواجه نیستند. وی با بیان اینکه سهامداران تازه وارد در دوران رونق و رکود بازار نمی‌توانند به صورت تخصصی اقدام به سرمایه‌گذاری کنند، افزود: این سهامداران بهتر است تا از طریق شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های سبدگردان دست به این اقدام بزنند و افق سرمایه‌گذاری را به صورت میان مدت در نظر بگیرند و نباید به صورت مستقیم خود وارد خرید و فروش سهام شوند.
میرمعینی با اشاره به اینکه نگاه عمده‌ای که در ۶ ماه گذشته به بازار وجود داشت به صورت سرمایه‌گذاری نبود بلکه به عنوان نگاه سفته‌بازانه و نوسان‌گیری بوده است، گفت: اگر نگاه به بازار به صورت تحلیل، بنیادی و سرمایه‌گذاری بود شاهد تعداد زیادی از شرکت‌های ارزنده و بنیادی بودیم که همچنان به ارزش ذاتی خود نرسیدند. میرمعینی افزود: این شرکت‌ها با وجود ارزندگی و کم‌ریسک بودنشان مورد اقبال بازار قرار نگرفتند در حالی که اگر نگاه موجود به بازار به صورت سرمایه‌گذاری بود شاهد این ریزش‌ها در شاخص بورس و حباب قیمتی نبودیم.
وی گفت: از این به بعد روند بازار متعادل و منطقی‌تر خواهد شد و دیگر نمی‌توان بازده چشمگیری را که تا چند ماه گذشته در بازار شاهد بودیم مشاهده کنیم مگر در صنعت‌های خاص به دلیل اتفاقات خاص.
میرمعینی خاطرنشان کرد: سهام بانکی، فرآورده‌های نفتی و فلزات اساسی پتانسیل رشد دارند اما همچنان از ارزش ذاتی خود فاصله دارند.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: اگر اخبار خوش سیاسی بیاید که باعث شود تا محدودیت ناشی از تحریم را کاهش دهد شرکت‌های پتروشیمی جزو بهترین شرکت‌هایی خواهند بود که در آینده به عنوان شرکت پیشرو معرفی شوند.
