پاسخ تند فعالان خودرویی به «همتی»

تعادل | گروه صنعت |

فعالان خودرویی به اظهارات رییس کل بانک مرکزی، واکنش نشان دادند. عبدالناصر همتی روز یک‌شنبه در نشست هیات نمایندگان اتاق ایران با بیان اینکه تا کی باید خودروسازی فشل ادامه یابد، در اظهاراتی گفته بود: «خودروسازان در طول سال‌های گذشته بارها نقدینگی جدید دریافت کردند، اما نه تنها بهبودی در عملکردشان به وجود نیامده که حتی از انجام تعهداتشان نیز ناتوان بودند. با این وجود من سال گذشته اعلام کردم که 4 هزار میلیارد تومان نقدینگی ریالی و ۸۴۴ میلیون یورو نقدینگی ارزی در اختیار خودروسازان قرار خواهیم داد تنها با این شرط که پس از یک سال تعهد بدهند که این مبلغ را پس می‌دهند اما در عمل هیچ یک از آنها این تعهد را قبول نکردند و سوال این جا است که این خودروسازی فشل تا چه زمانی باید به همین شکل ادامه پیدا کند.» البته اظهارات تند وصریح همتی بی‌پاسخ نماند. چراکه خودرویی‌ها روزگذشته گردهم آمدند و با طرح انتقاداتی تند نسبت به گفته‌های همتی واکنش نشان دادند. اولین موضوعی که از سوی خودرویی‌ها عنوان شد این بود: «اگر واقعا این صنعت را نمی‌خواهند، باید شفاف اعلام کنند؛ چراکه به نظر می‌رسد، برخی مدیران از جمله بانک مرکزی نمی‌خواهند تولید داخلی رونق بگیرد.» آنها همچنین خطاب به رییس کل بانک مرکزی عنوان کردند: همتی نمی‌داند که خودروسازان سرکوب مالی شده‌اند و با زیان خودرو می‌فروشند؛ حال در چنین شرایطی، اگر این صنعت بخوابد، سالانه باید 12 تا 15 میلیارد دلار برای واردات خودرو، ارز از سوی بانک مرکزی تخصیص یابد؛ آیا بانک مرکزی توان تامین این میزان ارز برای واردات خودرو را دارد؟ خودرویی‌ها همچنین در پاسخ به این صحبت همتی که گفته بود، خودروسازی فشل است؛ با طرح انتقاداتی تند، بانک مرکزی را در راس ادارات فشل دانستند، اکنون باید پاسخ دهد که چرا نرخ تورم را کنترل نمی‌کند یا نقدینگی هدایت نشده است؟

   ماجرای تسهیلات ارزی از زبان خودرویی‌ها

به گزارش تعادل، احمد نعمت‌بخش دبیر انجمن خودروسازان، در نشست مشترک انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو و انجمن خودروسازان افزود: رییس بانک مرکزی نمی‌داند که خودروسازان سرکوب مالی شده‌اند و با زیان خودرو می‌فروشند. او اظهار کرد: در نیمه نخست امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، کل تولید خودرو ۳۵ درصد کاهش و تولید خودروی سواری ۳۶ درصد افت داشته که دلیل اصلی آن قیمت خودروهاست. به گفته دبیر انجمن خودروسازان، در سال‌های گذشته نحوه قیمت‌گذاری از سوی شورای رقابت به گونه‌ای بوده که همواره زیان خودروسازان را به دنبال داشته و این مهم در حساب و کتاب‌های بورس به صورت کاملا شفاف مشخص است. او بیان کرد: سال گذشته در ستاد اقتصادی سران قوا، قیمت‌گذاری خودروها را به سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تولیدکننده و کمیته خودرو محول و مشخص شد همه خودروها با زیان به فروش رفته است، اما محمد شریعتمداری وزیر سابق صنعت معدن و تجارت نسبت به اعلام قیمت‌های جدید اقدام نکرد و با آمدن وزیر جدید صنعت اعلام قیمت‌ها چند ماه به تعویق افتاد.

نعمت‌بخش ادامه داد: سرکوب مالی و قیمت‌گذاری دستوری خودروها سبب شد سال گذشته ایران خودرو و سایپا هر یک بین ۷ تا ۸ هزار میلیارد تومان زیان ببینند و این زیان برای شرکت‌های یاد شده در ۶ ماه امسال به چهار تا پنج هزار میلیارد تومان رسیده است. او همچنین از عمل نکردن دولت به قانون پنجم توسعه در نپرداختن کمک زیان به خودروسازان انتقاد کرد و گفت: مطابق قانون اگر به هر دلیلی قیمت کالایی از سوی دولت کمتر از مقدار واقعی تعیین شود، دولت باید به پرداخت کمک زیان اقدام کند که در این زمینه تاکنون اقدامی برای خودروسازان انجام نشده است.

نایب‌رییس انجمن قطعه‌سازان در این نشست با اشاره به اینکه ریسک نوسان نرخ ارز را بابت دریافت تسهیلات صنعت خودرو پذیرفتیم، گفت: این موضوع را به مسوولان بانک مرکزی و وزارت صنعت اعلام کردیم ولی در نهایت تسهیلاتی پرداخت نشد. شاپور سامعی اظهار کرد: بابت دریافت تسهیلات 844 میلیون یورویی صنعت خودرو قبول کردیم که ریسک نوسان نرخ ارز را پوشش دهیم ولی تاکنون موفق به دریافت تسهیلات نشده‌ایم. او در پاسخ به اینکه رییس‌کل بانک مرکزی می‌گوید خودروسازان ریسک نوسان نرخ ارز را نپذیرفتند و حاضر نشدند تسهیلات ارزی را با نرخ روز بازپرداخت، بپردازند، عنوان کرد: در ابتدای کار حدود یک تا یک ماه و نیم حق با بانک مرکزی بود و خودروسازان و قطعه‌سازان در جلسات مختلف این موضوع را مطرح کردند که اگر نرخ ارز در سال آینده افزایش یابد، بازپرداخت ارز مشکل خواهد بود. این مساله را قبلا نیز تجربه کرده بودیم و باعث ورشکستگی برخی شرکت‌ها شده بود. او ادامه داد: بعد از مدتی که دیدیم بانک مرکزی ریسک نوسان نرخ ارز را نمی‌پذیرد و این موضوع به تصویب شورای عالی پول و اعتبار هم رسید، ریسک نوسان نرخ ارز را پذیرفتیم و این موضوع را به مسوولان بانک مرکزی و وزارت صنعت نیز اعلام کردیم. وقتی کار به مرحله نهایی رسید، دستورالعمل بانک مرکزی سررسید شد و درخواست تمدید آن را ارایه کردیم. سامعی افزود: در عین حال، درخواست کردیم که خودمان ارز نیما یا غیره را تامین کنیم و بانک مرکزی معادل ریالی آن را به ما بدهد که این موضوع هم مسکوت ماند و در نهایت تسهیلاتی پرداخت نشد. او با اشاره به دستور قبلی معاون اول رییس‌جمهور در رابطه با ترخیص مواد اولیه وارداتی قطعه‌سازان از گمرک، اظهار کرد: طبق آن دستورالعمل 60 تا 70 درصد اجناس وارداتی با کپی اسناد ترخیص می‌شدند و بابت بقیه اجناس نیز می‌توانستیم بعد از ترخیص، تسویه کنیم. او ادامه داد: ‌این دستورالعمل حالا سررسید شده و گمرک این فشار را به تولیدکنندگان وارد کرده که امکان اجرای دستورالعمل قبلی وجود ندارد. این مقام مسوول با بیان اینکه برای تمدید این دستورالعمل به گمرک نامه کتبی زده‌ایم، ‌گفت: از گمرک‌ خواستیم تا شرایط لازم برای ترخیص مواد اولیه وارداتی با کپی اسناد فراهم شود. همچنین نایب‌رییس انجمن قطعه‌سازان با بیان اینکه اکنون استفاده از ارز نیما و ارز اشخاص برای قطعه‌سازان و خودروسازان اختلاف 100 تا 200 تومانی دارد، ‌گفت: استفاده از این ارزها تقریبا معادل نرخ ارز آزاد می‌شود بطوری که هم‌اکنون قیمت ارز نیما 10 هزار و 960 تومان، ارز اشخاص 11هزار و 100 تومان و ارز آزاد 11 هزار و 300 تومان است. او ادامه داد: بانک مرکزی اجازه نمی‌دهد که برای تامین نیازمان از ارز آزاد استفاده کنیم و در این شرایط استفاده از ارز اشخاص نیز ریسک بالایی دارد و در مجموع تا مرحله دریافت فاکتور حدود 2 ماه زمان می‌برد. در عین حال، استفاده از ارز نیما هم‌زمان‌بر است. به همین دلیل درخواست استفاده از ارز آزاد را داریم. او افزود: در این مورد دولت هر طور می‌خواهد واردات خودرو را با هر تعرفه‌ای آزاد کند، زیرا سگمنت قیمتی خودروهای وارداتی با خودروهای داخلی متفاوت است، اما اجازه دهند ما از ارز آزاد استفاده کنیم. ‌مسوولان می‌گویند اگر ارز را آزاد کنیم، قیمت دلار بالا می‌رود اما حرف ما این است که استفاده از ارز را برای واردات هر نوع کالایی آزاد نکنند ولی برای تولیدکنندگان آزاد شود تا بتوانیم در زمان کوتاه‌تری ارز مورد نیازمان را تامین کنیم.

   بانک مرکزی مانع تحقق رونق تولید

همچنین در این نشست سخنگوی انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو گفت: با وجود تمام تلاش‌هایی که برای حفظ صنعت خودروسازی و قطعه‌سازی می‌شود، اگر واقعا این صنعت را نمی‌خواهند، باید شفاف اعلام کنند. به نظر می‌رسد که برخی از مدیران از جمله بانک مرکزی نمی‌خواهند تولید داخلی رونق بگیرد. مازیار بیگلو با بیان اینکه اکنون بیشتر از هر زمانی نیاز به وفاق و همدلی خودروساز و قطعه‌ساز حس می‌شود، اظهار کرد: علاوه بر تحریم‌های خارجی، مشکلات داخلی نیز همچون غرض‌ورزی‌ها، سوء‌نیت‌هایی را باعث می‌شود که هدف ما شفاف‌سازی است. گزارش‌های کیفی خودروسازان در این مدت نیز گواه این موضوع است که حتی در شرایط بحرانی نیز از کیفیت تولیدات قطعه‌سازان کاسته نشده است. او با بیان تحمیل هزینه‌های مالی به خودروسازان، اظهار کرد: فرایند طولانی تامین مواد اولیه و هزینه‌هایی که طی چند دهه به خودروسازان تحمیل شده، وضعیت صنعت خودرو را به این روز انداخته که لازم است چرخشی در کار حاصل شود و نگاه سودآوری، بنگاه‌داری و همچنین صنعت خودرو و قطعه تغییر کند تا با مرتفع شدن سوءمدیریت‌ها، از این پس شاهد زیان خودروسازان نباشیم.

در ادامه این نشست‌، سخنگوی انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو نیز اظهار کرد: اگر واقعا مدیران این صنعت را نمی‌خواهند؛ واضح اعلام کنند؛ اما اگر خواهان ادامه فعالیت آن هستند، این راهی که مدیران و بانک مرکزی در پیش گرفته‌اند، اشتباه است. اکنون بیش از ۷۰۰ هزار نفر به صورت مستقیم در صنعت دوم کشور مشغول به کار هستند که به ازای هر نفر، ۴۰۰ میلیون تومان سرمایه‌گذاری صورت گرفته است. فرهاد به‌نیا افزود: در سال‌های گذشته مشکلاتی را در حوزه موسسات مالی اعتباری و بانک‌ها و ارزش پول ملی شاهد بوده‌ایم که شایسته است رییس بانک مرکزی پاسخگوی این موارد باشد که در حوزه مسوولیت ایشان است نه اینکه در مورد صنعت خودروسازی و قطعه‌سازی صحبت کنند که اطلاعات حداقلی دارند. او اظهار کرد: در چند ماه اخیر کاملا برای همگان مشخص شد که خودروسازی ما کاملا دولتی اداره شده و مدیران آن گوش به فرمان وزیر صمت هستند اما قطعه‌سازی کاملا خصوصی است و حالا دولتی‌ها از آنها می‌خواهند که افزایش قیمت نداشته باشند و قیمت‌ها را سرکوب کنند. اینکه رییس بانک مرکزی می‌گوید ما خودمان برای دریافت مصوبه ارزی اقدام نکرده‌ایم، غلط است. به‌نیا افزود: برخی از مدیران و مسوولان از جمله بانک مرکزی نمی‌خواهند تولید داخلی رونق بگیرد در غیر اینصورت با دادن تسهیلات ۲۴ درصد آن هم با گرفتن سفته و سند با تولیدکنندگان رفتار نمی‌کردند در حالی که در کشور همسایه ما ترکیه به قطعه‌سازان تسهیلات 6 درصد می‌دهند. مطمئن باشید به این صورت تولید داخلی شکل نمی‌گیرد.

   بانک مرکزی در راس ادارات فشل است!

مشاور انجمن خودروسازان نیز در این نشست گفت: بانک مرکزی هم فشل است زیرا نتوانسته تورم و نقدینگی را کنترل کند اگر فشل بودن کلمه درستی است بانک مرکزی در راس آن است. صحبت‌های همتی کاملا غلط بود حرف زدن ناصواب هم حد و حصری دارد وقتی خودتان فرمول قیمت‌گذاری را می‌دانید و می‌بینید که چه بلایی سر خودروسازان آمده است نباید هر حرفی را پشت تریبون بزنید. داود میرخانی با اشاره به کنترل قیمت‌ها توسط دولت گفت: پیش از انقلاب وزارت بازرگانی قیمت‌ها را کنترل می‌کرد ولی روش آنها بدین صورت بود که منافع تولیدکننده در نظر گرفته می‌شد.بعد از انقلاب این کنترل ادامه پیدا کرد اما سود متعارف برای تولیدکننده در نظر گرفته نشد ما از همان اول انقلاب کش و قوس زیادی با شورای انقلاب داشتیم و همان موقع شورای اقتصاد تصویب کرد که قیمت‌گذاری بر اساس حاشیه بازار باشد. مدیرعامل سابق ایران خودرو ادامه داد: در همان 10 سال با وجود اینکه تورم افزایش داشت اما قیمت خودرو به صورت کاملا منطقی افزایش پیدا می‌کرد اما متاسفانه در زمان دولت احمدی‌نژاد این قیمت‌گذاری به سازمان حمایت واگذار شد و این سازمان نیز زیر قیمت تمام شده قیمت‌ها را معین کرد و در نهایت به جایی رسید که رییس‌جمهور وقت عبارت معروف پراید کیلویی چند را بیان کرد. او با اشاره به هزینه‌های بالای خودروسازی گفت: ما هیچ‌گونه بهروه‌وری نداریم وقتی یک خودروسازی را به خاطر، نامه‌ نمایندگان و سفارش برخی افراد مجبور به استخدام هفت هزار نیروی مازاد می‌کنند و الان هم به آن اجازه تعدیل نمی‌دهند چگونه به دنبال بهره‌وری هستیم.