پیامدهای مخرب ریختن زباله در انهار تهران
گروه راه و شهرسازی|
بارش‌های شدید هفته گذشته در تهران آن‌گونه که مسوولان شهری اعلام کردند تنها موجب آبگرفتگی در 7 نقطه شهر تهران شد. در پی بارش‌های شدید فروردین ماه سال جاری و افزایش آگاهی مسوولان شهری درباره احتمال سیلابی شدن پایتخت، طی ماه‌های گذشته با انجام برخی اصلاحات در مسیل‌های تهران زمینه‌های ایجاد سیلاب در پایتخت تا حد قابل قبولی از میان رفته است. اما در پی بارش‌های هفته گذشته، آنچه مسوولان شهری را نگران کرده، وجود زباله و لجن در انهار و جوی‌های تهران است به گونه‌ای که شهرداری روزانه هزار تن لجن را از جوی‌ها و انهار شهر جمع می‌کند. در همین حال، به گفته، مدیرکل امور خدمات شهری شهرداری تهران بیشتر زباله‌ها در انهار پایتخت از سوی اصناف ریخته می‌شود. اصغر عطایی با اشاره به جمع‌آوری زباله‌ها از سطح انهار و جوی‌های شهر تهران و مشکلات به وجود آمده هنگام بارش باران در این خصوص اظهار کرد: در شهر تهران منطقه به منطقه و ناحیه به ناحیه شاهد وجود مخزن‌های زباله هستیم و خوشبختانه می‌توان به صورت صد در صد اعلام کرد که واحدهای مسکونی شهر تهران به سطح فرهنگی لازم برای ریختن زباله داخل این مخزن‌ها رسیده‌اند.
به گزارش ایلنا، وی با بیان اینکه در شهر تهران و در بخش مناطق مسکونی به فاصله ۵۰ تا ۱۰۰ متر از منازل مخازن وجود دارند، تصریح کرد: کمتر پیش می‌آید که ببینیم یک واحد مسکونی زباله خود را داخل مخزن‌ها نریزد و در کوچه رها کند. مدیرکل امور خدمات شهری شهرداری تهران با اشاره به اینکه مشکلات در این بخش مرتبط با صنوف است، عنوان کرد: بیشتر شاهد این هستیم که صاحبان مشاغل صبح به صبح مغازه خود را جارو می‌کنند و بدون در نظر گرفتن مخزنی برای جمع‌آوری آنها، پسماندهای جمع‌شده را به صورت مستقیم وارد انهار می‌کنند که این زباله‌ها شامل کاغذ، پلاستیک یا حتی میوه‌های باقیمانده در میوه‌فروشی‌ها هم هست.
10 هزار کیلومتر نهر
عطایی با اشاره به اینکه شهر تهران دارای ۱۰ هزار کیلومتر انهار فرعی است، اضافه کرد: نیروهای خدمات شهری روزانه هزار تن پسماند را از این نهرهای فرعی جمع‌آوری می‌کنند. پیمانکاران خدمات شهری وظیفه رفت‌وروب، جمع‌آوری پسماند، دفن آن و خارج کردن زباله‌ها از جوی‌ها را دارند اما مشکل اساسی اینجا است که پسماندهایی که به داخل جوی‌ها می‌روند حالت لجنی به خود می‌گیرند، با آب مخلوط می‌شوند، به دنبال آن وزنشان زیاد می‌شود و بعضاً در دهانه پل‌ها گیر می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه جمع‌آوری زباله‌ها از داخل جوی‌ها و انهار انرژی انسانی و مالی زیادی را می‌طلبد، توضیح داد: این امر باعث می‌شود به دنبال بارش باران دغدغه‌هایی به وجود بیاید. این در حالی است که اگر زباله‌ها داخل جوی‌ها نباشند دغدغه‌ای برای بارش باران نیست.
عطایی با اشاره به اینکه بخش عمرانی شهرداری تهران به صورت مرتب، ۵۰۰ کیلومتر از کانال‌ها و انهار اصلی پایتخت را رصد می‌کند، عنوان کرد: اما متأسفانه در مناطقی که شاهد وجود صنوف در آنها هستیم مشکل ریختن زباله در نهرهای فرعی به‌شدت به چشم می‌آید. در حال حاضر در شهر تهران روزانه هزار تن لجن از انهار فرعی مناطق ۲۲گانه و نواحی ۱۲۲گانه تهران جمع‌آوری می‌شود که این عدد بسیار زیادی است. وی از صاحبان صنوف شهر تهران خواست تا در این زمینه همکاری مناسبی را با شهرداری داشته باشند و اضافه کرد: به نظر می‌رسد با وجود قوانین لازم در این زمینه بهتر است سازمان‌های متولی در این باره مطابق قانون عمل کنند تا مشکلات کاهش پیدا کند. وی همچنین از کسبه خواست تا با جمع‌آوری روزانه زباله‌های خود و نریختن آنها داخل نهرها به زندگی مردم در شهر آسیب نرسانند.
رفع مشکل آبگرفتگی در ۷ نقطه از شهر
در همین حال، صفا صبوری، معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران آخرین اقدامات صورت گرفته برای رفع مشکل نقاط آبگیر را تشریح کرد. صبوری دیلمی از وجود ۷ نقطه آبگرفتگی با سرمنشأ فعالیت‌های عمرانی در سطح شهر تهران خبر داد و گفت: در روز اول بارندگی با حضور در مرکز کنترل ترافیک این ۷ نقطه مشاهده شد و بلافاصله به همراه معاونان و شهرداران مناطق از این نقاط آبگرفتگی بازدید به عمل آمد. وی با اشاره به میدان آزادی به عنوان یکی از نقاط آب گرفتگی اظهار کرد: پیمانکار طرح نهایی میدان آزادی انتخاب شده و درحال تجهیز کارگاه است. این طرح از سال گذشته شروع شده اما طرح موقت آن در روز سه شنبه به اتمام رسید. درحال حاضر آب از یک مسیر دیگر منحرف شده تا در زمان بارندگی، سرریز نشود. معاون فنی و عمران شهرداری تهران در مورد آبگرفتگی بزرگراه امام علی(ع) نیز بیان کرد: داخل دو لوله ۱۲۰۰ واقع در این بزرگراه، زباله انباشت شده بود که در روز گذشته زباله‌ها تخلیه و بتن‌ریزی و ترمیم کانال انجام شد. آبگرفتگی تونل امیرکبیر نیز ناشی از مشکل بزرگراه امام علی(ع) است. صبوری دیلمی درباره یکی دیگر از نقاط آبگرفتگی تهران عنوان کرد: نهری در محدوده پل‌های کاروانسرای سنگی وجود دارد که این نهر از لجن پر شده بود. درحال حاضر نهر روباز شده و نیروهای منطقه ۲۱ درحال کار هستند. وی در مورد زمان تکمیل پروژه‌های رفع آبگرفتگی معابر در زمان بارش، اظهار کرد: تکمیل تعدادی از پروژه‌ها نیازمند زمان طولانی‌تری نسبت به بقیه است. برای مثال پروژه میدان آزادی ۶ ماه دیگر تکمیل می‌شود اما طرح موقت آن سه‌شنبه‌شب انجام شده است یا پروژه تقاطع بزرگراه امام‌علی(ع) -پیروزی تا چند روز آینده به اتمام خواهد رسید. معاون شهردار تهران از طراحی حوضچه زباله‌گیر در خیابان پیروزی خبر داد و گفت: این حوضچه بلافاصله بعد از طراحی نصب خواهد شد. آب برای عبور از خیابان پیروزی به سمت بزرگراه امام علی(ع) از یک منهول عمودی ۹ متر پایین می‌رود و سپس ۷۰۰ متر افقی رو به جلو حرکت می‌کند و در نهایت وارد کانال می‌شود. باید یک حوضچه زباله‌گیر نصب شود که قبل از ورود آب به کانال ۹ متری، زباله‌ها جمع‌آوری شوند. وی با تأکید براینکه اقدامات لایروبی و پاکسازی کانال‌ها و نهرها به صورت مداوم درحال انجام است، بیان کرد: موضوع آبگرفتگی معابر وابسته به چند عامل است. در هفته گذشته در برخی از روزها ۲۰ میلی لیتر بارندگی در کمتر از دو ساعت داشتیم. اگر این ۲۰ میلی‌لیتر بارندگی در مدت زمان ۲۴ ساعت صورت می‌گرفت، آبگرفتگی معابر اتفاق نمی‌افتاد.
وی توضیح داد: شهر براساس مقدار معین بارش (براساس استانداردهای بین‌المللی) ساخته می‌شود. برای مثال خیابان حافظ باید یک مقدار معین آب را عبور دهد؛ حال اگر باران بیشتر از این مقدار ببارد، آب وارد خیابان خواهد شد.
ایمنی در برابر سیلاب 25 ساله
معاون شهردار تهران ادامه داد: براساس آیین نامه موجود شهر باید برای سیلاب ۲۵ ساله ایمن شود. اگر سیلاب با دوره بازگشت ۲۰۰ ساله رخ دهد، شهر زیرآب می‌رود. در سیل سال ۱۳۶۶ در دربند، دوره بازگشت سیل ۱۴۰ ساله است درصورتی که رودخانه دربند ظرفیت سیل ۱۴۰ ساله را ندارد و آب وارد خیابان می‌شود. کانال دربند برای سیل با دوره بازگشت ۲۵ ساله طراحی شده است. صبوری دیلمی گفت: اگر یک نهر با حداکثر ظرفیت کار کند هنگام بارش بیش از ظرفیت، نهر سرریز خواهد شد و تنها باید اقدامات بحران انجام شود. اما در مورد دیگر اگر بارش کمتر از ظرفیت نهر باشد و نهر لایروبی نشده باشد، مقصر ما هستیم. از ابتدای سال به تکرار رودخانه کن لایروبی شده است. آیا بارش‌های اخیر موجب سرریز این رودخانه شده است؟ خیر.
معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران با بیان اینکه نهرهای کوچک موجود در خیابان‌های شهر برای بارش با ظرفیت کم طراحی شده‌اند، گفت: طبیعی است که با بارش بیش از اندازه آب وارد خیابان می‌شود و این اتفاق در کل کشورها طبیعی قلمداد می‌شود. اگر هم قرار باشد که نهرها بزرگ‌تر طراحی شوند، کل خیابان‌های شهر به نهر تبدیل خواهند شد.
