عرضه اولیه «آرامکو» با هزار حاشیه

گروه بورس|سمیرا ابراهیمی|

قرار است در روز سوم نوامبر، بزرگ‌ترین عرضه اولیه تاریخ بازار سرمایه توسط آرامکو صورت بگیرد. بزرگ‌ترین شرکت حال حاضر جهان وقتی به صحنه بورس بیاید، طبیعتا بزرگ‌ترین عرضه اولیه تاریخ بازار سهام نیز خواهد بود.

این غول نفتی عربستان سعودی که زمام شرکت داری آن در دست محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی است در دسامبر سال 2019 درآمد خود را 47 میلیارد دلار ارایه کرده است. هم‌اکنون ارزش این شرکت نیز 2 هزار میلیارد دلار است و قرار است به زودی 5 درصد از سهام شرکت خود را در بورس ریاض عرضه کند.  البته پیش از این قرار بود که آرامکو حدود یک تا ۲ درصد از سهام خود را عرضه کند تا در حدود ۲۰ تا ۴۰ میلیون دلار سود کسب کند. اما در نهایت محمد بن سلمان به عرضه اولیه ۵ درصدی از سهام این شرکت راضی شده است.

    ترس از خریده نشدن

سوم نوامبر سال 2019، اولین تاریخی نیست که آرامکو برای عرضه اولیه دربازار سهام آماده می‌شود. در‌واقع برخی از تحلیلگران بدبین، امیدوارند که آخرین تاریخ باشد. پیش از این‌بارها، زمان‌های مختلفی برای این عرضه اولیه ارایه شده بود، ‌اما هر بار به دلیلی ترس از شکست، به تعویق افتاده است.  شنیده‌ها حاکی از این است که امین ناصر، ‌مدیرعامل آرامکو در نشست خبری این عرضه اولیه حضور نداشته، زیرا برای دیدار با سرمایه‌گذاران خارجی در نیویورک و لندن به سر می‌برد.

اما در آن سو، چشم‌انداز نامناسب از افزایش قیمت نفت، در برابر یک تصویر تاریک جهانی اقتصادی باعث کاهش علاقه سرمایه‌گذاران به ویژه در جهان غرب شده است و همین موضوع کار را برای امین ناصر سخت‌تر می‌کند.

البته برخی از منابع خبری به رویترز خبر داده‌اند که غرب، تنها زمین بازی سعودی نیست، بلکه سعودی‌ها به دولت‌های خلیج فارس و آسیا از جمله چین نزدیک شده‌اند تا تلاش کنند بخش عمده سرمایه‌گذاری کشورها را به این شرکت جذب کنند.

البته بانک‌های سرمایه‌گذاری امریکایی نظیر مورگان استنلی نیز قول مساعد حمایت از سهام آرامکو را داده‌اند.

گفتنی است سهامداران حقوقی این شرکت با اعلامیه‌ای رسمی به آن دسته از سهامدارانی که در این عرضه اولیه شرکت می‌کنند اعلام داشته‌اند که عدم کاهش سود سهام این شرکت را تا سال ۲۰۲۴ میلادی تضمین می‌کنند و این ضمانت حتی با تغییر قیمت نفت نیز تغییری نخواهد کرد. این موضوع، فرضیه یارانه دادن بن سلمان برای حفظ شأن غول نفتی جهان را توجیه می‌کند.

    غولی که احتمالا نمی‌ارزد!‌

پس از این عرضه 100 میلیارد دلاری که سعودی‌ها را دست به دامن شرق و غرب کرده، قرار است تقسیم سود 75 میلیارد دلاری از سوی آرامکو صورت بگیرد. این رقم در کنار ارزش روز 2 هزار میلیارد دلاری آن، به معنای تقسیم سودی به اندازه 3.7 درصد از کل ارزش آرامکوست.  حال اگر با نگاه تحلیلگری که مدل ارزشگذاری خود را بر اساس مدل تنزیل سود تقسیمی گذاشته است، به این رقم نگاه کنیم، چندان عایدی در پس تحلیل آرامکو نخواهیم یافت.

روش تنزیل سود تقیسمی یکی از ابتدایی‌ترین روش‌های ارزش‌گذاری مستقل سهام است که مورد استفاده تحلیلگران قرار می‌گیرد. در این روش ارزش ذاتی یا واقعی سهام یک شرکت بر اساس سود نقدی که شرکت به سهامداران خود طی دوره‌های مختلف پرداخت می‌کند، محاسبه می‌شود. یکی از مهم‌ترین عواملی که در استفاده از این روش باید مد نظر قرار گیرد این نکته است که شرکت سودآوری پایداری داشته باشد و توان پرداخت سود نقدی به سهامداران را طی دوره‌های مختلف دارا باشد. با توجه به آینده نافرجامی که از قیمت نفت طی سال‌های آینده در دست است، به نظر نمی‌رسد که آرامکو به صورت مستمر بتواند سودی به اندازه‌ای که اکنون تقسیم می‌کند هم بسازد. از سوی دیگر باید توجه داشت که برای ارزشگذاری سهام یک شرکت، باید روند سودآوری و پرداخت سود نقدی به سهامداران بررسی شود، زیرا شرکت‌هایی که روند سوآوری مقطعی یا دوره‌ای دارند و نرخ رشد سودآوری آنها نرخ پایداری نیست، قابلیت محاسبه الگوی نسبتا ثابتی برای پرداخت سود به سهامداران خود را ندارند و در دسته شرکت‌های دوره‌ای قرار می‌گیرند.

سود پرداختی به سهامداران، نشان‌دهنده جریان نقدی واقعی‌ای که حاصل فعالیت شرکت است و به سهامداران شرکت اعطا می‌گردد، بنابراین تنزیل ارزش جریانات نقدی پرداخت شده به سهامداران می‌تواند ارزش واقعی سهام شرکت را برای سرمایه‌گذاران مشخص می‌کند. همچنین نکته مهم در استفاده از روش تنزیل سود تقسیمی، رشد پایدار و قابل اتکای سود نقدی و قابل پیش بینی بودن آن است.

بنابراین نه‌تنها شرکت باید سود آوری داشته باشد و توان پرداخت سود نقدی به سهامداران را دارا باشد، بلکه باید از روند سودآوری پایدار و تقسیم سود قابل پیش‌بینی و قابل اتکایی برخوردار باشد.