رابطه مستقیم اینترنت داخلی و صرفه‌جویی در هزینه‌ها
گروه دانش و فن |
تفکیک ترافیک داخل از بین‌الملل به نوعی شاه‌بیت غزل شبکه ملی اطلاعات معرفی شد. با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات، یکی از مهم‌ترین مزایایی که مورد توجه قرار گرفت، تفکیک تعرفه اینترنت داخل از بین‌الملل بود. بدین معنا که برای وب‌سایت‌ها با سرورهای داخلی در مقایسه با وب‌سایت‌های خارجی، تخفیف ۵۰ درصدی در نظر گرفته شد و ارایه‌دهندگان خدمات اینترنتی از اینترنت ثابت و همراه، مطابق مصوبه سازمان رگولاتوری ملزم به رعایت این موضوع در محاسبه هزینه اینترنت برای کاربران شدند. اساس شبکه ملی اطلاعات از سال 1384 با عنوان اینترنت ملی نهاده شد، اما از سال 1392 در شورای عالی فضای مجازی بازتعریف و سند تبیین الزامات آن در سال 1395 در این شورا تصویب شد. در حال حاضر مرکز ملی فضای مجازی ناظر بر اجرای شبکه ملی اطلاعات است و تهیه معماری نهایی این شبکه را برعهده وزارت ارتباطات قرار داده تا میزان پیشرفت شبکه را بر مبنای این معماری تعیین کند. در حال حاضر انتقادها نسبت به رشد شبکه ملی اطلاعات که می‌توان آن را مهم‌ترین هدف حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در برنامه ششم دانست، رو به افزایش است، هرچند بنا به اهدافی که برای برنامه ششم توسعه در نظرگرفته شده، این اهداف که رشد و توسعه شبکه ملی اطلاعات هم جزئی از آنهاست، باید تا سال ۱۴۰۰ محقق شود. اگرچه وزارت ارتباطات می‌گوید ۸۰ درصد شبکه ملی اطلاعات محقق شده است، اما به نظر می‌سد مرکز ملی فضای مجازی، تحقق ۸۰ درصدی شبکه ملی اطلاعات را قبول ندارد. اینها در حالی است که بررسی هزینه‌های مصرف اینترنت در کشور نشان می‌دهد که در صورت تحقق شبکه ملی اطلاعات و داخلی شدن ۵۰ درصد ترافیک، رقم صرفه‌جویی در مصرف پهنای باند از بودجه سالانه بخش ICT بیشتر می‌شود.
تاثیر شبکه ملی اطلاعات بر کاهش هزینه‌ها
مجموع هزینه‌های مصرف اینترنت در کشور بر مبنای تعداد مشترکان اینترنت باند پهن و نیز هزینه‌ای که کاربران خانگی و تجاری صرف اینترنت می‌کنند توسط مرکز ملی فضای مجازی بررسی شده است. نتیجه این بررسی‌ها در گزارش مهر، نشان می‌دهد که در صورت استفاده از شبکه ملی اطلاعات، شاهد کاهش هزینه تامین پهنای باند کشور و خانوار خواهیم بود. تعداد مشترکان اینترنت پهن باند کل کشور تا پایان سال ۹۷، ۷۱ میلیون و ۲۴۹ هزار و ۶۰۱ نفر اعلام شده که شامل ۱۰ میلیون و ۳۵ هزار و ۲۷۲ مشترک اینترنت پهن باند ثابت (ADSL و فیبرنوری) و ۶۱ میلیون و ۲۱۴ هزار و ۳۲۹ مشترک اینترنت پهن باند سیار (اینترنت موبایل) می‌شود. از سوی دیگر طبق داده‌های مرکز آمار، نسبت کاربران تجاری به خانگی اینترنت ثابت تا پایان اسفند سال ۹۴ حدود ۳۰ به ۷۰ درصد برآورد شده است؛ در سال 94، تعداد مشترکان اینترنت در کشور، هشت میلیون و 825 هزار و 105 بود که با 70 درصد برای کاربران خانگی شامل شش میلیون و 141 هزار و 107 مشترک و برای کاربران تجاری شامل دو میلیون و 684 هزار و 998 مشترک می‌شد. با فرض ثابت بودن نسبت 70 به 30 برای مشترکان تجاری و خانگی اینترنت ثابت و سیار در سال ۹7، این اعداد شامل سه میلیون و ۱۰ هزار و ۵۸۲ نفر مشترک اینترنت تجاری ثابت، هفت میلیون و ۲۴ هزار و ۶۹۰ نفر مشترک اینترنت خانگی ثابت و ۶۱ میلیون و ۲۱۴ هزار و 329 نفر مشترک اینترنت همراه می‌شود.
اگر فرض کنیم میانگین هزینه اینترنت ثابت برای کاربر نهایی خانگی ماهیانه ۳۰ هزار تومان، برای کاربر تجاری اینترنت ثابت ماهیانه ۱۰۰ هزار تومان و برای کاربر موبایل ماهیانه ۱۵ هزار تومان باشد، مجموع هزینه‌های پرداختی کاربران اینترنت رقم ۱۷ هزار و ۱۶۰ میلیارد تومان می‌شود. درواقع کل هزینه مصرف اینترنت کاربران اینترنت تجاری پهنباند ثابت با سه میلیون و ۱۰ هزار و ۵۸۲ نفر مشترک و هزینه متوسط 100 هزار تومان، ماهانه 301 میلیارد تومان و سالانه 3612 میلیارد تومان می‌شود. همچنین کل هزینه مصرف اینترنت کاربران اینترنت خانگی پهنباند ثابت با هفت میلیون و ۲۴ هزار و ۶۹۰ نفر مشترک و هزینه متوسط 30 هزار تومان، ماهانه 210 میلیارد تومان و سالانه 2528 میلیارد تومان می‌شود. کل هزینه مصرف اینترنت کاربران پهنباند سیار نیز با ۶۱ میلیون و ۲۱۴ هزار و 329 نفر مشترک و هزینه متوسط 15 هزار تومان، ماهانه 918 میلیارد تومان و سالانه 11 هزار و 18 میلیارد تومان می‌شود. در نهایت مجموع هزینه‌های مصرفی اینترنت پهنباند ثابت تجاری و خانگی و همچنین اینترنت پهنباند سیار به 17 هزار و 160 میلیارد تومان می‌رسد.
وعده هزینه نیم‌بها برای اینترنت داخلی
در تحقق بند ۳۴ قانون برنامه ششم توسعه، موضوع ایجاد، تکمیل و توسعه «شبکه ملی اطلاعات» و تسلط بر دروازه‌های ورودی و خروجی فضای مجازی کشور با تاکید بر هزینه نیم‌بها برای مصرف ترافیک داخلی و اینکه ۵۰ درصد شاخص ترافیکی شبکه، داخلی باشد، در نظر گرفته شده است. مطابق با اعلام وزارت ارتباطات از وضعیت ترافیک داخلی و خارجی اینترنت در کشور به عنوان یکی از شاخص‌های شبکه ملی اطلاعات، ۴۳درصد ترافیک اینترنت در داخل کشور مبادله می‌شود، هرچند مرکز ملی فضای مجازی با رد این آمار، معتقد است که نسبت ترافیک داخلی اینترنت به ترافیک خارجی ۲۰ به ۸۰ درصد است. با وجود این، طبق اهداف برنامه ششم توسعه، میزان ترافیک داخلی پهنای باند در کشور باید به ۵۰ درصد برسد.
در صورتی که کاربران از شبکه ملی اطلاعات استفاده کنند و با صرفه‌جویی حاصل از استفاده از ترافیک داخلی، مجموع میزان صرفه‌جویی صورت‌گرفته برای هزینه مصرف پهنای باند سالانه در کشور، به 4278 میلیارد تومان می‌رسد. درواقع هزینه متوسط اینترنت پهنباند ثابت برای کاربران تجاری با تحقق 50 درصد ترافیک داخلی، 75 هزار تومان می‌شود که میزان صرفه‌جویی ماهیانه اینترنت پهنباند ثابت برای کاربران تجاری بیش از ۷۵ میلیارد تومان خواهد شد که صرفه‌جویی 903 میلیارد تومانی سالانه را درپی خواهد داشت. همچنین هزینه متوسط اینترنت پهنباند ثابت برای کاربران خانگی با تحقق 50 درصد ترافیک داخلی، 22 هزار و 500 تومان می‌شود و میزان صرفه‌جویی ماهیانه برای کاربران خانگی اینترنت پهنباند ثابت ۵۲.۵ میلیارد تومان خواهد شد که این مبلغ سالانه به 630 میلیارد تومان خواهد رسید. هزینه متوسط اینترنت پهنباند سیار نیز برای کاربران با تحقق 50 درصد ترافیک داخلی، 11 هزار و 250 تومان می‌شود و برای کاربران موبایل نیز میزان صرفه‌جویی ۲۲۹.5 میلیارد تومان می‌شود که این مبلغ سالانه به 2754 میلیارد تومان خواهد رسید و در مجموع میزان صرفه‌جویی صورت‌گرفته برای هزینه مصرف پهنای باند سالانه در کشور، به 4278 میلیارد تومان می‌رسد. این درحالی است که جمع کل بودجه ICT کشور در سال ۹۸ برابر با 3756 میلیارد تومان است. بنابراین این محاسبات نشان می‌دهد در صورت تحقق داخلی شدن ۵۰ درصد ترافیک کشور، صرفه‌جویی در مصرف پهنای باند با استفاده از شبکه ملی اطلاعات، از بودجه سالانه ICT کل کشور بیشتر خواهد بود.
