بازشناسی هم‌دستان واشنگتن در ناآرامی‌های عراق و لبنان
امریکا و متحدان واشنگتن در خاورمیانه پس از تروریست‌ها اینک روی اعتراضات مردمی برای به آشوب کشاندن منطقه حساب باز کرده‌اند.
به گزارش ایرنا، برخی شهرهای عراق و لبنان طی هفته‌های اخیر شاهد ناآرامی‌هایی کم‌سابقه بود. در حالی که ابتدا این اعتراض‌ها شکل مسالمت آمیز داشت اما بطور ویژه در عراق از حالت مسالمت‌آمیز خارج شد و گروهی از معترضان به روش‌های خشونت‌بار روی آوردند. از مهم‌ترین شعارهای معترضان در ابتدای ناآرامی‌ها می‌توان به رفع مشکلات اقتصادی و بیکاری جوانان در کنار بهبود خدمات دولتی و مقابله با فساد سیاسی اشاره کرد.
مطالبات برحق مردمی در عراق و لبنان زمینه شکل‌گیری تحولات اخیر است هرچند تا حدی و در نقاطی از مسیر اصلی خود منحرف شده که از دید برخی ناظران دلیلش نفوذ وسایل ارتباط جمعی و سیطره امپراتوری رسانه‌ها بر افکار عمومی است. ساختار جوامع عراق و لبنان نیز بیش از هر نقطه دیگری امکان این انحراف را فراهم می‌کند. مطالبات مردمی برحق است و در صورتی به خواسته‌های مردم جامه عمل می‌پوشاند که در چارچوب قانون حرکت کند. دو کشور عراق و لبنان مدت‌ها دستخوش تغییر نشدند و ثبات و آرامش نسبی در ساختار سیاسی داشتند، اما نابسامانی اقتصادی بستری را فراهم کرد که مردم برای تغییرات عمده و اعتراضات به خیابان‌ها بیایند.
اگرچه تظاهرات مردمی عراق و لبنان به گواه طیفی از ناظران و کارشناسان در آغاز خودجوش و به دلیل عدم وابستگی به هیچ حزب و گروه سیاسی بی‌سابقه بود، اما این وضع در طول چند روز به تدریج رنگ باخت و ادامه اعتراض‌ها باعث شد تا گروهی از دولت‌های خارجی فرصت‌طلب با سوار شدن بر موج نارضایتی مردمی، تلاش کنند از آب گل‌آلود ماهی بگیرند. این دولت‌ها که اهدافی ویژه برای آینده منطقه دارند، تلاش می‌کنند بار دیگر دامنه اعتراضات را به سمت هرج‌ومرج و درگیری‌های طولانی‌مدت بکشانند. هراس از افزایش قدرت ایران در منطقه مهم‌ترین محرک یا دلمشغولی برای محور امریکایی- صهیونیستی و برخی بازیگران خاورمیانه یه شمار می‌آید و موجب می‌شود آنها از دغدغه‌های عادی مردم عراق و لبنان هم برای برآورده کردن منافع خود استفاده کرده و محور مقاومت را هدف قرار دهند.
پژوهشگر ایرنا با «محمدصالح صدقیان» رییس مرکز عربی مطالعات ایران در مورد نقش قدرت‌های خارجی در تحولات اخیر عراق و لبنان به گفت‌وگو پرداخت.
مداخله برای فشار بر محور مقاومت
صدقیان در ابتدای این مصاحبه در مورد نقش قدرت‌های خارجی در تحولات اخیر عراق و لبنان اظهار داشت: بیش از یک ماه از اعتراضات عراق و لبنان می‌گذرد. تمرکز این تحولات در دو کشور واضح است. در عراق استان‌های شیعه نشین بیشتر مورد هدف قرار گرفته‌اند. اگر حکومت نالایقی بر عراق حکمرانی می‌کند کل قومیت و مذاهب اعم از کردها و اهل سنت را شامل می‌شود، اما دامنه اعتراضات در ۹ استان شیعه نشین عراق گسترده است و این استان‌ها مطالباتی دارند و در چهار استان اهل سنت این کشور تظاهراتی وجود ندارد، با اینکه استان‌های اهل سنت نسبت به حاکمیت رضایت چندانی ندارند. در شرایط کنونی این سوال مطرح می‌شود که چرا مناطق شیعه‌نشین مورد هدف قرار گرفته‌اند؟
در لبنان تظاهرات را سه گروه انجام می‌دهند؛ یکی «ولید جنبلاط» رهبر حزب سوسیالیست ترقی‌خواه که دموکرات است و دیگری «سمیر فرید جعجع» سیاستمدار لبنانی و «امین پیر جُمیل» دوازدهمین رییس‌جمهور لبنان و فرزندش «سامی جمیل» که این سه حزب پشت سر قضایای لبنان هستند و ارتباط قوی با امریکا دارند و به‌قول خودشان مطالبات مردمی و مبارزه با فساد را رهبری می‌کنند، اما این سه حزب خودشان فاسد هستند.
این کارشناس مسائل خاورمیانه افزود: انگیزهای پشت پرده در اعتراضات مردمی عراق و لبنان وجود دارد و این جریان مرتبط با شیعیان این دو کشور است. ما می‌دانیم که امریکا و اسراییل در این قضایا دخیل هستند و در تحولات میدانی حضوری آشکار دارند. اکنون در قضایای عراق و لبنان مثلثی از امریکا و برخی کشورهای غربی، اسراییل و متحدان منطقه‌ای امریکا و در کشور عراق نیز بقایای حزب بعث وجود دارد.
مسائل مالی این قضایا از سوی محور ارتجاع عربی تامین می‌شود و این یک واقعیت است و تحلیل سیاسی نیست. این اعتراضات عراق و لبنان در چارچوب یک برنامه منسجم و خطر ناک پیش می‌رود. فساد اداری در این دو کشور وجود دارد و مطالبات مردم هم به حق است، اما باید با شیوه قانونی به دنبال دریافت مطالبات باشند. قدرت‌های بیگانه بر مطالبات معترضان تاکید دارند و از شرایط به وجود آمده سوءاستفاده می‌کنند.
حزب بعث به دنبال نقش‌آفرینی
رییس مرکز عربی مطالعات ایران در ادامه بیان داشت: در کشور عراق حزب بعث با حمایت امریکا در تحولات اخیر نقش فعالی داشته است. درماه‌های گذشته امریکا از اعضای حزب بعث دعوت کرد و گروه «عزت الدوری» وابسته حزب سابق بعث به واشنگتن رفتند و مذاکراتی در امریکا با افراد رده بالای حزب بعث برگزار شد. چند ماه پیش نیز کنفرانس حزب بعث در تونس برگزار شد در آن جلسه افراد عالیرتبه حزب سابق بعث با تشکیل لیستی از مدیران و متخصصان خود که ساکن اردن، قطر و امارات هستند، کمیسیون‌های وزارتی را تشکیل دادند و در آن کمیسیون مطرح شد که طی چند ماه گزارشی از عملکرد خود در عراق را تحویل دهند.
در کمتر از یک ماه پیش نیز کنفرانس سوم در تکمیل کنفرانس‌های دیگر در یونان برگزار شد. در این کنفرانس‌ها که با حمایت امریکا و رژیم صهیونیستی برگزار شده بر این افراد تکیه می‌کنند تا آخرین فرصت خود با حزب بعث را در تحولات عراق بررسی کنند. این در حالی است که فعالیت حزب بعث در کشور عراق ممنوع است.
حزب بعث با نقاب دیگر و پرچم جدید از مطالبات مردم عراق صحبت می‌کند. دست‌های امریکا برای پیچاندن اوضاع منطقه فعال شده است. در لبنان نیز از ابزارهای دیگری برای بهره‌برداری از اعتراضات مردمی استفاده می‌کند. امریکا و اسراییل بازار اهدافشان مشخص و مشترک است و این ارتباط مهمی با مواضع جمهوری اسلامی در منطقه دارد. محور مقاومت از سوی این کشورها مورد هدف قرار گرفته و مطالبات مشروع مردم مورد سوءاستفاده قدرت‌ها قرار گرفته تا به وسیله آن محور مقاومت را تحت فشار دهند.
صدقیان در پایان این مصاحبه اظهار داشت: اعتراضات جهت حل بیکاری و تورم مشروع است، اما دامنه این تحولات با نقاب دیگری در حال گسترش است و این می‌تواند برای مردم منطقه خطرناک باشد. در گذشته وقتی داعش پا به عرصه گذاشت همه قیام کردند، اما وقتی مطالبات مردم مطرح می‌شود همه با این جریان همدل می‌شوند و سوءاستفاده از مطالبات مشروع مردم، در راستای اهداف امریکا و اسراییل برای منطقه عواقب ناخوشایند و بی‌ثباتی را به دنبال دارد. امریکا بعد از شکست سیاست‌های خود در خاورمیانه به دنبال طرح جدیدی است تا بتواند تا حدودی به اهداف خود نزدیک شود و مردم منطقه باید با هوشیاری بیشتر مطالبات خود را دنبال کنند.
