الزامات تفکیک بازرگانی از «صمت»

آلبرت بغزیان، اقتصاددان و استاد دانشگاه بر لزوم تفکیک وزارت بازرگانی از وزارت صمت تاکید کرد. به گفته او بهتر است در شرایط کنونی بخش بازرگانی و تجارت را تفکیک و به مدیری کارآمد بسپاریم تا بعد از تفکیک مجددا مشکلات پیشین به وجود نیاید.

به گفته وی ادغام یا راه‌اندازی یک وزارتخانه، دارای فرمول خاصی نیست که بگوییم این فرمول خوب است یا بد. در این خصوص هر تصمیمی با توجه به شرایط کشور و با توجه به ویژگی‌های مشخصی، ممکن است تصمیم درستی قلمداد شود. ممکن است در یک زمان نیاز به وزارت ورزش باشد و در زمان دیگر این نیاز احساس نگردد.

بغزیان افزود: در خصوص وزارت صنعت همین روال جریان دارد. زمانی دارای وزارت صنایع سنگین، سبک و همچنین معدن بودیم. اقتصاد کشور کوچک بود و ایران جمعیت کمی داشت. هنوز سرمایه‌گذاری زیادی صورت نگرفته بود. به همین خاطر برای صنعت، دو وزارتخانه فعال بودند اما در ادامه این وزارتخانه‌ها ادغام شدند.

وی تصریح کرد: در مواردی نیز این ادغام منافعی را در پی خواهد داشت. از جمله اینکه دو ستاد به یک ستاد تبدیل می‌شود. اما سوال این است که ضمن ادغام دو وزارتخانه، این وزارتخانه جدید، آیا می‌تواند برای صنعت و همچنین برای معدن یا بازرگانی توأمان تصمیم بگیرد؟ در زمان احمدی‌نژاد گفته می‌شد مشکل صنعت ما به بحث قوانین بازرگانی باز می‌گردد. بنابراین اگر ادغامی صورت بگیرد به نتایج مثبتی می‌رسیم.

این اقتصاددان تاکید کرد: مشکلی که ما همیشه با آن مواجه بوده‌ایم، وجود یک مدیر مقتدر بوده؛ مدیری که پیش‌تر در یکی از این وزارتخانه‌های ادغام شده، مشغول به فعالیت بوده است. ضمن ادغام همان افراد با همان توانایی‌ها مجدداً در همان وزارتخانه مشغول به کار شده‌اند. به همین جهت بود که وزارت صمت، مجدداً به سوی تجارت و بازرگانی رفت.  بغزیان گفت: من موافق جدا‌سازی هستم. ساختار فعلی نمی‌تواند هر سه بخش صنعت، معدن و تجارت را اداره کند و جداسازی این سه بخش می‌تواند منجر به تضارب آرا شود.

 او در پاسخ به این سوال که با توجه به مشکلات مالی کشور و اهمیت زمان در وضعیت امروز ایران، آیا تفکیک وزارتخانه در مدت باقی مانده از دولت آقای روحانی، به نفع کشور خواهد بود یا خیر، ابراز داشت: امروز تفکیک نمودن نسبت به فردا بهتر است. بهتر است کاری را انجام دهیم که مصداق اصلاح ساختاری باشد. نتیجه این اصلاح را دو سال بعد خواهیم دید. امروز به این اصلاح نیاز مبرم داریم.

این استاد دانشگاه در واکنش به این مساله که اگر وزارت بازرگانی تاسیس شود، کشور به جای تولید به سمت واردات سوق داده می‌شود، گفت: این موضوع اشتباه است. فعالیت بازرگانی، کارهایی همچون خدمات، رستوران، هتل‌داری و ... را در بر خواهد گرفت که منجر به رونق خواهد شد.

بغزیان ادامه داد: برخی از تصمیمیات در همین بخش اجرایی می‌شود. از جمله اینکه در نرخ‌های تعرفه‌ها واردات و صادرات نیز شاهد تغییراتی خواهیم بود. ضمن راه‌اندازی وزارت بازرگانی می‌توانیم در پی عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی باشیم. این مساله از جمله منافع راه‌اندازی بازرگانی است. ادغام وزارتخانه بازرگانی منجر به این شد که عضویت در سازمان تجارت جهانی به حاشیه برود؛ تا جایی که امروزه می‌توان گفت فراموش شده است.