منابعی که با مصارف گسترده گاز خانگی دود می‌شود
گروه انرژی|
سالانه با ثبت رکوردهای تازه‌ای در میزان مصرف گاز در کشور روبرو می‌شویم و همزمان مسوولان در کنار هشدار نسبت به میزان مصرف گاز، از برنامه‌های توسعه گازی خود خبر می‌دهند. برنامه‌هایی که در قالب مفاهیمی همچون خدمت‌رسانی و ایجاد عدالت اجتماعی و اقتصادی در دسترسی به منابع کشور تشریح می‌شوند، اما آنچه در عمل اتفاق می‌افتد؛ صرف هزینه‌های هنگفت برای تبدیل کل کشور به یک بمب آماده انفجار است.
در روزهای اخیر، مصرف گاز طبیعی به مرز 700 میلیون متر مکعب رسید. این خبری بود که روز گذشته مهدی جمشیدی‌دانا، مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران خبر داد و براین اساس میزان مصرف گاز کشور در مقایسه با دهه‌های اخیر را بی‌سابقه خواند. آنطور که اعلام شد؛ میزان مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی از مرز 515 میلیون متر مکعب تنها در یک روز فراتر رفته است. میزان مصرف گاز بخش صنعتی نیز معادل 127 میلیون مترمکعب و بخش نیروگاهی نیز برابر با 50 میلیون مترمکعب بوده است. اما جمشیدی‌دانا با بیان این مطالب در عین حال بر ادامه گازرسانی به بخش خانگی در سراسر کشور نیز تاکید کرد. سیاستی که سال‌هاست از سوی دولتمردان نیز به عنوان یک سیاست کلان مورد توجه است.
در همین خصوص روز سه‌شنبه، سخنگوی دولت با اشاره به تداوم برنامه گازرسانی سراسری، عنوان کرده بود؛ تا پایان دولت دوازدهم هیچ روستایی بدون گاز نمی‌ماند. موضوعی که احتمالا دولت دوازدهم به دنبال آن است تا آن را به عنوان افتخاری در کارنامه خود ثبت کند.
در حال حاضر حجم ذخایر گاز طبیعی قابل استحصال ایران حدود 33 تریلیون مترمکعب است که وجود این ذخایر ایران را به لحاظ برخورداری از این ذخیره انرژی در لیست کشورهای برتر جهان قرار داده است. وجود این حجم از منابع موجب شد که لوله‌کشی سراسری و نصب انشعاب گاز درب خانه هر ایرانی، به رویکردی مشترک و و عده‌ای از سوی دولت‌های مختلف در حوزه انرژی قرار گیرد. فارغ از آنکه در کنار هزینه بالای فراهم کردن امکان استفاده از گاز برای تمام خانوارهای ایرانی، گازکشی سراسری، کشور را به امکانی فراهم می‌سازد که در صورت وقوع حوادثی همچون زلزله، آسیب‌های گسترده‌ای به همراه خواهد داشت. اما موضوع دیگر یارانه‌ای است که سالانه برای تامین گاز خانگی اختصاص می‌یابد. براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، سال گذشته میزان یارانه گاز طبیعی در بخش خانگی معادل 4.96 میلیارد دلار (یا 54.6 هزار میلیارد تومان) با نرخ تسعیر دلار معادل 11 هزار تومان بوده است. در همین حال میزان مصرف مطلب گاز طبیعی در بخش خانگی در دهه اخیر رو به افزایش بوده است. طبق این گزارش مصرف گاز در بخش خانگی در ماه‌های سرد و گرم در سال گذشته به ترتیب حدود 38.7 و 12.4 میلیارد مترمکعب و کل مصرف گاز در بخش خانگی در سال مذکور حدود 51.2 میلیارد مترمکعب بوده است. برمبنای گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، سهم گاز طبیعی از کل یارانه حامل‌های انرژی چیزی در حدود 35 درصد در سال گذشته بوده است که باتوجه به مجموعه یارانه پنهان انرژی مربوط به برق، گازوئیل و بنزین که به ترتیب 24، 22 و 18 درصد بوده، می‌توان به صراحت سهم گاز طبیعی از یارانه حامل‌های انرژی را به مراتب بیشتر از سایر بخش‌ها دانست.
براین اساس سهم گاز طبیعی از یارانه‌های انرژی به مراتب بیشتر از بنزین است که تنها 18 درصد یارانه‌های انرژی را در سال گذشته به خود اختصاص داده بود، اما آنچه در اولویت دولت برای واقعی‌سازی قیمت و حذف یارانه انرژی قرار گرفت، بنزین بود نه گازی که علاوه بر یارانه، با صرف هزینه‌های هنگفت شبکه‌های آن در سطح کشور در حال گسترش است.
در حال حاضر بسیاری از کشورها به‌رغم برخورداری از ذخایر گازی از گسترش شبکه توزیع گاز خانگی به دلیل هزینه‌های بالا و همچنین آسیب‌ها و خطر ناشی از گازکشی سراسری خودداری کرده و از روش‌های جایگزین دیگر برای تامین شبکه خانگی استفاده کرده‌اند. از جمله این کشورها می‌توان به روسیه و امریکا به عنوان دو کشوری با ذخایر گازی بالا اشاره کرد که در هیچکدام از این دو کشور گاز به صورت آنچه در ایران صورت گرفته، به درب تمامی خانه‌ها کشیده نشده است. با این حال دولتمردان ایرانی باوجود هزینه‌ها و خطرهای اجرای این سیاست، بر تداوم آن تاکید داشته و بر گازکشی سراسری در کل کشور تاکید دارند. سیاستی که سالانه منابع قابل توجهی از گاز طبیعی کشور را صرف مصارف گسترده خانگی می‌سازد.
