خروج از اقتصاد تک‌محصولی

گروه  بنگاه|

صنعت «پرورش ماهی» یکی از مهم‌ترین راهکارهای اجرایی برای ایجاد اشتغال پایدار و رهایی از اقتصاد تک‌محصولی است؛ اقتصادی که تلاش می‌کند به جای وابستگی به درآمدهای نفتی، نوع دیگری از مراودات اقتصادی و تجاری را برای ایجاد ارزش افزوده تدارک ببیند و از این طریق وابستگی اقتصاد کشور را به درآمدهای نفتی کاهش دهد. نکته جالب توجه در توسعه این صنعت؛ اثراتی است که در رشد صادرات غیرنفتی به جا می‌گذارد و فضایی است که در حوزه اشتغالزایی می‌آفریند. در ملاقات اخیر فعالان اقتصادی و تولیدی با رهبر معظم انقلاب نیز یکی از حوزه‌های مهمی که در خصوص آن بحث و تبادل نظر شد و اعداد و ارقام جالب توجهی از رشد صادرات و اشتغالزایی ارایه شد، بحث پرورش ماهی بود. در این میان موضوع تامین نهاده‌های مورد نیاز برای پرورش ماهی یکی از حلقه‌های مهم زنجیره‌ای است که در نهایت صنعت ماهی کشور را در وضعیت تثبیت شده‌ای قرار می‌دهد. با توجه به اینکه هم‌اکنون صنعت پرورش ماهی کشور به واردات بچه ماهی وابسته‌ است، خودکفایی و استقلال در تامین این نهاده‌ها باعث رونق این صنعت خواهد شد. سرپرست گروه پرورش ماهی در قفس اداره کل شیلات استان بوشهر می‌گوید: در زمان حاضر تنها یک شرکت تامین‌کننده بچه‌ماهی در کشور در شهرستان تنگستان استان بوشهر فعال است اما به دلیل برخی نوسان‌های ارزی سال گذشته نتوانستند به اندازه کافی بچه ماهی وارد کنند. حامد رضایی در ادامه افزود: در زمان حاضر در زمینه تامین قفس و سایر لوازم مورد نیاز در این بخش مشکل و کمبودی وجود ندارد اما برای تامین بچه ماهی باید کارهای زیربنایی انجام شود.وی گفت: تامین نشدن بچه ماهی باعث می‌شود همواره این صنعت متزلزل باشد این درحالی است که با دادن مجوزهای لازم در این بخش و سایر بخش‌ها باید میزان وابستگی به واردات ملزومات این صنعت را کاهش داد.

سرپرست گروه پرورش ماهی در قفس اداره کل شیلات استان بوشهر بیان کرد: با توجه به بازگشت سرمایه و سودآوری صنعت پرورش ماهی باید زیرساخت‌های لازم در این بخش از جمله تامین و تکثیر بچه ماهی دراین استان فراهم شود.این مسوول ادامه داد: همچنین وابستگی و واردات در صنعت پرورش ماهی در قفس با توجه به نوسان‌های ارزی موجب گرانی این صنعت می‌شود.رضایی با بیان اینکه شهرستان تنگستان مستعدترین منطقه برای تامین زیرساخت‌های پرورش ماهی است گفت: سواحل و دریا محلی برای فعالیت آبزی‌پروری است این درحالی است که مابقی صنایع باید با حفظ حریم در ساحل فعالیت کنند و با توجه به اینکه آبزی‌پروری برخلاف صنایع دیگر آب را آلوده نمی‌کند اولویت فعالیت باید با آبزی‌پروری باشد.وی یادآور شد: در زمان حاضر تولید ۲۰۰ هزار تن ماهی پرورشی در قفس تا پایان برنامه ششم توسعه برای کشور پیش‌بینی شده که از این میزان سهم استان بوشهر ۵۰ هزار تن است و برای رسیدن به این برنامه باید به‌طور میانگین ۶۰ تا ۷۰ میلیون قطعه بچه ماهی در این استان تامین شود.

   استقبال سرمایه‌گذاران

رضایی درباره استقبال سرمایه‌گذاران از صنعت پرورش ماهی در قفس در استان بوشهر گفت: هرچند این صنعت توجیه‌پذیر همراه با سودآوری بالایی است و در کمتر از یک‌سال بازگشت سرمایه انجام می‌شود اما نیازمند سرمایه اولیه بالایی است و با توجه به جدید بودن آن، بخش خصوصی وارد نمی‌شود.سرپرست گروه پرورش ماهی در قفس اداره کل شیلات استان بوشهر اضافه کرد: در همین ارتباط تسهیلات با بهره کم مناسبی پیش‌بینی شده اما به دلیل درخواست ضمانت‌های بانکی سنگین از جمله سندهای ملکی از سوی بانک‌ها سرمایه‌گذاران توان تامین این ضمانتنامه‌ها را ندارند.رضایی یادآور شد: تاکنون تنها ۱۰ میلیارد تومان تسهیلات با کارمزد ۴ درصد به یکی از متقاضیان پرداخت و ۱۰ نفر نیز به بانک‌ها معرفی شده‌اند.وی ادامه داد: از نظر علم و تجهیزات مورد نیاز برای صنعت پرورش ماهی مشکل و کمبودی در استان بوشهر وجود ندارد اما داوطلبان و فعالان در این صنعت در بخش تامین منابع مالی مشکلاتی دارند که روان‌سازی شرایط پرداخت تسهیلات در این بخش ضروری است. رضایی اضافه کرد: امکان پرورش گونه‌های زیادی از ماهیان وجود دارد اما در زمان حاضر از گونه سی‌باس که مقاوم و ارزان‌تر نسبت به گونه‌های دیگر است برای پرورش ماهی در قفس استفاده می‌شود.وی یادآور شد: با توجه به ضعف منابع و ذخایر دریایی و اینکه تولید هر۱۷ تن محصول زمینه اشتغال مستقیم یک نفر را فراهم می‌کند و ضرورت ایجاد صنایع پسین و پیشین و آبادانی مناطق پرداختن به این صنعت الزامی است.رضایی گفت: همچنین استان بوشهر به لحاظ شرایط آب و هوایی، فراهم بودن زیرساخت‌های لازم، کیفیت آب خلیج فارس در این استان شرایط مناسب‌تری برای رونق صنعت پرورش ماهی در قفس دارد که انتظار می‌رود شرایط برای این صنعت در استان بیشتر فراهم شود.

   سرمایه‌گذاری 100میلیارد تومانی

 سرپرست گروه پرورش ماهی در قفس اداره کل شیلات استان بوشهر افزود: با توجه به بازسازی قفس‌ها و بهینه‌سازی آنها امسال تولید یک‌هزار و ۵۰۰ تن ماهی سی‌باس پرورشی در استان بوشهر پیش بینی شده است.رضایی بیان کرد: تاکنون افزون بر ۱۰۰ میلیارد تومان در پروژه پرورش ماهی در قفس استان بوشهر سرمایه‌گذاری شده است.وی یادآور شد: پروژه ماهی در قفس پروتئین گستر با ظرفیت اسمی پنج هزار تن، آرام صید ۲ هزار تن در هر دوره و طرح پرورش ماهی در قفس دیلم با یک‌هزار تن ظرفیت و ۱۰۵ هزار قطعه ذخیره‌سازی در سال جاری در استان بوشهر وارد مدار تولید شده است.رضایی درباره اجرای پروژه پرورش ماهی در قفس در دریاچه پشت سد رییسعلی دلواری گفت: امسال تاکنون ۵۸۰ هزار قطعه بچه ماهی سی‌باس در این طرح‌ها ذخیره‌سازی شده است. سرپرست گروه پرروش ماهی در قفس اداره کل شیلات استان بوشهر گفت: همچنین یک شرکت محلی در منطقه چاه پهن نیز چهار قفس درآب‌های خلیج فارس نصب و ۵۸۰ هزار قطعه ذخیره‌سازی انجام داده است.وی افزود: توسعه صنایع فرآوری آبزیان برای حضور در بازارهای بین‌المللی امری مهم و ضروری است که ایجاد کارخانه‌های فرآوری ماهی در مناطق ساحلی استان بوشهر مورد توجه قرار گرفته است.رضایی اضافه کرد: همچنین یک مجموعه ۵۰۰ تنی در شهرستان دیر کار نصب و مونتاژ قفس‌ها را انجام و در سال جاری به بهره‌برداری می‌رسد.وی یادآور شد: تاکنون ۴۲ مجوز پرورش ماهی با ظرفیت ۴۶ هزار تن در استان بوشهر صادر شده که از این تعداد ۳۶ هزار تن پرورانه تاسیس و ۱۳ هزار تن پروانه بهره‌برداری دریافت کرده‌اند و مابقی در مرحله موافقت اصولی هستند.

   پرورش ماهی گامی در جهت تحقق اقتصاد مقاومتی

در شرایطی که رضایی سرپرست گروه پرورش ماهی در قفس اداره کل شیلات استان بوشهر موضوع تامین نهادهای دامی و حمایت‌های اداری و تسهیلاتی را از جمله مهم‌ترین پیش نیازهای فعالیت در این حوزه می‌داند، علی جهانبخش کارشناس اقتصادی از منظر دیگری به بحث ورود می‌کند و می‌گوید: سرمایه‌گذاری روی صنعت پرورش ماهی گامی موثر در جهت توسعه اقتصادی و فرار از اقتصاد تک محصولی است.جهانبخش با اعلام اینکه توجه به کوچک‌ترین ظرفیت‌ها می‌تواند به تحقق اقتصاد مقاومتی کمک کند، افزود: امروز اگر به داشته‌ها و سرمایه‌های خود توجه لازم و کافی را داشته باشیم می‌توانیم به شکوفایی اقتصادی دست یافته و تحریم‌های دشمنان را پشت سر بگذاریم لذا مقوله پرورش ماهی به عنوان یک صنعت درآمدزا می‌تواند نقش موثری را ایفا کند.وی ادامه داد: با توجه به ارزآوری و اشتغال‌زایی بالای صنعت پرورش ماهی، این صنعت می‌تواند گامی درمسیر رهایی از اقتصاد و صادرات تک‌محصولی باشد به همین دلیل ضرورت دارد تا مشکلات فعالان این صنعت رفع شود.این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: صندوق توسعه بخش کشاورزی باید به پرورش‌دهندگان ماهی توجه ویژه‌ای داشته باشد زیرا این صنعت می‌تواند ضمن ایجاد اشتغالزایی، زمینه ارزآوری 30 میلیون دلاری را فراهم سازد.به گفته جهانبخش اگر قرار است این صنعت به توسعه استان کمک کند دولت باید حمایت‌های لازم و کافی را از پرورش‌دهندگان داشته باشد و تسهیلاتی را در اختیار آنان قرار دهد تا آنان نسبت به ادامه فعالیت خود در این بخش امیدوار باشند.