استالین به تهران آمد

چهارم آذر 1322، «استالین» رهبر اتحاد جماهیر شوروی به همراه «مولوتف» وزیر امورخارجه و جمعی دیگر از بلندپایگان این کشور وارد تهران شد. در چهارمین سال از آغاز جنگ جهانی دوم استالین، چرچیل و روزولت سران سه کشور شوروی، انگلیس و امریکا به همراه وزرای خارجه خود مولوتوف، ایدن و دریفوس کنفرانسی را تشکیل دادند تا به موضوع ادامه جنگ در جبهه دوم خاک اروپا و سیاست‌های اتخاذی در قبال دشمن بپردازند. این کنفرانس در 6 آذر 1322 تشکیل شد و چهار روز به طول انجامید؛ اما شاه بعدها و در خاطرات خود که بخشی از آن در 3 اردیبهشت 1341 منتشر شد مدعی شد «به خاطر دارم که روزولت فقید یک بار به من گفت به محض آنکه از خدمت در پست ریاست‌جمهوری امریکا فراغت پیدا کنم به ایران خواهم آمد تا به عنوان کارشناس امور جنگل خدمت نمایم» یا در جای دیگر گفته بود: «من خودم به ملاقات پرزیدنت روزولت رفتم اما استالین به ملاقات من آمد...». شاه همچنین مدعی بود استالین بعد از دیدار با او پیشنهاد کرد تعدادی هواپیما و تانک روسی در اختیار ایران بگذارد و شاه نیز این پیشنهاد را با خرسندی فراوان قبول کرد؛ اما بعدها هنگامی که اتحاد شوروی تکلیف کرد که این اسلحه مورد استفاده واحدهای تحت فرماندهی افسران شوروی قرار گیرد پیشنهاد نخست‌وزیر شوروی را رد کرده و تانکها و هواپیماها را نپذیرفته است. گویا انتخاب تهران به عنوان کانون کنفرانس بزرگ سه کشور متفقین، شاه را دچار این توهم کرده بود که این تصمیم با جایگاه سیاسی او در ارتباط است.  نکته جالب این حضور بحث‌هایی درباره حضور بدل استالین بود. دادایف که بدل استالین بود، خودش را برای حضور در تهران آماده کرده بود. استالین وحشتی بی‌اندازه از دسیسه‌ها و حملات احتمالی داشت. دادایف در خاطرات خود بخشی مهم را به کنفرانس تهران در سال ۱۹۴۳ اختصاص داده است. قرار بر این بود که در این کنفرانس سه متفق اصلی علیه هیتلر و متحدانش در مورد برنامه‌هایشان در خلال و بعد از جنگ گفت‌وگو و تصمیم‌گیری کنند. در همان حال سرویس امنیت خارجی شوروی گزارش‌هایی مبنی بر نقشه‌ آلمانی‌ها برای حمله به استالین، روزولت رییس‌جمهور ایالات متحده امریکا و چرچیل نخست‌وزیر بریتانیا دریافت کرده بود. دادایف تا به این جای کار بدون آنکه خطری احساس کند همواره ماموریت‌های محوله را به عنوان بدل استالین اجرا کرده بود اما این‌بار وضعیت کمی تفاوت داشت. در حالی که در مسکو سوار بر اتومبیل راهی فرودگاه بود، استالین از مدتی قبل در تهران به سر می‌برد. با این حال استالین واقعی در تهران حضور داشت و ظاهرا این ماموریت دادایف در همان فرودگاه مسکو پایان یافت.