تروریسم اقتصادی امریکا و سکوت نهادهای حقوق بشری
امریکای ترامپ در یکی دو سال اخیر با اعمال تحریمهای چندلایه مانع از دسترسی ایرانیان به نیازهای فوری همچون غذا و دارو میشود. در این بین نهادهای حقوق بشری که معمولا حضور فعالی در قبال اتفاقات ایران دارند در خصوص تروریسم اقتصادی امریکا سکوت کردهاند. به گزارش خبرنگار ایرنا، دونالد ترامپ رییسجمهوری ایالات متحده، از سال گذشته جنگی اقتصادی برای به زانو درآوردن ملت ایران آغاز کرده است. هرچند در چهار دهه اخیر ایران همواره تحت شدیدترین تحریمهای امریکا بوده است با این وجود این مبارزه و کارزار اقتصادی علیه ملت ایران با ایجاد محدودیتهای شدید علیه ملت ایران رنگ و بوی تازهای گرفته است. جالب اینکه ترامپ و دولتمردان تحت امر وی با جعل الفاظ و مفاهیم از تعابیری چون، برقراری امنیت و ثبات جهانی، مبارزه با تروریسم تلاش میکنند اقدامات نامشروع خود را مشروع جلوه دهند. حال آنکه این کشور با اعمال تحریمهایی مانند تحریم بانک مرکزی به دنبال این است مانع رسیدن غذا و دارو به مردم ایران میشود. این اقدام نه تنها نقض برجام بلکه نقض اصول شناختهشده بینالمللی در مصونیت بانکهای مرکزی است. غلامحسین دهقانی، معاون حقوقی و بینالمللی وزارت امورخارجه در بیست و چهارمین کنفرانس سالانه اعضاء کنوانسیون سلاحهای شیمیایی، با یادآوری سی و دومین سالگرد حملات شیمیایی رژیم صدام علیه غیر نظامیان کشورمان در سردشت و بیست و دومین سالگرد لازم الاجرا شدن کنوانسیون بینالمللی سلاحهای شیمیایی، کمکهای بینالمللی به قربانیان حملات شیمیایی را ناچیز دانست و در این زمینه تحریمهای یک جانبه امریکا را غیرانسانی و شرم آور خواند. تحریمهایی که در مسیر تهیه دارو و دیگر نیازهای ضروری پزشکی قربانیان سلاحهای شیمیایی ایجاد مشکل کرده است. دهقانی از جامعه بینالمللی درخواست کرد تا با این تحریمها که تروریسم اقتصادی بشمار آمده و نقض آشکار کنوانسیون بینالمللی منع سلاحهای شیمیایی است، مقابله کنند. تحریمهای اقتصادی در روابط بینالملل در میان کشورها سابقهای طولانی دارد و اغلب دولتهای قدرتمند از آن به عنوان جایگزینی برای جنگ و اقدامات نظامی پرهزینه استفاده میکنند تا سیاستها و خطمشیهای خود را بر دیگر دولتها تحمیل کنند اما این اقدام در تناقض با بسیاری از قواعد و مقررات حقوق بینالملل قرار میگیرد و جان غیرنظامیان در معرض خطر قرار میگیرد. بر اساس گزارش نماینده یونیسف در سال ۱۹۹۶ براثر تحریمهای اقتصادی شورای امنیت علیه عراق نیم میلیون کودک به دلیل سوء تغذیه و بیماری ناشی از تحریمها زندگی خود را از دست دادند. در مهر ماه امسال محمد جواد ظریف طی سخنانی در کنفرانس بینالمللی اقتصاد جهانی و تحریمها با تشریح سیاستهای خصمانه امریکا علیه کشورمان در تبیین مفهوم تروریسم اقتصادی و تحریم اظهارداشت: استفاده از واژه تحریم برای اقدامات ایالات متحده امریکا مبنای حقوقی ندارد و این اقدامات نه تنها برای اجرای قانون نیست که برای نقض قانون و استفاده غیرحقوقی این کشور از یک عنوان حقوقی است. ظریف با اشاره به این سخن وزیر خارجه امریکا که اگر مردم ایران میخواهند غذا برای خوردن داشته باشند باید دولتشان را وادار به تغییر سیاستهایش بکنند گفت که گرسنگی دادن از مصادیق جنایات جنگی و تروریسم نیز از مصادیق جرم بینالمللی است. این اقدام امریکا نه تنها حائز شرایط تحریم نیست بلکه دربردارنده شرایط حقوقی برای تروریسم اقتصادی است و تروریسم و جنگ اقتصادی به دلیل اینکه هدف اصلی آنها شهروندان غیرنظامی هستند جنایت جنگی محسوب میشود. باید به این نکته توجه کرد که یکی از اهداف مندرج در منشور سازمان ملل متحد، پیشبرد و تشویق احترام به حقوق بشر بیان شده است. اما اکنون تحریمهای یکجانبه علیه یک دولت در واقع نقض حقوق بنیادین مردم آن کشور و بر خلاف مفاد منشور ملل متحد بوده که مبنای آن تعامل، مشارکت، مساعدت و همزیستی مسالمت آمیز بینالمللی است. چرا که مهمترین حق بنیادین که در این سند مورد اشاره قرار گرفته است حق حیات است. حقی که توسط دولت امریکا با اعمال تحریمهای شدید علیه مردم ایران و کارشکنی در همکاری اقتصادی کشورهایی که با ایران معاملات اقتصادی دارند، زیر پا گذاشته میشود. چندی پیش نیز حسن روحانی، رییسجمهوری کشورمان در دومین کنفرانس روسای مجالس ایران، افغانستان، پاکستان، ترکیه، چین و روسیه، در این مورد گفت: تحریمهای اقتصادی ظالمانه و غیرقانونی امریکا علیه ملت ایران به عنوان شکل بارزی از تروریسم، ملت ما را هدف قرار داده است.