طرح ترافیک در دیگر شهرها

سلطانی‌کیا| متخصص برنامه‌ریزی شهری|

دردهه‌های اخیرجابه‌جایی و حمل ونقل درشهرها به ویژه شهرهای پرجمعیت همواره به عنوان یکی از اصلی‌ترین چالش‌های شهری مطرح بوده است. مطالعات حمل ونقل شهری درطول 50 سال گذشته تغییرات بسیاری داشته است. دردهه‌های اولیه تاکید اصلی مطالعات امور حمل ونقل، برافزایش ظرفیت برای پاسخگویی به روند افزایش تقاضای سفر با وسایل نقلیه موتوری استوار بوده است. مطالعات پس از آن، درپی نگرانی‌ها از تاکید بر توسعه ظرفیت معابر، نشان داد تعریض خیابان‌های شهری برخلاف تصور عموم به کاهش حجم و شدت ترافیک نمی‌انجامد. مطالعه نیومن و کنت ورسی روی شهرهای مختلف دنیا نشان می‌دهد که هر چه میزان زیر ساخت‌های جاده‌ای و مقدار فضای تخصیص یافته به حمل و نقل درون‌شهری بیشتر باشد به همان اندازه میزان استفاده از اتومبیل، مصرف بنزین و آلودگی بیشتر خواهد شد .ازاین رو روند پیشرفت‌های سیستم‌های حمل ونقل شهری در دنیا نشان می‌دهد که رویکرد صنعتی اتومبیل محور طی دهه‌های اخیر به سمت پیاده‌محوری و استفاده از حمل ونقل عمومی تغییر یافته است.  امروزه آنچه که متخصصان حمل و نقل جهان بر روی آن اتفاق نظر دارند، دستیابی به الگوی حمل و نقل پایدار در شهرهاست تا بتواند چشم‌انداز شهر سالم، آرام، دارای حمل و نقل سریع، ایمن و کارآمد برای عموم شهروندان را تامین کند. پایداری در حمل ونقل چنین معنا می‌پذیرد که توسعه حمل ونقل بر مبنای الگویی باشد که با وجود گسترش جمعیت و شهر و توسعه فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و... که طبیعتاً از عوامل ترافیک زا هستند، شهرها همچنان بدون بروز مشکل ترافیک، به نحومطلوبی پاسخگوی جابه‌جایی‌های مسافر و کالا باشد و باگسترش این فعالیت‌ها سیستم حمل و نقل به مشکل برخورد نکند و پایدار باقی بماند.  استراتژی‌های نوین حمل و نقل شهرها مبتنی بر سیاست حمل و نقل پایدار بر توسعه کیفی و کمی حمل و نقل عمومی، افزایش قابلیت پیاده روی یا افزایش پتانسیل استفاده از سیستم‌های غیر موتوری شامل پیاده روی و دوچرخه‌سواری، مدیریت تقاضای سفر، کاهش استفاده از خودروی شخصی و ارتقای فرهنگ ترافیک تاکید دارد. یکی از نکات مهم که باید در بحث تشویق و زمینه‌سازی برای استفاده از پیاده راه‌ها و وسائل حمل و نقل همگانی شهری نظیر مترو، تراموا، اتوبوس، تاکسی ونظایر آن در نظر داشت موضوع وجود، فراهم آوری و افزایش این امکان در شهرها واطراف شهرها به ویژه شهرهای بزرگ  ازجمله کلان‌شهر تهران است چه آنکه کلان‌شهر تهران را نمی‌توان با امکانات محدود و وضعیت فعلی اداره کرد.