افزایش صدور گواهی مبدا به کشورهای همسایه از سوی ایران

جلسه شورای بین‌المللی گواهی مبدا در پاریس، برگزار شد و نماینده اتاق بازرگانی تهران نیز که به دعوت از فدراسیون جهانی اتاق‌های بازرگانی بین‌المللی (ICC-WCF) در این گردهمایی حضور یافت، گزارشی از آخرین دستاورد‌ها و عملکرد اتاق تهران در حوزه صدور گواهی مبدا به اعضای این شورا ارایه کرد.

از زمان الحاق ایران به عنوان چهاردهمین کشور به زنجیره اعتبارسنجی صدور گواهی مبدا بین‌المللی در فدراسیون جهانی اتاق‌های بازرگانی بین‌المللی در تیر ماه 1395 تا ماه اخیر، نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در جلسات دوره‌ای این شورا شرکت و ضمن کسب آگاهی از آخرین تغییر و تحولات در فرآیند صدور این سند تجاری، مشکلات اتاق تهران به عنوان مرجع صادرکننده سند و نیز اعضای آن را به عنوان صادرکنندگان کالا و خدمات با سازمان‌های مخاطب که عمدتاً گمرکات مقصد، بانک‌ها و ... هستند، مطرح و پیگیری کرده‌اند.

  اهمیت طراحی خدمات جدید  برای اتاق‌های بازرگانی

در این گردهمایی بین‌المللی، پیتر بیشاپ، رییس شورای بین‌المللی گواهی مبدا ICC-WCF  در حضور نمایندگان اتاق‌های بازرگانی 34 کشور از جمله، انگلستان، هلند، بلژیک، برزیل، بلغارستان، چین، استونی، فنلاند، فرانسه، ایران و...، گزارشی از جلسه پیشین این شورا در برزیل و برنامه‌های جلسه جاری در پاریس ارایه کرد. او همچنین در خصوص خدمات فعلی اتاق‌های بازرگانی که عموما در حوزه شبکه‌سازی، تجارت و سرمایه‌گذاری، ترویج و بازاریابی، ارایه اطلاعات و گزارشات اقتصادی، مشاوره و آموزش است، سخن گفت.

بیشاپ در ادامه با اشاره به اینکه تغییر نیازهای جاری تجار و انتظارات آنها از خدمات اتاق‌های بازرگانی، توسعه فناوری و اختلالات احتمالی منتج از آن بر نیازهای اعضای اتاق‌ها تاثیرگذار است، گفت: تعریف خدمات و فرصت‌های جدید برای اتاق‌ها از طریق ایجاد مدل پاسخگویی از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و باید محورهایی چون تغییر ساختار اتاق در جهت بهبود عملکرد و توسعه ارتباط با اعضا، شناسایی مدل‌های جدیدی از عضویت، ایجاد جریان‌های درآمدی متنوع و بهینه در اتاق‌ها و استفاده از فناوری اطلاعات را در برگیرد.

  امکان ارایه مشاوره به اتاق‌های بازرگانی

سپس لوک دارداد، رییس گروه ویژه پیگیری گواهی مبدا الکترونیکی (eCO) توضیحاتی را در خصوص آخرین اهداف تعریف شده در این کارگروه و امکانات در نظر گرفته شده برای اعضای شورا ارایه کرد. او با اشاره به لزوم افزایش سطح پذیرش گواهی مبدا الکترونیکی توسط ذینفعان از جمله سازمان‌های گمرکی، بانک‌ها، شرکت‌های بیمه و واردکنندگان، یکی از راه‌های دستیابی به این هدف را استفاده از فرصت‌های دیدار با ادارات گمرکی سایر کشورها دانست.

دارداد همچنین از ایجاد امکاناتی چون ارایه اطلاعات و مشاوره به اتاق‌های بازرگانی، به ویژه اعضای شورای گواهی مبدا در خصوص گواهی مبدا الکترونیکی و اجرای آن، امکان حضور اتاق‌های بازرگانی جهت شرکت در جلسات فنی و غیرعلنی گواهی مبدا الکترونیکی و امکان مشارکت اتاق‌های غیرعضو در کارگروه گواهی مبدا الکترونیکی جهت بررسی ظرفیت عضویت آنها خبر داد.

پس از آن سرپرست‌های منطقه‌ای شورا در آسیا، کشورهای فرانسه‌زبان، اروپا، خاورمیانه و خلیج فارس، امریکای جنوبی و نیز نمایندگان کشورهای مختلف، ضمن ارایه پیشرفت پروژه صدور گواهی مبدا الکترونیکی در کشور خود، از اقدامات و فعالیت‌های خود در خصوص تلاش برای جذب اتاق‌های بازرگانی بیشتر برای عضویت در این زنجیره گزارشاتی را در جلسه عمومی ارایه دادند.

  افزایش صدور گواهی مبدا  به کشورهای همسایه

در این نشست، حسام‌الدین حلاج، معاون امور بین‌الملل اتاق تهران، نیز به کاهش آمار کلی گواهی‌های صادره به سبب اعمال تحریم‌های جدید اشاره کرده و توضیح داد: به رغم کاهش آمار کلی صدور گواهی مبدا توسط اتاق بازرگانی تهران، روند صدور گواهی مبدا به کشورهای همسایه افزایش داشته است.

او ابراز امیدواری کرد که با امضای توافقنامه جدید با اتحادیه اوراسیا و پیوستن ایران به این پیمان اقتصادی، سطح مراودات تجاری با اعضای این پیمان افزایش پیدا کند. نماینده اتاق بازرگانی تهران در این نشست، همچنین از عدم پذیرش گواهی‌های مبدا الکترونیکی اتاق از سوی گمرکات روسیه انتقاد کرد که پیتر بیشاپ، رییس شورا، خطاب به نماینده کشور روسیه، خواستار بررسی و پیگیری این مساله شد.

   از اهمیت گواهی مبدا کاسته ‌می‌شود

همچنین در ادامه این نشست مارتین وندروید، نایب‌رییس شورا گزارشی در خصوص پروژه موسوم به GENESIS ارایه کرد. او با اشاره به اینکه اتاق‌های بازرگانی در سراسر جهان مسوول صدور گواهی مبدا بوده و اتاق‌های بازرگانی در روند صدور گواهی مبدا به مقررات واردات کشورها بسیار وابسته هستند، گفت: با اینکه گواهی مبدا سند مهمی در تجارت بین‌المللی محسوب ‌می‌شود، اما در دهه‌های پیش رو از اهمیت این موضوع به مرور کاسته خواهد شد. به عنوان نمونه در سال‌های اخیر در عربستان سعودی الزامی به صدور گواهی مبدا در صورت درج «محل ساخت کالا در فاکتور فروش» نیست. همین طور بر اساس برخی قراردادهای آزاد تجاری، صادرکننده خود شخصا ملزم است صورتحساب خود را اظهار کند.

او افزود: لازم به ذکر است با حذف گواهی مبدا، قوانین مربوط به گواهی مبدا یا نیاز به گواهی در مبادلات بین‌المللی و همین‌طور پیچیدگی قوانین گواهی مبدا در تجارت بین‌المللی حذف نخواهد شد. در واقع با افزایش تعداد قراردادهای تجارت آزاد در سراسر جهان، پیچیدگی قوانین مذکور برای صادرکنندگان و واردکنندگان به مراتب افزایش خواهد یافت. همچنین جامعه تجارت بین‌المللی باید این مورد را در نظر بگیرد که با حذف نقش طرف سوم یعنی اتاق‌های بازرگانی در صدور گواهی مبدا از اعتبار اظهار فاکتور یا گواهی مبدا کاسته خواهد شد.»

نایب‌رییس شورای گواهی مبدا با بیان اینکه اتاق‌های بازرگانی با برخورداری از شبکه میان اتاق‌ها به عنوان متخصص این امر در نظر گرفته ‌می‌شوند، توضیح داد: با شروع به کار زنجیره تایید گواهی مبدا بین‌المللی توسط اتاق بازرگانی بین‌المللی و سازمان تجارت جهانی، این فرصت به اتاق‌های بازرگانی داده ‌می‌شود تا از این سند به عنوان کالایی منحصر به فرد که فقط توسط این سازمان تایید ‌می‌شود، بهره‌برداری کند. او گفت: در پروژه GENESIS، صادرکنندگان در صورت تمایل ‌می‌توانند صورتحساب خود را به صورت آنلاین به اتاق بازرگانی اظهار کنند. در صورت تایید اتاق بازرگانی، مدارک ایشان از اعتبار بیشتری برخوردار خواهد شد. البته لازم به ذکر است که در وهله اول این خدمات به صورت داوطلبانه خواهد بود.

به گفته وندروید، اتاق بازرگانی بین‌الملل یک سیستم متمرکز به منظور بهره‌برداری اتاق‌های بازرگانی سراسر دنیا با هدف تقویت نقش اتاق‌ها برای ارایه خدمات جدید، تسهیل در تجارت و کاهش مسوولیت قانونی برای واردکننده را راه‌اندازی کرده است. او تاکید کرد که اکنون بهترین زمان برای ارتقای خدمات جدید است، به ویژه که در آینده نیاز کمتری به صدور گواهی مبدا خواهد بود.

 او افزود: با توجه به کاهش درخواست صدور گواهی مبدا در سال‌های پیش رو، این مساله به تدریج بر اتاق‌ها تاثیر منفی خواهد داشت و در نتیجه روابط میان اتاق‌های بازرگانی رو به افول خواهد رفت. در عین حال، پیچیدگی تجارت افزایش خواهد یافت. در نتیجه بنگاه‌های کوچک و متوسطی که نیاز به خدمات حمایتی اتاق‌های بازرگانی را دارند، دستشان کوتاه خواهد شد. در پایان نشست پاریس از تقویم جلسات آتی گواهی مبدا رونمایی شد که به موجب آن اعلام شد جلسه آینده شورای بین‌المللی گواهی مبدا در آوریل 2020 در دوحه قطر برگزار خواهد شد.